воскресенье, 6 декабря 2009 г.

ჯანრი გოგეშვილი ”გამთენებელი ღამისა” რამდენიმე ნაწილი რომანიდან. / Janri Gogeshvili, "The Herald of Dawn", Some parts from the novel.





(დასაწყისი)


რომანი 1981-1983 წლებში შეითხზა, დაიწერა და…
მაგრამ მხოლოდ 1991 წელს გამოიცა გამომცემლობა ”მერანის” მიერ.

იხილეთ:
”გამთნებელი ღამისა” (ორი რომანი _ ”გამთენებელი ღამისა”, ...”რომელსა შენ მდევნი”... გამომცემლობა ”მერანი”, 1991 წ. _ "The Herald of Dawn," "The One You






პროლოგის მაგიერ


გვედრი, აღანთე იმედი _გამთენებელი ღამისა…
”ოაზისი” გულში ნალოლიავები სიმღერებისა და კეთილ საქმეთა სამკვიდრო გახლდათ. დასაბამიდან უჩვეულო გულისხმიერებით აგრძელებდა საქართველოს შემოვლას და საგასტროლო მოგზაურობასთან ერთად, არქეოლოგიურ დაზვერვასა და ხალხური ფოლკლორის მოკვლევა-შეკრებას აწარმოებდა… თანდათანობით მათმა მოღვაწეობამ სხვაგვარად გამორჩეული მისია შეიძინა…
ფათერაკებიც მოუმრავლდათ…

-:-

კარვები გორაკის აღმოსავლეთით გაშალეს. ზღვიდან მონაბერ ქარს მოაფარეს. მერე იქაურობა დაზვერს, ზედაპირული ნიმუშები წამოკრიფეს. ქარმა იმძლავრა, ზღვაზე ტალღები წამოხვეტა. ირა კბოდესთან იდგა, რაღაც უხილავისთვის მიეპყრო დაბინდული მზერა.
-კარვებში!-დასჭექა ლომკაცმა.
ჯუანშერმა ირას მიაშურა, ხელი მოხვია, უნდოდა იქაურობას განერიდებინა. ირა თითქოსდა ფეხისგულებით მიწას დაჰკვროდა. ჯუანშერი თავადაც გაირინდა.
-ფართქალებს,
მკერდიდან ახლად ამოგლეჯილ გულივით ფართქალებს…-წაიჩურჩულა ირამ, შეტრიალდა, ძალაყინი აიტაცა და მონიშნულ წერტილში ჩაასო. მისთვის შესაცნობ ხმას სმენა მიადევნა, ძალაყინს ხელი უშვა, წერაქვს სწვდა, ზეაღმართა, მიწას დაჰკრა. შიშისმომგვრელი აზარტით ლამობდა სიღრმეში ჩაღწევას. ჯუანშერს სურდა მიშველებოდა, ისიც ადარდებდა, როგორმე მოსალოდნელ საფრთხისგან ეხსნა და მაინც ყოყმანობდა.
ქარისგან ატაცებული ირა ამაოდ შეეცადა წერაქვის მოქნევას, ბოლოს თავად წაეშველეა და წერაქვი მიწაში ლამის ხანჯალივით ჩაერჭო. რაღაცამ ყრუდ გაიზრიალა, მიწა ჩაიშალა, თითქოსდა სამარხის კონტურები გამოიკვეთა. გამძვინვარებულმა ქარმა აზვირთებული ტალღა კბოდეს მიანარცხა. ტალღის ნაფლეთი ირას მოესხურა. ქალი წაბარბაცდა და, ქარისგან ძლეულმა, შეგებებული ჯუანშერი გაიყოლია. ფერდობი თავისუფლად ჩაირბინეს. კარვებთან გაბაწრული ”ოაზისელები” დახვდნენ.
-იქნებ, კლდოვანი შვერილისკენ გავაღწიოთ!-ყვიროდა ლომკაცი, ლევან გურისელის მიწოდებული ზურგჩანთა წამოიკიდა, ირას ხელი ჩასჭიდა და გააბიჯა. ირამ ჯუანშერს ხელი ჩაავლო, ჯუანშერმა სესილს, სესილს გურისელები აედევნენ. გზად აყირავებულ ავტობუსთან შეისვენეს. ირამ რაღაც ჩაილაპარაკა და გორაკისკენ გაქცევა დააპირა, მაგრამ გრიგალისებურად მოვარდნილმა ქარმა უკანვე გამოსტყორცნა. ჯებირივით დაუხვდა ლომკაცი, ისევ ჩასჭიდა ხელი, ისევ გაიბაწრნენ ”ოაზისელები”
მედგრად მიიწევდნენ, ნაბიჯ-ნაბიჯ, აზვირთებული ტალღების ნახევრრკალში მომწყვდეული კლდოვანი შვერილისაკენ. მხრებში მოხრილნი ამსუბუქებულ სხეულებს მიწისკენ ეზიდებოდნენ, სხეულთა უმწეობას ეურჩებოდნენ. ძლივსღა მიაღწიეს შვერილის დასაწყისშივე მდებარე გამოქვაბულს, რომელიც უიმედო თავშესაფარი ჩანდა შორიდან, მაგრამ მის სიღრმეში თითქმის სიმყუდროვე სუფევდა.
”ოაზისელებმა” სული მოიბრუნეს, ირა შესასვლელს აეკრა, მზერაგახევებული რაღაცის დანახვას ლამობდა. სადღაც დაიგრგვინა, ჩამოწვიმა. ქაოსი ქარ-წვიმას დემონისეულ ძალას მატებდა. გამოქვაბულში წყალი შემოიღვარა. ლომკაცმა სხვა გამოქვაბულში გასასვლელ ჭრილს მიაგნო, მეგობრებს უხმო. ჯუანშერი ირას დაელოდა, წარიმძღვარა.
თაღოვან დარბაზში სათითაოდ გააღწიეს. დარბაზი საღამოსეულ ბინდს მოეცვა. თაღს ბზარი აჩნდა, ბზარიდან თითქოსდა სამყაროს სევდიანი სიმღერა მოჟონავდა.
-ჩავუშვათ ღუზა და დაველოდოთ, რა ხვედრს განუმზადებს წარღვნა ჩვენს კიდობანს…-მხნედ წარმოთქვა ლომკაც სარაჯიშვილმა.
არჩილი მორს წააწყდა, სანადირო დანით ნაფოტები ჩამოათალა და პაწია კოცონი დაანთო.
-რა მყუდროებაა!-გაიცინა სესილმა,-ასე მგონია, აკვარიუმში მოვხვდით…
”გემის ნამსხვრევებს ჩამოყოლილ აკვარიუმში, კვლავ არხეინად დაცურავენ ციცქნა თევზები და არც მიუწევთ გული ”ზღვისაკენ”… ჯუანშერს გაეღიმა, შემცივნებული ირა მკერდზე მიიკრა.
-ფართქალებს, მკერდიდან ამოგლეჯილ გულივით ფართქალებს…-წაიჩურჩულა ქალმა.
-გამოიდარებს,-გუმანით მიუგო მან და იგრძნო, ”სიკეთის მარცვლები” მიწის წიაღში ჩაიღვარა, შიშნარევი თრთოლვით აუყვა ტკივილის ბილიკს.
სესილმა კედელთან ნაბდები დააფინა. არჩილმა კოცონს ნაფოტები შემოუწყო. თაღის ბზარიდან ისევ მოჟონავდა სამყაროს სევდიანი სიმღერა. გვერდიგვერდ ისხდნენ, კოცონს მისჩერებოდნენ და დუმდნენ.-
-ეს გზა თითქოსდა უსასრულოა, ასე მგონია ოაზისის სივრცეში შეღწევას ამაოდ ვლამობთ…-ჩაიდუდუნა სესილმა.
-და მაინც ოაზისი იმედია დამაშვრალისთვის… ოაზისებით უნდა დაიქსელოს მთელი სამყარო, სიკეთის უჩინარი წერტილებით დაიმუხტოს. ადამიანისთვის სიკეთის საწყისად თავად სიცოცხლე უნდა იქცეს. ოაზისიც უჩუმრად გაიღებს ამ სიკეთეს. მიეცი ნიჭსა გზა ფართო, თითქოსდა პოპულარულია, მაგრამ ხშირად ამგვარი შირმებით, თავისუფალ შემოქმედთ გზას უხერგავენ…
-კეთილ საქმეთა აღსრულება, მხოლოდ სიკეთის დამკვიდრებისთვის!-შესძახა სესილმა, სხვებიც უმალ ჩასწვდნენ წინამძღოლის საფიქრალს. რადგან მისგანვე სმენოდათ: ”ყოველი საზოგადოება აღვსილი უნდა იყვეს ქველმოქმედების სურვილით, უანგარო ქველმოქმედების სურვილით. ერი, რომელიც ამგვარ სურვილს დაასამარებს, განწირულია…”, ხშირად სმენოდათ და ახლა ქვეცნობიერად გადანახული მრავალი ჩანაფიქრი გაამხილეს.
”კეთილ საქმეთა აღსრულება, მხოლოდ სიკეთის დამკვიდრებისთვის…” ემბლემასავით ემჩნეოდა ეს შეგონება ყოველ ჩანაფიქრს. მერე იმაზე ბჭობდნენ, რა სიფრთხილით და ტაქტით მიეწვდინათ რჩეულთათვის ”ოაზისის” თანადგომა. ”ყველა უხმობდა გაბნეულ ბგერებს და ოაზისში აბინავებდა. ბგერებს მიჰქონდათ ცრემლი და სიტკბო და უთვალავი უთქმელი ფიქრი…”, გარეთ კი ქარიშხალი ბობოქრობდა.
-ფართქალებს, მკერდიდან ამოგლეჯილ გულივით ფართქალებს…-თავისთვის ჩურჩულებდა ირა. სამარხი უხმობდა, გორაკის განაპირას მდებარე სამარხი, ზათქით, რომ ევლებოდნენ ქაფმორეული ტალღები; ხედავდა კრთომისმომგვრელი სილამაზის ქალწულს. საკუთარი მამის მიერ ქვეყნიერების გადასარჩენად მსხვერპლად შეწირულს, ვინაც დანასავით ალესილი ცერა თითის ფრჩხილით გაუპო მკერდი…
ჯუანშერი ისევ მიუყვებოდა ტკივილის ბილიკს, მეუდაბნოეს ხმა ჩაესმოდა და მომავლის გენის უხილავი სამყოფელისკენ მიილტვოდა. თაღის ბზარიდან კვლავ მოჟონავდა სამყაროს სევდიანი სიმღერა.
მიილია დღე, მოსაღამოვდა, დანაყრდნენ მცირედ. მერე კოცონი მინავლდა და საუბრით გულშეჯერებულებმა მიიძინეს.
მთვლემარე ირას ძრწოლვით მიუწევდა გული სამარხისკენ. თითქმის მთვლემარე მიხოხდა ჭრილთან. ჰაერის ცივმა ტალღამ გამოაფხიზლა, გაუყვა ჭრილს, გაირბინა გამოქვაბული და დაუფიქრებლად გავარდა გარეთ. მოვარდნილმა ზვირთმა ლამის უწია. ბედად ქარიშხალმა გადაისროლა, წამოდგომა არ უცდია, ხოხვით განაგრძო გზა, სამარხისკენ გუმანით მიიწევდა.
მიღმეთიდან გამომსხლტარ სინათლეს ჯერ ისევ სიბნელე ისრუტავდა, ქაოსით გადემონებული ქარ-წვიმა წარღვნის მოვლინებას იქადდა… ირა უკვე გორაკის ფერდობს მიუყვებოდა. ფრჩხილებით ებღაუჭებოდა მიწას. სხეულში ჩაგუბებული სიცივე და ტკივილი მივიწყებოდა. ტალღები კი, თითქოს სხეულს ულოკავდნენ, არადა, მის მისაკუთრებას ლამობდნენ…
გორაკზე აღწეულმა მკაფიოდ დაინახა სანახევროდ ჩარეცხილი სამარხი. წამოიმართა და გაქცევა სცადა. ქარიშხალმა ისევ თავისებურად დაატრიალა და სამარხზე მიაგდო. ქვის ბასრმა პირმა ძუძუთა შუა მკერდი ჩაუსერა. მაინც ძალუმად ჩაეკრა მიწას და ყელთან იმ რაღაც უჩვეულოს შეხება იგრძნო. მჭიდროდ შეაცურა ხელები მიწაში… მორიგი ტალღა გადევლო გორაკს, წამით აიტაცა, მაგრამ ვერ ააცილა სამარხს. ის კი უფრო და უფრო ჩაეკრა მიწას, თითქოსდა ფესვებივით ჩაზიდა სხეული და ზღაპრულად ნაბარტყი პაწია მარცვალი ძუძუთა შუა, ჭრილობაში შეცურდა, მერე შეუმჩნევლად გაფესვიანდა,,,
გონმიხდილი ესვენა სამარხში… ქარიშხალი ჩაცხრა, მინავლდა, ალიონი მქრქალ სინათლედ ჩამოიღვარა და ძიძასავით ალერსიანი, სმენაგაფაციცებული სიმშვიდე იშვა. სიმშვიდე ჩამსხვრეულიყო ტალღებისა და ზღვიდან მონაბერი ნიავის შარიშურში. სიმშვიდე ბუდობდა ”ოაზისელთა” სუნთქვაში. და უცებ ჯუანშერს კაეშანის ავისმომასწავებელი ჭიხვინი ჩაესმა. მსწრაფლ გაიღვიძა.
-ლექსო, შვილო, ლექსო!-სადღაც შორიახლო იძახდა მამაკაცი.
-ნუ გეშინია, არ დაიხრჩობოდა, ვიცი მე ეგ იოგები,-გაეპასუხა ვიღაც.
-ლექსო, შვილო, ლექსო!-ჩახლეჩილ ხმას ძრავის თუხთუხი შეუერთდა.
-ისევ დაეძებენ…-თქვა სესილმა. ასანთს გაჰკრა და სანთელი აანთო,-იქნებ ისიც აქაა შეფარებული…-შეშფოთება დაემჩნა, სხვებიც გაფაციცდნენ.
-უნდა მომიტევოთ… უნებლიე მოწმე გავხდი თქვენი კეთილშობილი, საიდუმლო ზრახვებისა, მაგრამ მენდეთ და მიმსახურეთ…-უცხო ხმა თითქოსდა ყოველი მხრიდან დაიღვარა,-მამაჩემისა და მის თანმხლებთა წყალობით, ზოგი რამ ალბათ უკვე იცით ჩემს შესახებ… ვიკვლევ ადამიანურ შესაძლებლობებს… ვცდილობ ჩავწვდე გარესამყაროს განვლილ შრეებს, საიდანაც მეხსიერებამ, მხოლოდ გენეტიკური იმპულსები მოიყოლია… საცხოვრებლად მიუვალ გამოქვაბულებს ვეტანები, ახლა თქვენგან ასე ექვსიოდე მეტრის დაშორებით ვიმყოფები… სასიცოცხლო ენერგიის დაზოგვის მიზნით ქვასავით უძრავად ვგდივარ… პოვნით ვერ მიპოვნიან, მაგრამ არ მინდა გამუდმებით დამეძებდნენ… სხვაგვარად მოაზროვნეთა მიმდევარად შემრაცხეს და ამგვარ განმარტოებისთვის ზოგი გასამართლებით მემუქრება, ზოგი ფსიქიატრულში გამოწყვდევით… დაშინებულ მამაჩემს სატყუარასავით იყენებენ…
”ოაზისელებმა” თვალებით დაძებნეს ერთმანეთი და დუმილით შეთანხმდნენ.
-თავშესაფარსაც ჰპოვე ოაზისში…-გაეპასუხა ლომკაცი, ამოსუნთქვას თითქოსდა მინავლებული ტალღების შარიშური ამოაყოლა.
-ქველობა მხოლდ სიკეთის დასამკვიდრებლად…-ექოსავით გაისმა ლექსოს ხმა.
-ჩვენ არქეოლოგირი გათხრები გვშველის, ასე თუ ისე სახელმწიფო სამსახურში ვიმყოფებით, საზოგადოებაში ვტრიალებთ, გარკვეულ სოციალურ ფენას ვეკუთვნით, თუმც…-სესილმა გულღიად ჩაიცინა.
უცებ ჯუანშერს გაახსენდა კაეშანის ჭიხვინმა, რომ გამოაღვიძა. ირას დანახვა ინდომა; მიმოიხედა. ფანრების შუქმა გადასერა დარბაზი. ჯუანშერი წამოიწია და ჭრილისკენ გაქანდა. სხვებიც მიხვდნენ გუმანით მისი აფორიაქების მიზეზს. გამოქვაბულიდან გამსხლტარმა ვაჟმა გორაკს გახედა, ოდნავ ინაკვთებოდა მკერდაჩანგრეული სამარხი. გახელებული გარბოდა. ფიქრით საკუთარ თავს უსწრებდა.
სამარხში განრთხმული ირა ქვა-ღორღსა და მიწას თითქმის დაეფარა. ჩაჩოქილმა მიწა მობღოტა. ქალს ხელი მხარქვეშ შეუცურა… მოირბინა სესილმა, შეეშველა, წამოაყენეს. თვალებმილული ირა მკრთალად იღიმებოდა, ხელებში მომწყვდეული ძვირფასი ქვებით მოოჭვილი ოქროს ქანდაკი მკერდში ჩაეხუტებინა, რაღაცით თავადაც ქანდაკს ჰგავდა.
თვალსაწიერზე ამოცურებული მზე წითლად ღუოდა. ირამ თვალები გაახილა, წამით მზესა და ჯუანშერს შეაცქერდა და ისევ მილულა… ჯუანშერმა ფრთხილად აიყვანა.
-ლექსო, შვილო, ლექსო!-კაფანდარა, კისერგრძელი მამაკაცი გორაკისკენ გარბოდა. თანმხლებნი მხარდამხარ მიჰყვებოდნენ.
ლომკაცი და გურისელები უკვე სამარხთან იდგნენ. ხმა ვერ გაეღოთ. რიდითა და აღტაცებით უჭვრეტდნენ ირასა და ქანდაკს.
-ლექსო, შვილო…-ამოიხრიალა მათ უკან კაცმა, იმედგაცრუებულს სახე ჩამოუგრძელდა.
-ჩუმად!-შეაგება სესილმა, დანარჩენებსაც მკაცრად გახედა.
უცნობთა დასი ხარბად მისჩერებოდა ოქროს ქანდაკს. შემაკრთობელი მომხიბვლელობის ყმაწვილი ქალის სიშიშვლე ძვირფასი თვლებით შეემკოთ.
ჯუანშერ ჯაბადარმა სამარხიდან ამოაბიჯა.
-მშვიდად, ქანდაკს ხელი არ ახლოთ… მშვიდად, თავად გამოიღვიძებს… მშვიდად…-ამბობდა სესელი და შეკრებილთ მიანიშნებდა, გზა მომეცითო.
გურისელები ავტობუსისკენ გაიქცნენ, სადაც სათადარიგო კარავი ეგულებოდათ; ის ორი, ადრე რომ გამართეს, ქარიშხალს აეგლიჯა და ერთურთში ჩაეხლართა.
ქალის სუნთქვას და გულისცემას მიყურადებული ჯუანშერი ფრთხილად მიაბიჯებდა… ტკივილის ბილიკი მოლია, ”სიკეთის მარცვლები” ირას სხეულში გადაიღვარა, ქალის გულისცემაში თითქოს მომავლის გენი შეფრთხიალდა… ასე ეგონა სივრცეში შეცურებულ ირას მიჰყვებოდა.
სამარხს მზის შუქი დაეფინა, ქვა-ღორღის ჭუჭრუტანებში ელვარება ჩაექსელა. უცნობთა დასმა ძლივს მოსწყვიტა ხარბი მზერა ოქროს ქანდაკს და სამარხს ჩააჩერდა.
-გთხოვთ, დასტოვოთ გათხრების ადგილი!-თქვა ლომკაცმა.
-მერე განძს ვის ჩააბარებთ?-იჭვნეულად იკითხა მილიციის ლეიტენანტმა.
-საქართველოს…-გაეღიმა, ხელები გაშალა და ცნობისმოყვარენი იქაურობას განაშორა,-სამარხი დაფარეთ!-გასძახა მეგობრებს, მე კატარღით გავალ, ანდრიაძეს დავურეკავ, ექიმსაც გამოვგზავნი…
-არადა და არა, ირას ჩვენ მივხედავთ, მშვიდად გამოიძინებს…-გაეპასუხა სესილი.
-ლექსო, შვილო, ლექსო!..-კვლავ ამოთქვა კაფანდარა კაცმა,-ვიფიქრე, იპოვეს მეთქი, ვიცოდე მაინც, სად გეძებო…
-მე მეტს აღარ ჩავყვინთავ, ბიძაჩემო, რა ვქნა, მეცოდები, ოღონდ, დამხრჩვალი, რომ იყოს, სადმე გარიყავდა,-უთხრა ჩაგვალულმა, შავტუხა მყვინთავმა, თვალი სამარხისკენ გააპარა.
-ლექსო სავსებით ჯანსაღია, მოკვლევას აგრძელებს…-ჩაილაპარაკა ლომკაცმა.
-რა მოკვლევას, რის ძიებას… მერე რას გვემალება, ან თქვენ რატომ არ გაგვაფრთხილეთ!-წყრომით მიაჩერდა მილიციელი.
-საქმემ მოითხოვა…-სარაჯიშვილმა გულშეჭირვებულ მამას გაუღიმა,-უნდა მომიტევოთ!-მიმართა თხოვნით.
-თქვენთან მსახურობს?!-კაცი გაოგნებული იცქირებოდა.
-ჩვენს არქეოლოგიურ ჯგუფში ირიცხება…
-საბუთები,-გაგულისდა ლეიტენანტი.
-აი, მივდივარ და თქვენს უფროსს გავესაუბრები, ჩემს ნათქვამს აკადემიკოსი ანდრიაძეც დაგიმოწმებთ…
-აკადემიკოსი?!-თვალები დააჭყიტა სუნთქვამობრუნებულმა კაცმა და წუთით აბეზარ ბიჭუნასავით აწრიალდა,-თუკი ასეთ ხალხთან ააქვს საქმე…-აღარ იცოდა აღტაცება როგორ გამოეხატა.
-ვინ მისცა უფლება, თვეობით მოსწყდეს სამსახურს, საზოგადოებას, სახლს, გადაიკარგოს და სადღაც ქვესკნელში აღამოს და ათენოს!-არ შეიტეხა ლეიტენანტმა.
-კიდევ კარგი დიოგენი ან წმინდა მამები რომ გადაგირჩათ…-გაიხუმრა ლომკაცმა.
-თუკი ასეთ ძვირფას ხალხთან ააქვს საქმე…-დაბნეული მზერა მოავლო იქ მყოფთ კაფანდარამ,-რაღას შეგვშალა, მთელი წლის მანძილზე ერთადერთი დეპეშასავით წერილი მივიღეთ, არ იდარდოთო და მორჩა!
-მოგილოცავ ბიძაჩემო, მაღარიჩი შენზეა!-შეჰყიჟინა ჩაგვალულმა,-წავიდეთ!-კატარღის მესაჭეს, გაკანჭულ ბიჭს, წელზე ხელი მოხვია და სანაპიროსკენ გაუჩქარა.
-წავიდეთ, წავიდეთ, განყოფილებაში ვისაუბროთ…-ჩაიბურტყუნა მილიციელმა.
-რომ დამლაპარაკებოდა და წესიერი პასუხი გაეცა, რა მოხდებოდა, ვითომ?-კვლავ სარაჯიშვილს მიაჩერდა დაეჭვებული მამა.
-ალბათ განაწყენდა, დასაჭერად რომ დასდევდით, თანაც კვლევს აწარმოებს და… რამდენიმე დღის შემდეგ გვესტუმრეთ და შეგახვედრებთ,-დააიმედა მან, ფერდობზე დაეშვა და თანამგზავრს ხელი შეაშველა.
-კი მაგრამ, მათემატიკას სწავლობდა, მათემატიკას ასწავლიდა და ამ არქეოლოგიაში საიდან გაება?!-საკუთარ თავს ჩაეკითხა იგი.
-მათემატიკური სიზუსტე არქეოლოგიასაც სჭირდება,-არ დაიბნა ლომკაცი.
-ჰო, ეს ასე, ისე კვანტური თეორიის გამარტივებაზეც მუშაობდა-ასეა!...-კაფანდარა კაცმა ამაყად მიმოიხედა.
-მოგვეხმარე!-გამოსძახა ლეიტენანტმა. სამნი სანაპიროზე გამორიყულ კატარღას ეჯაჯგურებოდნენ.
ლომკაცი დაიხარა, ორივე ხელით მიაწვა კატარღის ქიმს და წყალში შეაცურა. სხვები შიგ ჩაცვივდნენ, მერე ისიც ჩახტა და აღმოსავლეთისკენ პირქცეულმა დაინახა, გორაკზე სესილმა ამოირბინა, სამარხთან შედგა და ყელსახვევი დაუქნია. გულუბრყვილოდ გაეხარდა და უნებლიეთ მონატრებაზე რაღაც გაიფიქრა.
სესილი სევდიანად იღიმებოდა, თითქოსდა თავად შორდებოდა ნაპირს, სადღაც ბუნდოვანებაში მიექანებოდა. მერე შებრუნდა და იმავე ფერდობს, წეღან რომ მსწარაფლ ამოათავა, მსჯავრდადებულივით ჩაუყვა. ”დედამიწა ვეებერთელა სამარხია, საკუთარ თავში ჩამარხული სამარხი…” გონში ინსტიქტურად გაუსხლტა.
-საკუთარ თავში ჩამარხული სამარხი!-გაიმეორა ხმამაღლა,-ირამ კი მშვიდად უნდა გამოიძინოს, მშვიდად…-მიუმღერა მომლოდინე ჯუანშერს, კარავში შევიდა და ნაბდებზე მწოლიარე ირასთან ჩაიმუხლა-სამოსი შემოაცალა, სამკურნალო ნაყენით მსუბუქად შეზილა და ღამის პერანგი ჩააცვა. მაშინღა შეამჩნია, მკერდში ჩაკრულ ქანადაკს ქვემოთ, ძუძუთა შუა ჭრილობა, მალამო მიუფინა,-იქნებ, შენც სამსხვერპლო ხარ…-ჩაიღიმილა.
ირა შეტოკდა, სესილი დააცქერდა, თვალთაგან სიმშვიდე მოუვლინა. მერე ნაბადი გადააფარა, კარვიდან გამოვიდა,-მშვიდად გამოიღვიძებს და აკადემიკოსს ანდრიაძეს თავად მიართმევს ნადავლს,-ალერსით შეაჩერდა მომლოდინე მეგობარს, ისევ გორაკისკენ გაუწუია გულმა. ისევ ეთხოვებოდა სანაპიროს, ისევ სადღაც ბუნდივანებაში მიექანებოდა. ლომკაცის დაბრუნებამაც ვერ შეუცვალა განწყობა. განშორებისეულ სევდას გადაექსელა მისი სული…

-:-
ლომკაცი ქალაქგარეთ გასულ აკადემიკოსს ძლივსღა დაკავშირებოდა, მერე მისთვის კარგად ნაცნობ აღმასკომის თავმჯდომარის მეშვეობით ლექსოსთვის სასურველი ამინისტია გამოეთხოვა. მაინც ადრიანად დაბრუნდა; იმავ კატარღით მოადგა სანაპიროს. გორაკის კბოდესთან სესილი იდგა და შორეთისთვის დაბინდული მზერა მიეპყრო. ”ირა…”, ძლივსღა ჩააღწია მის შემეცნებამდე, ვიღაც ირას ამბავს კითხულობდა.
-სძინავს მშვიდად…-გაეპასუხა თავისთვის, მერეღა იცნო ლომკაცი, ვინც წყალში შესულ არჩილს მუყაოს ყუთს აწვდიდა.
სარაჯიშვილმა მესაჭეს, გაკანჭულ ბიჭს მადლობა გადაუხადა კატარღიდან გადმოხტა და ირას კარავს მიაშურა. ჩქარობდა, თან სესილს ეძახდა.
-სძინავს მშვიდად…-გაეპასუხა ქალი ძლივს გასაგონად და ირას მოსანახულებლად გასწია.
ირას მართლაც მშვიდად ეძინა. კარავთან გარინდული ჯუანშერი მის სუნთქვას ისმენდა. ლომკაცმა ფრთხილად დახედა მძინარეს. ძვირფასი თვლებით სხეულმოოჭვილმა ასულმა წამით გონი წარსტაცა.
-საოცრებაა!..-ბატონი ლუკა პირდაპირ აქეთკენ გამოეშურა, დილაუთენია აქ იქნება…-ამ ნაკეთობის დათარიღებას ის შეეცდება, თუმც მე ვფიქრობ ეს უნიკალური ქმნილება დროის ფაქტორს არ ექვემდებარება… შევსვათ ამ აღმოჩენის სადღეგრძელო!...-წარმოთქვა ომახიანად,- მუყაოს ყუთიდან შამპანურის ბოთლები ამოალაგა.
ირასა და სხეულმოოჭვილი ასულის სადღეგრძელო შესვა, მერე გორაკზე გადაინაცვლა, სამარხი დალოცეს, წარსულში ჩაკვერილი მერმისი… ”შარავანდედი ეფინა მიწას და ყველა ცთომილს სიყვარულისთვის უძგერდა გული…” ჯუანშერი მეგობრებს გამოეთხოვა, სხვები საამო საუბარმა გაიტყუა.
სესილი სევდიანად შეაჩერდებოდა ლომკაცს, მიექანებოდა უკან, სადღაც ბუნდოვანებაში, თავბრუ ეხვეოდა. დაგვითვერიო, ეხუმრებოდნენ, ისიც კისკისებდა. ირასთან გადავდივარ ალავერდსო, იძახდა. ბოლოს მოითენთა, წამოდგა და კარვისკენ დაეშვა. წამით რაღაც გაახსენდა, ზღვას გახედა, ჩაბნელებულ ჰორიზონტზე ჩასაფრებულ თვალს წააწყდა… დაღალატიანებულივით ჩაიცინა და კარავთან გაშლილ ნაბადზე მიწვა. ვარსკლავებით მოოჭვილ ზეცას მიაპყრო მზერა, ვარსკლავებიდან სამყაროს სევდიანი სიმღერა მოჟონოვდა…
ჯუანშერისთვის მთელი სამყარო ირას სუნთქვისა და გულისცემის ხმით აღვსილიყო. კარვის კიდეში მიწოლილი დაჟინებით მისჩერებოდა სინათლის მკრთალი შუქით განათებულ ქანდაკს. ”…მომავლის გენი ათასწლეულების შემდეგ ისევ მოევლინება სამყაროს. იგი სადღაც ჩვენს მიწაზე გამოაღწევს, შესაძლოა ზღვისპირეთში, და თუ მას ოაზისმა არ უმასპინძლა, მომავლის გენი სამუდამოდ ჩაკვდება კაცობრიობის გენში”, ეს შეგონება, კეთილი იმედით აღვსილმა უმტკივნეულოდ იწამა და ახლა ათასწლეულის მიღმიდან გამოღწეული მომავლის გენის შეცნობას სურვილობდა, ტკივილის ბილიკს მიუყვებოდა…
ყმაწვილი ქალის სხეულიდან ძვირფასი ქვების ელვარება იღვრებოდა. წამით ეჩვენა, იმ ელვარებაში ცოცხალი არსების სუნთქვა კრთოდა. მზერა, ძუძუთა შუა ოდნავ მოჩინარმა წყლისფერმა ქვამ წარიტაცა. ადამიანის თვალს ამსგავსა, ვნებით აღვსილს, მთრთოლვარეს… ”ქაოსს ქაოსი ჩასახლებია და ჩამსხვრევია სულს უთავბოლოდ; ათასი ბგერა, ათასი პულსი, სადღაც შორეულ მეხთატეხიდან…”
ღამე სიჩუმეს მიყურადებული ფრინველივით განაბულიყო, მთვარის შუქზე უცნობის ლანდი გაიძურწა, კარავში შესრიალდა, გარინდებულ ჯუანშერს პისტოლეტის ტარი შუბლზე დაჰკრა და ქანდაკს მისწვდა.
ირა მომხდურის ძალას მიჰყვა, წამოიმართა. სესილი თითქოსდა წამოფრინდა, კარვის კართან მიირბინა.
-ფრთხილად, არ გააღვიძო…-წაიჩურჩულა.
უცნობმა ხელი აიქნია, ირას ქანდაკი წაგლიჯა. ირამ დაიკვნესა, თვალები გაახილა და ანგარიშმიუცემლად აედევნა.
-ეს რა ჰქენით!-ძლივსღა მოეგო გონს სესილი, და ამ დროს მკერდზე მჭიდროდ მიბჯინეს პისტოლეტის ლულა და გასროლის ყრუ ხმა ქალის მკერდში ჩაიმსხვრა. თავდამსხმელის ლანდი მთვარის შუქზე გასხლტა.
ჰაიჰარად ადევნებული, სხეულაფარფატებული ირა წაფრთხიალდა. ტყაშმაფას ემსგავსა, კაცთაგან დევნილს.
გამოქვაბულის შესასვლელთან ლექსო დვალაძე გამოჩნდა. სამარხთან მიძინებულთ მიაპყრო მზერა, სინაზით აღვსილი სახე და დანაკვთული მკერდი გამოსარჩევ იერს სძენდა და მაინც, მთელი არსებით მღვრიე ტალღისფერ თვალებში შეწოვილიყო. ”ქანდაკი, ქანდაკი გაიტაცეს!” ჩაესმათ ლომკაცსა და გურისელებს ხმა. ძილმღვიძარენი წამიშალნენ. ჯუანშერიც მოეგო გონს; კაეშანის ავისმომასწავებელი ჭიხვინი აეტორღიალა. თავზარდაცემულმა მიმოიხედა, კარვიდან გააღწია, აკვნესებულ სესილს წააწყდა, ჩაიჩოქა.
-მზის ამოსვლას შეესწრო და შენც შეგავლო თვალი, მზის ამოსვლისას…-ამოსჩურჩულა ქალმა,-ფარნების შუქმა გადაანათა იქაურობა. მოირბინეს ლომკაცმა და გურისელებმა,-მე პირნათლად მივდივარ…-სესილმა თვალებიდან ჩამოცურებული ღიმილი ბაგესთან დაივანა. სანაპიროს მიღმა ძრავის ახრიალების ხმა გაისმა.
-დავაგვიანეთ!-თქვა მოახლოებულმა დვალაძემ,-ვიღაც გარბის, ალბათ ირაა…-სესილს დააცქერდა, ჭრილობა მოუსინჯა პერანგის ჩამონახევებით სახელდახელოდ შეუხვია, მერე ფრთხილად აიყვანა, ავტობუსს მიაშურა.
-ირა!-შესძახა ჯუანშერმა. სიბნელეს მინათებულ ფარების შუქს მიუყვა,-ირა!-ახლა სივრცეში გაჭრილ ქალის ხმას დაედევნა.
ირა კვლავ მიფრთხიალებდა. ბუჩქნარი მოლია და ტყეში შეიჭრა. იქ, შვლების დასახოცად ჩასაფრებული მონადირე დააფრთხო. ერთგან კახპა დააფეთა და ავტომობილიდან გამოტყუებულ მთვრალ მამაკაცს სიცოცხლე შეუნარჩუნა. საოცარი ალღოიანობით მიიკვლევდა გზას, ხელებს ფრთებივით მიარხევდა.
განთიადისას, ხევისპირას, შვლის ნუკრისნაირი იერის, ოღონდ ტანად პაწია ძაღლი შეეგება, მხიარულად შეუყეფა, ბინდისფერი პერანგის ბოლო ჩამოუძენძა და გაიტყუა. ძაღლი კედელში გამოკვეთილ სენაკებისკენ მიმავალ ბილიკს მიუყვებოდა. საიდანღაც გადმოხეტებულს ერთ-ერთი სენაკის კუთხეში დაედო ბინა და იქაურობას ძაღლური ერგულებით იცავდა. და მოკეთედ მიჩნეულ ირას თავშესაფრისკენ წარუძღვა. სენაკის ნოტიო ჰაერმა ქალს თავბრუ დაახვია, წაბარბაცდა და ჩაიკეცა.
ჯუანშერს დაღლილობისგან არაქათი გამოეცალა, მაინც გარბოდა, კაეშანის შორეული ჭიხვინი ამხნევებდა და ისიც გუმანით მიიწევდა, ქალის ფეხის ხმას მიჰყვებოდა. ათასგვარ წვრილმანზე დაეხვია ფიქრი. ”ტკივილი შენი ჩაეშვა ჩემში, მოგონებების კალო გალეწა…” უდაბნოსეული ხვატი, გნიასი, უსასოო სიჩუმე და აქა-იქ გამომკრთალი სულნაფენი სითბო, მხოლოდ უთვალავჯერ აღქმულის გახსენებას ჰგავდა. ხევისპირას მასაც შვლის ნუკრისნაირი ძაღლი შეეგება, შეუყეფა და უმეგზურა. იმედინად მიჰყვა, უყოყმანოდ შეაბიჯა სენაკში და გაშეშდა: მთვლემარე ირას ყელზე ჭრელზურგა გველი შემოხვეოდა, ბრტყელი თავი ძუძუთა შუა ჩაემალა და ენას ზედ ჭრილობასთან ასხმარტალებდა. ძაღლმა დაიღრინა და გველი წამოყელყელავდა, ზანტად ჩამოცურდა ქალის მკერდზე. ირას გაეღვიძა, უსიამოდ შეიშმუშნა, გველისკენ გაიწვდინა ხელი. გველი კი ძაღლის ღრენამ გაიტყუა, ქვის იატაკზე ჩასრიალდა. ჯუანშერი ირასთან მივიდა, წამოაყენა და გაიყოლია. გახელებული გველი ცდილობდა, ძაღლს გასხლტომოდა, ძაღლი თავგანწირვით შეებრძოლა. ჯუანშერს ქალისათვის ხელი ჩაევლო და ბილიკზე ჩარბოდა, ისიც მორჩილად მისდევდა.
-ირა, თავს როგორ გრძნობ, ირა…-ეჩურჩულებოდა ვაჟი. ქალი კი მის ლაპარაკს ვეღარ გებულობდა, ბგერებიღა ჩაესმოდა და მათაც სხვა ხმაურთან ერთიანობაში აღიქვამდა.
გაფრთხილებულმა მიიხედა, გამოქცეოდა ძაღლს ჭრელზურგა გველი, ბილიკზე მოსრიალებდა. სენაკს შერჩენილი ძაღლი მოჯადოებულივით უღრენდა რაღაცას. ჯუანშერს სუნთქვა შეეკრა, ძლივსღა მირბოდა.
-ირა, გაიქეცი, ირა!-ამოთქვა მერე, ქალს ფრთხილად წაუბიძგა და პირი იბრუნა.
გველი გზას ითხოვდა, აშკარად, მის ზურგს ამოფარებულ ქალისკენ მიიწევდა. ბილიკს მიღმა გაცურდა, შემოვლა დააპირა, ჯუანშერიც იქითკენ გადაეშვა, ზურგით დაასკდა და მოსრისა. მერე წამოდგა, დაგრეხილს ქუსლი თავში ჩასცხო. გახევებულ ირას ხელი მოხვია, ხეთა ჩრდილამდე მიიყვანა, მიწაზე დასვა და გასავათებული თავადაც მიწვა.
-ეეჰ, მშვიდად გამოღვიძება აღარ დაგცალდა… და ალბათ, ის გენიც, ასე უგონოდ მყოფმა და აფორიაქებულმა შეიმკვიდრე…-დაბნეულად ჩაილაპარაკა.
ირა კი, სისხლით მოთხვრილ ფეხებს დასჩერებოდა. ჯუანშერიც დადუმდა, აღარ იცოდა რა ეღონა. ბედად ტყისმცველმა ჩამოიარა, ძლივსღა მიენდო გასაჭირში ჩავრდნილის სიტყვებს, იჭვებით შეპყრობილი ”ოაზისელთა” მოსახმობად გაეშურა.
გურისელებმა ორიოდე საათის შემდეგ ამოაკითხეს. იგი სივრცეს მიშტერებულ ირას ალერსიანად ეჩურჩულებოდა. შეავლო თუ არა ძმებს თვალი გუმანით მიხვდა სესილი გარდაცვლილიყო. თითქმის დუმილით განვლეს გზა. ირა კვლავ არ იღებდა ხმას, ყველასა და ყველაფერს გულგრილად შესცქეროდა.
”ოაზისი” გლოვას მოეცვა; აკადემიკოსი ანდრიაძეც დიდად შეწუხდა მომხდარი ამბით, მაგრამ პროფესიონალურმა ჩვევამ თავისი ქნა, სამომავლო გათხრებზე დაიწყო ფიქრი.
-მალე უკეთ გახდები და ქანდაკებასაც დავიბრუნებთ…-მამაშვილურად ეამბორა ირას, გორაკს გახედა,-ვერ ვენდობი ამინდს, თუ ზღვა ისევ აბობოქრდა, სამარხს ერთიანად ჩარეცხავს… უნდა მომიტევოთ, სესილის სულმაც მომიტევოს, მაგრამ ახლავე უნდა გავთხაროთ…-თქვა მკაცრად,-თქვენ კი, ირას მიხედეთ, დაუკავშირდით პროფესორ ლეთარგელს და ჩემი სახელით სთხოვეთ, სასწრაფოდ გადმოფრინდეს!-მიმართა ასისენტ ქალს და ”ოაზისელებეს” სამარხისკენ წარუძღვა.
ირა მორჩილად გაჰყვა კეთილად მომღიმარე ქალბატონს.
-ოღონდ, დღეს არა…-უთხრა ჯუანშერმა მილიციის კაპიტანს, ვინაც მის დაკითხვას აპირებდა. ძალა მოიკრიბა, ფერდობს აუყვა, ლომკაცმა და ლექსო დვალაძემ ერთდროულად გამოუწოდეს ხელი, წამოეშველნენ.
აკადემიკოსი ანდრიაძე უკვე სამარხთან ფუსფუსებდა. ჩქარობდა, ოღონდ სიფრთხილესაც არ ივიწყებდა, შეპარვით იღებდა პაწია ნიჩბით ჩამოშლილ ფენას.
მოულოდნელად ირა გორაკისკენ გამოიქცა, ფერდობი ამოირბინა, სივრცე მიმოათვალიერა, მკრთალად იღიმებოდა, თან უცნაურ, თავისებურად მელოდიურ ბგერებს გადმოსცემდა. მიეგება ჯუანშერი, შეაჩერდა თვალებში და მიხვდა, ქალი, უკვე სულ სხვა სამყაროთი ცხოვრობდა, სხვა ფერებსა და სახეებს ხედავდა. ”მზის ამოსვლას შეესწრო და შენც შეგავლო თვალი… მზის ამოსვლისას…” გაახსენდა სესილის წინასწარმეტყველური გაფრთხილება. კიდევ უფრო შეძრწუნდა. ”ყველა იმედი ჩაეწურა უიმედობას, უმწეობა უმწეობას შეეხმიანა, შემაზრზენად დაჰგრგვინა ქორომ და სევდის დროშა გამარჯვებად ააფრიალა…”
-აი, ისიც…-გაისმა მეუდაბნოეს ხმით ნათქავამი.
მიიხედა, აკადემიკოსი ანდრიაძე წუთით მართლაც მეუდაბნოეს ემსაგავსა; ფერფლისფერ თმას ქარი უწეწავდა. სამარხში იდგა და ხელთ ოქროს ქანდაკი ეპყრა.
შემაკრთობელი მომხიბვლელობის, ორმოციოდე წლის მამაკაცის ძვირფასი ქვებით მოოჭვილი, შიშველი სხეული ათასფრად ელვარებდა.
ნათლად ეჩვენა, იმ ელვარებაში ცოცხალი არსების სუნთქვა კრთოდა…
მზერა ძუძუთა შუა მოჩინარმა წყლისფერმა ქვამ წარიტაცა…
ადამიანის თვალს ამსგავსა, ვნებით აღვსილს, მთრთოლვარეს…
პაწია ქვამარცავალი ობოლ ცრემლივით ჩამოჰკიდებოდა…

-:-
…პროფესორმა ლეთარგელმა სესილის წინასწარმეტყველური დანაბარები სევდიანი ღიმილით მოისმინა.
-შესაძლოა, მართლაც ამნეზიასთან გვაქვს საქმე, დასაშვებია ჰიპნოზით მკურნალობა… ოღონდ პაციენტი თავდაპირველად ღრმა გამოკვლევას საჭიროებს, ამჟამად შესაფერის შესაძლებლობა მხოლოდ მონასელიძის კლინიკაში შეიძლება მოგვეცეს, სადაც სულ ახლახანს განყოფილების გამგედ მიმიწვიეს…-შეფიქრიანებით წარმოსთქვა მან.
-ალბათ იქ, ქალაქის განაპირას რომ ააშენეს…-შეშფოთდა ჯუანშერი.
-დიახ, დიახ…თავად მონასელიძე დიდადაა დაინტერესებული შიშის სინდრომით დააავადებულთა ბედით… ერთსა გთხოვთ, ბოლომდე მომენდეთ, საჭიროებისადა მიხედვით თავად მოვიწვევ ავტორიტეტულ კონსილიუმს… ნურც ავადმყოფის მონახულებას შეეცდებით, სასურველია გარე ურთიერთობებით თუ არ დავამძიმებთ ავადმყოფის ფსიქიკას…
-ჩვენც მადლიერი დაგრჩებით, თუ ეს ამბავი არ გახმაურდება, რათა ყოველგვარი ჭორის გავრცელება თავიდან ავიცილოთ, თან სასურველია, ირა სანათესაოს უთავბოლო მზრუნველობისგან ვიხსნათ…-მისი აზრი განამტკიცა ლომკაცმა.
ჯუანშერმა ხმის გაღება ვერ მოახერხა. უმწეოდ გასცქეროდა ლეთარგელის თანხლებით მიმავალ ირას. ”მარტოოდენ ლოდინით ვერ შემოვიფარგლები, მე უნდა შევაღწიო ირას სამყაროში, უნდა შევაღწიო…” შეჰფიცა საკუთარ თავს და მერე ამ გადაწყვეტილებას დაჟინებით იმეორებდა.
გრძნობდა, ქვეცნობიერად, მომავლის გენისა და უხილავი სიცოცხლით აღვსილი წყლისფერი ქვის საიდუმლოს ამოცნობას ლამობდა… მერე მოერია სასოწარკვეთას და ”ოაზისელებს” ძვირფასი ქვებით მოოჭვილი, ორმოციოდე წლის მაამკაცის ძუძუთა შუა მოჩინარ ქვაზე მიანიშნა.
წამით, მათანც ეჩვენათ, იმ ელვარებაში ცოცხალი არსების სუნთქვა კრთოდა, მაგრამ ყოველივე უცნობი მინერალის თავისებურებად მიიჩნიეს. ვერც ლაბორატორიულმა გამოკვლევამ ცხადჰყო რამე. ადამიანის თვალის სადარ ძვირფას თვალს ”ქვაუჯრედის” სახელად მოინათლა და შემაკრთობელი მომხიბვლელობის მამაკაცის ქანდაკს ხელოვნების მუზეუმში მიუჩინეს ადგილი… ერთიანად მიიზიდა მნახველები, არაგზნო, მოხიბლა, დაიმონა… და სულ მალე მრავალი ქალი თუმც უიმედოდ, მაინც ვნებიანად ეტრფოდა, ოცნებაში ესიყვარულებოდა და ბევრი ამ სიყვარულით დატკბობასაც ახერხებდა.
იდგა ჯუანშერი, სხვებთან ერთად უჭვრეტდა მინის მიღმა დავანებულ ქანდაკს, ვნებით აღვსილ წყლისფერ ქვას და ელოდა… ელოდა იმავე წვა-დაგვით, ვითარც სევდიან შენობასთან მზის ამოსვლის მომლოდინე… ”მზის ამოსვლისას, მზის ამისვლისას…” კვლავ საამოდ ეჩურჩულებოდა მეხსიერებაში დამკვიდრებული სესილი და ისიც, ყოველ დილით, მზის ამოსვლისას ზოგჯერ საათობით იდგა სევდიანი შენობის აღმოსავლეთით მდებარე ბორცვზე და თეთრად შეღებილ ფანჯრებს უჩვეულო ერთგულებით უთვალთვალებდა, უიმედოდ ელოდა მის დანახვას…
აღგზნებული, საფიქრალში, წამიერად ფანჯრის მიღმა გაელვებულ ლანდს ადევნებული ჩვეულებისამებრ ირას სამყაროში შეღწევას ლამობდა. ”შენმა სიყვარულმა გული გამითეთრა, ჩემს მკერდშია დატბორილი შენი მჭველი სევდა…”, ჩვეული თავგანწირვით სურდა მისთვის ხმა მიეწვდინა, პასუხად კი, თითქოსდა შენობის საძირკველში ჩატანებული ”მშიშოს” კვნესა ესმოდა.
ის კვნესა ათასობით ადამიანის სასოწარკვეთას აერთიანებდა და ჯუანშერი თავისდა უნებლიეთ მუზეუმში დავანებულ ქანდაკის მკერდში მოჩინარ ქავას შესთხოვდა შველას.
”და თუ მას ოაზისმა არ უმასპინძლა, მომავლის გენი სამუდამოდ ჩაკვდება კაცობრიობის გენში…”, ჩაესმოდა ჯუანშერ დიდის გაფრთხილება და წუხდა, ის ათასობით ადამიანის კვნესის ხმა ”მომავლის გენს” სასიკეთო მასპინძლობას, რომ ვერ გაუწევდა.
ქვამარცვალში კი, წარსული ცივილიზაციიდან მოღწეული გამარჯვებული სიცოცხლის საიდუმლო სულდგმულობდა…
გარინდებულს მხოლოდ კაეშნის ჭიხვინი აფხიზლებდა, უმალვე დაუდარაჯდებოდა შორეულ ხმას და გული უკვნესოდა, სევდიან შენობასთან მიჯაჭვული გადაკარგული მეგობრის მოძებნას, რომ ვერ ახერხებდა.
”ააჰ, განწმენდას იტარებ… ჰა, ძველო, იქნებ შესაძლებლობლებს ამჟღავნებ, იქნებ აქედან აპირებ იერიშის მიტანას…”, თითქოსდა შორიახლოდან გამქირდავად ექილიკებოდა ”მშიშო” და გრძნობდა, იგი სევდიან შენობას იყო თავშეფარებული.

-:-
”მშიშო”, მართალაც კვლევითი ინსტიტუტის ერთ-ერთ ოთახში გახლდათ შეყუჟული და მოძალებულ შიშს ებრძოდა…
”რა დამაძინებს…”, კვლავ გააჟრჟოლა მას. ოთახს, რატომრაც გაოცებული მზერა მიმოავლო და გონებაში ჩვეულებისამებრ გაუსხლტა: ”მხდალი ვარ, მხდალი…”
ეს შხამიანი ეჭვი წლების განმავლობაში უღრღნიდა გულს და საკუთარ თავს გულმოდგინედ უმტკიცებდა, რაც აღაშფოთებდა, სიფიცხეს შემატებდა, ყოველივე ის შიშისმომგვერელ ძრწოლვას ჰგვრიდა.
ბუნებით ზედმეტი ხმაურისა და აყალმაყალის მოძულე გახლდათ; მოპაექრესთან მშვიდ კილოზე შესიტყვებას ამჯობინებდა, ოღონდ შემდეგ, განმარტოებულს, ის ეჭვი ცნობიერებას დაუნდობლად დაუსერავდა: ”მხდალი ვარ, მხდალი… თორემ ერთხელ მაინც რატომ არ შევუყვირე, მან ხომ აღიმაღლა ხმა… მხდალი ვარ, მხდალი…”
არც ქალიშვილებთან ურთიერთობის დამყარებისას იჩენდა სითამამეს. უფრო სწორად რომ ვთქათ, მათ წინაშე იმ ქარაფშუტობისა და თავხედობის გამოჩენა არ შეეძლო, რომლის მეშვეობითაც ბევრი ვაჟი გასაოცარ წარმატებებს აღწევს სამიჯნურო თუ სააშიკო არენაზე. აქაც, იმ თავის ”სიმხდალეს” სდებდა ბრალს.
იყო წუთები, როცა იმ ეჭვებით გონებადასეტყვილს ეგონა, ათასგვარ სისულელეს ჩაიდენდა თავისი სიმამცე, რომ დაემტკიცებინა. მაშინ, იქნებ, ვინმე ბუმბერაზი კი არა, მთელი ქვეყნიერებაც დაუფიქრებლად გამოეწვია ჩხუბში, მაშინ, იქნებ, ვიღაც უცნობი, გამომწვევად მომხიბვლელი ქალიშვილისთვისაც კი მოეხვია ხელი, მაშინ, იქნებ…
…მაგრამ, საბედნიეროდ იმ წუთებს ხშირად მამაცურად უმკლავდებოდა.
ერთხელ, იმხანად, როცა ჯერ კიდევ ბიჭი ეთქმოდა, შინისკენ გვიან ღამით ბრუნდებოდა. მეტისმეტი ძალგულოვნებით მოარღვევდა სიბნელეს და თავისთვის, ვითომდა არხეინად რაღაცას ღიღინებდა.
ქუჩის გადასახვევთან, ის იყო, ნათურების შუქით გაჩახჩახებული ქუჩა უნდა გადაეჭრა, რომ შორიახლოდან ქალის მოკლე, წამიერი შეკივლება მოესმა. მერე ერთ-ერთ შენობის ჩაბნელებულ კუთხეში საეჭვოპდ აწრიალებულ სილუეტსაც მოჰკრა თვალი.
”ჰმ, შეშინდი, ჰმ, მიიძურწები!..” სინათლის ზოლს მსწრაფ გაეცალა და ჩაბნელებულ მხარს ჯიქურ მიაშურა.
-შეჩერდი, საით მიალაჯებ!-შეუძახა ვიღაც მამკაცმა და იმ საეჭვო ადგილს მიახლოებულს მხარზე ხელი დაჰკრა.
არც კი შეყოვნებულა, ისე გაქანდა წინ და კარგა მოზრდილი ტანის ვაჟებს, კედელზე აკრული ქალისთვის სამოსის შემოცლას რომ ლამობდნენ, თავდაუზოგავად ეძგერა, თან ქალს შესძახა:
-გაიქეცი!
მამაკაცებს დამსხლტარი ქალი, მართლაც გაიქცა, ოღონდ რატომღაც ხმა არ გაუღია და არც ბიჭის მისაშველებლად უხმია ვინმე.
იგი კი, გამძვინვარებულ კაცთა რკალში მოქცეული შემართებით იგერიებდა მუშტებს, ადგილს მოხერხებულად ინაცვლებდა და რომელიმე მათგანს უცაბედი შეტევით აფრთხობდა. ბოლოს და ბოლოს მოჩხუბართ არაქათი გამოეცალა.
-შემეშვი რა, ძმა, იმ კახპის გულისთვის მკლავ?!-შესჩივლა ერთმა,-სუნთქვაგახშირებულმა ისე მიიჭდო მკერდზე ხელი, თითქოსდა სულს ღაფავდა,-ეტყობა ნავარჯიშები ხარ, ჩვენ კი მესამე დღეა პახმელიაზე ვერ გამოვსულვართ…
სხვები ჩასამუხლ ადგილებს ეძებდნენ. მიხვდა, ნამთვრალევ ხალხთან ჰქონდა საქმე.
-მეორედ არ გადამეყაროთ!-თავმომწონედ გააფრთხილა და ვალმოხდილი გაუდგა გზას.
-აგრე, შე კაცო…-დაუმადლა მან,-რომ იცოდე ვისთვის წირავდი თავს…
შეკრთა, სიამაყის გრძნობა უმალვე გაუცამტვერდა. ”ერთი შენც, თავი გამოიჩინე რა, ლოთების ჩხუბი ვის გაუგია…”, აფუსფუსდა გონებაში მონათესავე ეჭვი,-გულმა გიგრძნო მთვრალები რომ იყვნენ… ჰმ, აბა, კახპისთვის თავს ხომ არ გაწირავდნენ. იქნებ ის დედაკაცი წყევლასაც გითვლის, იქნებ ძალადობასაა მიჩვეული, იქნებ სიამოვნებს, როცა…”, დაუდევრად გადააფურთხა და თავისთავს შეუკურთხა.
მერე იმ ეჭვს სხვა ეჭვიც დაემატა… ეჭვი, სხვისი სიმხდალის წყალობით მოპოვებულ გმირობაზე.
არა, მშიშარა ნამდვილად არ გახლდათ, მაგრამ ზედმეტ სახელად, თითქოსდა ალერსით, რატომღაც ”მშიშოს” ეძახდნენ.
ახოვანი, მიმზიდველი შესახედაობის ვაჟკაცი იყო და განათლებაც საკმაო ჰქონდა, მაგრამ ეჭვი, რომელიც იმ ზედმეტი სახელიდან იღებდა სათავეს, ვერასგზით ვერ დაეძლია, რის გამოც ზოგჯერ სხვებისდა მალულად დამთხვეულივით იქცეოდა. ზედმეტი სახელი კი… რისი, ან ვისი წყალობით დაისაკუთრა ეგ ზედმეტი სახელი, დღესაც არ იცოდა.
უბრალოდ, ერთ დღეს, სკოლაში მისულს, რომელიღაც თანაკლასელმა მშიშარა დაუძახა, სხვა თანაკლასელმა _მშიშო!..
თავდაპირველად გაოცდა, თანაც იფიქრა, მეხუმრებიანო და გაბრაზება არ უცდია. ბოლოს, როცა ამხანაგმა ზურგზე მიკრული ფურცელი, რომელზედაც ”მშიშო-მშიშარა!” მსხვილი ასოებით ეწერა, დემონსტარციულად ააძრო, ის გაოცება გახელებად ექცა და საეჭვოდ მოხითხითე თანაკლასელი ბიჭი საცემრად გაიმეტა.
მერე უმეტესობა ამ სახელს ალერსითა და თითქოასდა პატივისცემის ნიშნად ეძახდა. თავად კი, ვერასგზით მიმხვდარიყო, რათა გამოესყიდა არჩადენილი სიმხდალე. თანდათანობით ის ეჭვი ჩაუბუდდა სულში და დროთა განმავლობაში ზედმეტ სახელსაც შეეჩვია.
და ახლა, ამგვარად გაწამებული კლინიკაში ებრძოდა აკვიატებულ იჭვს…
”…დედაც რომ მშიშოს მეძახდა, ბიძაშვილებიც… ალბათ გაკვეთილიდან გაპარვაზე თუ ვთქვი უარი…”, მეხსიერებაში ამისდაგავარი შემთხვევაც გამოჩხრეკა ინდომა, ჩვეულებისამებრ მოეცარა ხელი და გაწიწმატებულმა დაასკვანა: ”არა! ნაღდად მხდალი ვარ, მხდალი… ერთი მაგის…” გაგულისდა, გაავებული შებრუნდა და საწოლს მიაშურა.
ლოგინში ჩაწოლილს ძალზე სურდა, არაფერზე არ ეფიქრა, უნებლიეთ სიჩუმეს მიუგდო ყური და უცებ მოეჩვენა, თითქოს ოთახში მის გარდა კიდევ იყო ვიღაც.
გაირინდა, სიბნელეს მიაცქერდა. კართან ადამიანის მსგავსი ფორმაცვალებადი სილუეტი დალანდა. შეცბა, ალბათ შეშინდა კიდეც. ფრთხილად წაიღო ხელი სკამზე გადაკიდებული შარვლის ჯიბისკენ, საიდანაც სილუეტისთვის მზერამოუშორებლად ვითომდა ”საკეცი დანა” ამოიღო, გახსნა და დამთხვეულივით წამოვარდა ზეზე. დაძაბული გვერდიგვერდ წავიდა კედლისკენ, ნაჩქარევად მოძებნა ჩამრთველის ღილაკი და სინათლე აანთო.
ოთახში არავინ იყო, მაინც გაფაციცებით მოათვალიერა იქაურობა, მერე თავისუფლად ამოისუნთქა, გაიღიმა, ეს რა მომელანდაო,-გაიფიქრა და თავი შეაქანა. ”დანა” ისე სწრაფად დაკეცა, თითქოს რაიმე სამხილი მოსპო, მერე სინათლე ჩააქრო და თამამდ გააბიჯა.
-დიახ, ბატონო გახუ…-წარმოთქვა მოკრძალებით,-შიშს სხვების დაშინებით უნდა ვძლიოთ… ”დანა” ისევ შარვლის ჯიბეში ჩაიდო, ლოგინში ჩაწვა, საბნის კიდეები გულმოდგინედ ამოიკეცა და შეეცადა დაეძინა. ამაოდ, საშინლად ემძიმებოდა თვალების დახუჭვა.
ოთახში გამეფებული სიბნელე მორევსავით ტრიალებდა, ტორტმანებდა, მის გასაგმირად ურჩხულივით ასავსავებდა შხამიან ენებს. იდუმალებით მოცული სიჩუმე კი, ყურებში მზაკვრულად შარიშურობდა… და მას ეგონა, დერეფნის გასწვრივ მდებარე ოთახებიდან გამომძვრალი ფრჩხილებბასრი ადამიანები მის გამოსაღადრავად მოცოცავდნენ.
სხეული დაეძაგრა. სუნთქვა წაერთვა, გულისცემაც. კვლავ დალანდა კართან ადამიანის სილუეტი. იდაყვებზე წამოიწია და მიაშტერდა. ”ჩემსკენ მოჩოჩავს…”, გაიფიქრა და შეაძაგძაგა. გაუბედავად წაიღო ხელი შარვლის ჯიბისკენ, ვითომდა ”დანის” ამოღებისთანავე საწოლიდან გადმოხტა, უკანსვლით წავიდა კედლისკენ და თან ”დანა” გახსნა, სიბნელეს მოუღერა. კედელს ზურგით მიეყრდნო, აზრმიუტანებლად მოჰყვა ზედ მარცხენა ხელის ფათურს, რათა სინათლე აენთო. უშედეგოდ… მუხლები მოეკვეთა, ეგონა, ის ვიღაც, სადაც იყო ეძგერებოდა. ცოტაც და ალბათ იღრიალებდა… ბედად, თავით ჩამრთველის ღილაკს მიაწვა. სინათლე აინთო, ოთახში არავინ იყო, სწრაფად მოავლო თვალი იქაურობას, მერე დაიჩოქა, საწოლის ქვეს შეიხედა, ოდნავ დამშვიდებული წამოდგა.
-თფუ!-წამოიძახა, არ გადაუფურთხებია ისე… ფეხაკრეფით მივიდა კართან, ხელი სახელურს მოსჭიდა, მისწი-მოსწია, კარი დაკეტილი იყო. ახლა თავისუფლად შეძლო სუნთქვა,-დიახ, ბატონო გახუ…-წარმოთქვა კვლავ მოკრძალებით,-შიშს სხვისი დაშინებით უნდა ვძლიოთ…-მერე ფანჯარასთან იდგა, ხარბად ისუნთქავდა სიგარეტის კვამლს და ცდილობდა, იმ მოლანდებაზე არ ეფიქრა.
სიგარეტი რომ თითებშუა ჩეწვა, იგრძნო, შესცივებოდა. თანაც მიხვდა ფანჯარას აფარებული სიბნელისთვის თვალის გასწორება უძნელდებოდა. შებრუნდა და საწოლისკენ მიიწია. ”დანა”, რომელიც თავისივე შთაგონების წყალობით აქამდე ხელში ეკავა, ”გახსნილი” დადო სკამზე. მერე რატომღაც შერცხვა, სინათლის გამორთვას რომ არ აპირებდა და გეზი იცვალა.
ლოგინში სიცივისგან შეწუხებულ კაცს დაემსგავსა და ხელების ორთქვლას მოჰყვა. მერე მარცხნივ გადაბრუნდა და ფეხების სავსავი დაიწყო. გულმოდგინედ ცდილობდა საკუთარი თავისთვის ეჩვენებინა, რომ სხეულის გათბობის მეტი არაფერი აინტერესებდა, მაგრამ მოულოდნელად მთელი არსებით შეძრწუნდა… ეგონა, ის ვიღაც, საცაა, ზურგზე დამაცხრებაო… ორივე ფეხი მძლავრად გაიქნია, გადმოტრიალდა, ხელები საბნიდან ამოყარა და მარჯვენათი ”დანას” სწვდა, დაავიწყდა ”დაუკეცავი” რომ დატოვა და ხელის მკვეთრი მოძრაობით ”გახსნა”. ამგვარი ჟესტი მიმქრალ სიმტკიცეს უღვივებდა და ისიც საკუთარ არსში თავისებურად მკვიდრდებოდა.
მერე წუთზე მეტ ხანს იქნევდა აქეთ-იქით ”დანიან” ხელს და ნაჩხუბარი კაცივით ქშინავდა. ბოლოს ”იმარჯვა”, თითქოსდა ლაზათიანად ჩატარებული ილეთის წყალობით მოწინააღმდეგეს გაქცევა აფიქრებინა და ოდნავ დამცხრალმა სიბნელეს უსწორა თვალი.
-დიახ, ბატონო გახუ…-რიდით დახარა თავი და გაირინდა. მერე კვლავ წამოელანდა, ოთახებიდან გამომძვრალი ბასფრჩხილებიანი ადამიანები ჩემს გამოსაღადრავად მოცოცავენო და ყურები ცქვიტა.
…ხანდახან ვეღარ არჩევდა სიბნელეში სანახევროდ გათქვეფილ მოლანდებას; მხედველობა ენისლებოდა; ეჩვენებოდა, თითქოს იგი მისკენ მოცოცავდა და ”დანიანი” ხელით თავდაცვას იწყებდა.
-მხდალი ხარ, მხდალი…-წაიჩურჩულა უცებ, თითქოსდა მოლანდებას გამოაჯავრა. იგრძნო ეღიმებოდა, გაიცინა კიდეც,-ხელები მაღლა!-შეჰყვირა მერე. მოჩვენება გაქრა. მალე გულიანად ხარხარებდა, თან ცდილობდა მხედველობიდან დაკარგული სილუეტისთვის მოეკრა თვალი,-ხელები მაღლა!-უკვე მერამდენედ იმეორებდა,-აჰა, სიცილის შინებია…-დაასკვნა ბოლოს. უკვე აღარ აფრთხობდა მოჩვენების დანახვა. კმაყოფილებით გაიზმორა, ”დანა” სკამზე ”დააგდო” და საბანში შეიფუთნა,-ხელები მაღლა!-ღიმილით იძახდა კვლავ და საშიშროების მოლოდინიც გაფერმკრთალდა…

-:-
შორეული წინაპრისგან გამოყოლილი გენის დაუდგრომლობამ კაეშანი ააოტა.
ძალთახმევის შეცნობის წადილი საკუთარ არსიდან გასხლტომას აიძულებდა, დაუოკებლად მიერეკებოდა და ცხენი თითქოსდა მისი სხეულიდან ამოზრდილი უხილავი მხედრის გადამალვას ეშურებოდა. უეცრივ კისკისიც ჩაესმოდა. გახელებული მიაბრუნებდა კისერს, დაიგრძელებდა, სურდა ტუჩებით მხედარს შეხებოდა…
უცხო მხარეში გადაიხვეწა… თითქმის ზეზეურად ეძინა. ბალახსაც ღამით მიიძოვდა; ჩამოხმა და ჩამოტყავდა, ლამის ცხენის შორეულ წინაპარას დაემსგავსა. ველური ცხენივით შორსმხედველი ადამიანისმაგვარს უმალ განელტვოდა. ერთგან, მაინც გადააწყდა ჩასაფრებულ კაცს, უმოწყალოდ გადათელა. სხვაგან ცხენოსანი გამოედევნა, საგანგებოდ შეყოვნდა, პირი იბრუნა ყალყზე შედგა, ფეხები აატოტა და მომხდურს დაჰკრა. დამფრთხალმა ბედაურმა უზანგს გამოკიდებული მხედარი გაიყოლია. კაეშანს კი, აღტყინებული კისკისი ჩაესმა. კისერი მიაბრუნა, დაიძაბა, ძალზე ეწადა ტუჩებით შეხებოდა უხილავ თანამოარსეს. უმწეოდ შეიჭიხვინა და გადაიჩეხა; ხრამი არ ეთქმოდა, ძველისძველი წყალმიტოვებული კალაპოტი იყო. გადაჩეხილს იმ იდუმალი გენის ძალისხმევა უთრთოლებდა სხეულს. სხეული უპასუხოდ ტოვებდა მის დაჟინებულ მინიშნებებს და ბოლოს გენიც ჩაცხრა, მიყუჩდა. ცაზე, რომელიღაც ვარსკლავი ღუოდა. კაეშანს გველის ტბა გაახსენდა. წამოიწია, ამაოდ, შლამიან მიწას დაჰკვროდა.
გამთენიისას, მისგან დატორილი, ბეწვზე გადარჩენილი, თავშებანტული კაცი წაადგა თავზე. ფრთხილად მიუალერსა, ტან-ფეხი მოუსინჯა, წინა მარცხენა წვივზე არტახები დაადო, მერე ლაგამი ამოსდო, წამოდგომაში მიეშველა და სადგომისკენ გაიყოლია. თავლაში მალულად დააბინავა, თავს ევლებოდა, ბალახსა და ნუგბარს აძალებდა, წვივზე მალამოს ადებდა, ტანს უზელდა. საურველით, ხის დანითა და მაუდის ნაჭრით წმენდდა, გაკრიჭა კიდეც.
კაეშანი აღარ დრტვინავდა, ხორცი შეიბა, სისავსე დაემჩნა, მოღონიერდა და როცა ცხენის მორჩილებაში დარწმუნებულმა კაცმა მისი დადაღვა გაიფიქრა და კარი ლაღად შეაღო, კაეშანი გაქანდა, ბეჭი გაჰკრა, კედელს მიანარცხა, ეზო გადაიქროლა, ყორეს გადაევლო.
ჩამოზამთრებულიყო, წვიმას თოვლი ენაცვლებოდა, ქარს _ქარიშხალი, ქარიშხალს -გრიგალი. კაეშანი გველის ტბისკენ მიიწევდა, სმენაგაფაციცებული საეჭვო ჩქამსაც გაურბოდა. გზადაგზა წინა ფეხების ფლოქვებით ქექავდა თოვლს, შიგ ჩარჩენილ მწვანე ბალახს ძოვდა. მერე უნდოდ მიმოათვალიერებდა იქაურობას, გარბოდა.
ძველისძველი განწყობა ეუფლებოდა, ჯუანშერისკენ მიუწევდა გული…
მიაბიჯებდა ჯუანშერი, მძიმედ, ფიქრმიდევნებით. თმაზე ეფინა სითეთრე. მაღალყელიანი ჩექმები ეცვა, ტანთ უხეში ქსოვილის შარვალ-ხალათი და ქურთუკი ემოსა. უკან, მაწანწალა, თახვისოდენა ძაღლი მოცუნცულებდა. თოვდა მშვიდად, თითქოსდა თავისთვის. ჯუანშერი შეყოვნდა, ცას ახედა, ფიფქი წამწამზე ჩამოადნა. ”თოვლის ფიფქები, სულის მორევი, თანშეწყმა მათი უკიდეგანო…”, გულუბრყვილოდ გაეღიმა, თვალნი დაძაბა და ასე ეგონა ფიფქთა მორევში გაატარა მზერა, ზესკნელს უწია.
რიჟრაჟის მცირე ნათელი შორეულ წყვდიადიდან მოჟონავდა. იქვე, გზისპირას დავანებულ ლოდზე მეუდაბნოე ჩამომჯდარიყო. ფერფლიფერ თმა-წვერზე ჭაღარას ჩამოეთოვა. ”მეუდაბნოე…” მგზავრს სიხარულმა გული შეუტოკა, და ჩასწვდა, ის იდუმალი, სიმხნევის მასაზრდოებელი სიმშვიდე მან მოუვლინა, მისი თანადგომით მოთოკა ბრმა შურისძიების გრძნობა.
”…იყავ ლამაზად კეთილი, ციური სასუფეველი თავად ჩვენშია…”, თითქოსდა შესჩურჩულა მეუდაბნოემ და რიჟრაჟიდან წყდიადში გადაინაცვლა. და წამით ჯუანშერს ეჩვენა, რომ სინათლე იმ წყვდიადის სიღრმიდან მოდიოდა. ”მეუდაბნოე…”, ჟინიანად გასცქეროდა რიჟრაჟით ჩამოძენძილ წყვდიადის ნაწიბურს.
შორეული ფეხის ხმა ჩაესმა. მთელი სხეული შეუცნობადი უსასრულეთით აღევსო და იგრძნო, მეუდაბნოეს მეტად ვეღარ იხილავდა. იგი თითქოს ერთდროულად შერჩა წარსულს, აწმყოს და მომავალს. ”შემომეძარცვა უკვე სხეული, დროულად უნდა განვერიდო ხილულ სამყაროს…”, ჩაესმა საიდანღაც.
ჯუანშერმა ყრუდ შესძახა და წყდიადს გამოედევნა. ლამის მიწას მოსწყდა. მერე დაეცა, თავი თოვლში ჩარგო, გაიტრუნა. მოუთმენლად ელოდა მის გამოჩენას, მან კი, ის წამი მძევალივით შეატოვა და…
”…იყავ ლამაზად კეთილი, ციური სასუფეველი თავად ჩვენშია…” ღრმად ჩაისუნთქა ”სიწმინდე მისი დასჭირდათ მერე, როცა გამოძღნენ, ლეშად იქცნენ და ღვთის საუფლოს მიაპყრეს თავლი, ციურ ჩარჩოში ესვენა სხივი აწგარდაცვლილი, ბგერები ნაზი, მსხვერპლი სიჩუმის და სიყვარული და სიყვარული… სიწმინდე მისი დასჭირდათ მერე…” იგრძნო, ის წამი, რწმენის საგზლად უნდა ჩამოღვენთილიყო და კვლავ თავგანწირვით გაიბრძოლა, რათა ირას შეუცნობად სამყაროში შეეღწია. წამოიმართა, პირისახე ჩამოიმშრალა, მეუდაბნოეს უხილავ ნაკვალევს უიმედოდ მიადევნა მზერა, მერე იმ სევდიან შენობისკენ აიღო გეზი.
ბენზინის ჩამომსხმელ წერტთან წუთით შეისვენა, ბოღრას მიუალერსა, უდარაჯეო, დაუბარა და გზაშარაზე გავიდა. რიჟრაჟი ნაცრისფრად დაწინწკლულიყო. ”კუნძულის” შემოგარენისკენ სატვირთო ავტომანქანები და ქვეითნი, თითქოსდა მოერიშე კოლონასავით მოიწევდნენ.
ამ მხარეში, უმოკლეს დროში ათიოდე შენობის საძირკველი გაიჭრა, აქვე, სადღაც მიწისქვეშა გვირაბიც გაჰყავდათ. ”კუნძულს” კი ჯუანშერ ჯაბადარისთვის მაინც იდუმალებით მოცული ცივილაზაციის ლაბირინთში გატყორცნილი სამყაროს ელფერი ედო. და ქვეცნობიერად, დიოგენისეულ უხილავ კასრივით დაატარებდა ამ სამყაროს.
მიაბიჯებდა, გულღიად ესალმებოდა ნაცნობთ, ალერსით უთვალთვალებდა დილაბინდის საწიერს და კვლავ თავგანწირვით ცდილობდა ირას სამყაროში შეღწევას. ”მე შემოვაღწევ შენს საუფლოში, მეხსიერების ბილიკებით გამოგაპარებ… ნაზიარები იდუმალ ვნებას, მომავლის გენის…”, უნებლიეთ შეცბუნდა; ნევროპათოლოგიის კვლევითი ინსტიტუტის შენობის ფანჯრიდან ვიღაც ჟინიანად მისჩერებოდა.
შავგრემანი, სანდომიანი იერის, ოცდაათ წელს გადაცილებული ქალი ჩაძიებით უჭვრეტდა, ლამის სულში ჩაუძვრინა მზერა. ჯუანშერი წამით შეეჭვდა, იფიქრა, იქნებ ირა მითვალთვალებსო, მაგრამ მალე მიხვდა თავის შეცდომას და იქაურობას ნირწამხდარი გაეცალა.
ქვეცნობიერად ირასკენ მიილტვოდა…
ირა ხელეგაშლილი იდგა კედელთან; ბინდისფერი, კოჭებამდე ჩამოფრიალებული კაბა ეცვა. იატაკზე განრთხმული გახუ მონასელიძე, ვინაც ”ნექტარგოგონასათვის” უდაბნოდან ოაზისში შემოხეტებული, უმწეოდ მცოცავი ”ჭრი” გახლდათ, ქალის შიშველ ტერფებს ფინია ძაღლივით ლოკავდა. ”ნექტარგოგონას” ებრალებოდა ”ჭრი”, აღარ უშლიდა მიწაზე დაფენილ ცვრიანი ფოთლების ალოკვას, ოღონდ ხასხასა, ჩახვეულ ფოთლებში დაგროვილ ნექტარს საგულდაგულოდ მალავდა. და თუ ”ჭრი” თავის წამოწევას გაბედავდა, ”ოაზისის” ბინადარი უმალ შემოჰკრავდა შხვართუნა ტოტებს, უმალვე განერიდებოდა.
ნექტარს იგი მარადიული ნათელის სხივიდან იწოვდა, სხივი ”ოაზისამდე” ძლივსღა აღწევდა. ნექტარის მცირე მარაგი კი, უდაბნოს გადალახვისას უნდა ესაგზლა… უდაბნოსმიღმა სიცოცხლე დანაწევრებით უხმობდა. იქ მარადიული ნათელს იხილავდა და შეერწყმებოდა… ნექტარგოგონა ყოველივე ამას ქვეცნობიერად აღიქვამდა, და ასევე ქვეცნობიერად გრძნობდა, რომ რაღაც სხვა, მის სულში დალექილი ნექტარით საზრდოობდა, რაღაც სხვა მის სულსა და სხეულს ბანგივით ისრუტავდა.
ექსტაზს მინებებულმა გახუ მონასელიძემ საეჭვო ხმაური აღიქვა და ხოხვით უკან დაიწია, მერე კენგურუსავით წამოიმართა, გაფაციცდა, ხალათი შეისწორა და ირას მიაჩერდა. ენის წვერით ნეტარებით ილოკავდა ბაგეებს, ქალის სხეულს თითქოსდა თვალებით აქუცმაცებდა. მერე კვლავ აღიქვა საეჭვო ხმაური, ფახაკრეფით გააბიჯა, ჩაკეტილი კარი გააღო, დერეფანი მიმოათვალიერა და ოთახიდან გაიძურწა.
წოწოლა გახლდათ და კუნთმაგარი, ორმოცდაათ წელს იქნებოდა გადაცილებული, მაგრამ ჯერ კიდევ ახალგაზრდულ შესახედაობას ინარჩუნებდა. სქელი, უხეში თმა ავყია იერს სძენდა, თხელი პირისკანი და ქალური სინატიფის მომცველი სახის ნაკვთები _სათნოებას.
მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორს გახუ მონასელიძეს საუკეთსო მკურნალის სახელი ჰქონდა გავარდნილი, მისი არსება კი ავხორცული ვნებით გახლდათ დაგესლილი. სხვების სულებზე სათარეშოდ აღგზნებული, ძლივსღა იოკებდა წადილს. მხოლოდ პაციენტებთან ურთიერთობისას ჰპოვებდა შვებას. ”მკურნალობისას” საკუთარ შეგრძნებებს შთაუნერგავდა მათ და ისინიც, აკვიატებული მანიისგან თავდახსნილნი, მწყაზარი სახეებით მონასელიძისეულ გესლსა და ვნებას აღვივებდნენ… მაგრამ ირას არამიწიერმა გამოხედვამ სულ სხვაგვარად აღაგზნო გახუ, სულ სხვა მოუხელთებელი ვნებით დასეტყვა… პროფესორი ლეთარგელი კი, ასისენტი ქალის გარდა არავის უშვებდა ავადმყოფთან. გახუმ ოთახის გასაღები იგდო ხელთ და პალატაში შეიპარა. ნექტარგოგონასთვის უმალვე უდაბნოდან შემოხეტებულ ”ჭრიდ” იქცა. და როცა ჩახვეულ ფოთლებში შემალული ნექტარის ალოკვა ინდომა, ნექტარგოგონამ ხელები შხვართუნა ტოტებივით შეარხია. დამფრთხალი გახუ კედელს შეასკდა, მერე თავისდა უნებლიეთ ჩაიმუხლა, იატაკზე განერთხო და ირას შიშველი ფეხის თითები დაუკოცნა. მერე შეპარვით წამოიწია, კისერი წაიწვდინა, ქალმა ისე ძლიერად შემოჰკრა ხელი, ლამის დაარეტიანა. გუმანით იგრძნო რის ნებას რთავდნენ… ტერფები ნეტრებით გაულოკა. და ასე, უკვე მერამდენედ მკურნალ ლეთარგელის საგანგებო პაციენტთან იმ სურვილით შეპყრობილი შეიძურწა… თუმც ჟინი ვერსგზით მოიკლა.
დერეფანში შეყოვნებული თავგანწირვით ფიქრობდა, როგორ ეგდო ქალი ხელთ, რომლის ვინაობა, რასაც ლეთარგელი შეძლებისდაგვარად ასაიდუმლოებდა, ადვილად გამოიკვლია. ლეთარგელს სიამოვნებით გაისტუმრებდა იმქვეყნად, ოღონდ მერე, შესაძლოა ავადმყოფს მეტისმეტდ თავნება პატრონი გამოსჩენოდა. ქალის მოსალოდნელ გამოჯანმრთელებაზე ფიქრი კი ზარავდა. გახუს იგი მხოლოდ ამგვარი ყოფით დათრგუნვილი ესაჭიროებოდა; მხოლოდ მისი ალერსით დათრობა ეწადა.
”არა, როგორმე უნდა დავითანხმო ლეთარგელი… ჩემს განყოფილებაში დავაბინავებ და… ჰოარაც თავისას იზამს…” გახუმ ისევ ვნებიანად გაილოკა ბაგეები, თავს ძალა დაატანა და ირას ადგილსამყოფელს გაშორდა.


-:-

მსუსხავი, გამჭოლი ქარი ქროდა. ჩამოუსისინებდა ფანჯარას, მიელამუნებოდა ელენეს სულს, ჩაუტოვებდა მჟრჟოლვარე სიტკბოს. ქალი თვალებს ნაბავდა. მერე შემოგარენისკენ მიაძვრენდა მომნუსხველ მზერას…
საკუთარ თავთანაც კი გულჩათხრობილი იშვიათად ამბობდა რასმეს; ორჭოფულად იძლეოდა პასუხს. ჰოს და არას ერთდროულად წარმოთქვამდა.
”ჰოარა” შეარქვეს, მიავიწყდათ მისი სახელი, არც თავად იხსენებდა. წარსულიც მივიწყებული ჰქონდა.
ისე კი, ”წესიერებაზე გადამკვდარ” ოჯახსი აღიზარდა. თავადაც სიწმინდისკენ ისწრაფვოდა და ხშირად სიბრალულით შენიღბულ დაცინვას იმსახურებდა… თანდათან ერეოდა სენი, დამამცირებელი ”სიბრალული” სულს უხუთავდა. და ერთხელ, ცნობიერება საოცარი სიმხურვალით დაესუსხა; ელენემ ტანსაცმელი შემოიფლითა და ქუჩას მიაწყდა…
ჩაქოლვას ითხოვდა…
რამდენიმე წლის შემდეგ, უნუგეშო ავადმყოფად მიჩნეული, მონასელიძემ თითქოსდა განკურნა და მედიუმ-ასისტენტის უჩვეულო სახელი მიაკუთვნა.
ახლა ასკეტური სისასტიკით აკვდინებდა ყმაწვილქალობაში გაღვივებულ ამბოხს.
”ჰოარა” ავადმყოფებთან უმალვე ამყარებდა ურთიერთობას, ალღოიანად თანაუგრძნობდა მათ, თან მონასელიძის სურვილისამებრ უჩუმრად გესლავდა კაცსა თუ ქალს. ბევრნი ვერ იოკებდნენ წადილს და გახუს ჩანაფიქრის მსხვერპლნი ხდებოდნენ. სხვებს თავად გახუ მოევლინებოდა მხსნელად; ”მადლს მოისხამდა”.
საკუთარ თავთან გულჩათხრობილი, მალული აგონიით შეპყრობილი ქალის ვნება კი ყველას და ყველაფერს ეღვრებოდა და ზოგჯერ თვით მონასელიძესაც აფრთხობდა; თვალს არიდებდა მის სავსე სხეულს… ელენე კი მორჩილად შესცქეროდა, მწყაზარი სახით, და თუ ფანჯარასთან მიყუჟულს თავს წაადგებოდა, ისე შესაბრალისად ამოხედავდა, გახუ უნებლიეთ დაუყვავებდა.
ამოჩემებულ ფანჯარასთან იჯდა, დერეფნის მყუდრო კუთხეში, თვალებმინაბული შემოგარენისკენ მიაძვრენდა მომნუსხველ მზერას…
”ჰოარას” ქვეცნობიერად წვავდა სურვილი, მიწა თუ ხე, ქვა თუ ბალახი ერთურთში აეგლისა და მერე საკუთარი არსებიდან ლავასავით ამოეფრქვია.
ალაყაფთან კაეშანი მოჭენდა, დაიჭიხვინა. ”ჰოარა” მოიბუზა, რატომღაც შეკრთა და მიიმალა. ჯიხურიდან კარისკაცი გამოვარდა, შეჰყვირა. კაეშანი გზას გაუყვა.
სევდიანი შენობის აღმოსავლეთით მდებარე ბორცვზე გარინდულ ჯუანშერს ჭიხვინის ხმა ყრუდ ჩაესმა. შორეული სევდა შემოაწვა, წამით თვალები მილულა. მერე ისევ მიაჩერდა ფანჯრის ამობურცულ მინას, ირას დანახვას ლამლობდა.
კაეშანის ჭიხვინი განმეორდა…
გზაშარაზე ბალანშეთრთვილული, ნაცრისფერი ცხენი მოდიოდა. უკან შავი ”ვოლგა” ზოზინით მოჰყვებოდა. იქიდან ვიღაც იგინებოდა. ცხენს ცარიელ ბოთლებს ესროდა. ცხენი ეურჩებოდა, არც კი ფიქრობდა გზიდან გადახვევას.
-კაეშანი!-მგზნებარედ შესძახა ჯუანშერმა და ლამის ბორცვიდან გადაეშვა.
მანქანიდან ”სლამაანთ ბიჭი” და წრიპა გადმომხტარიყვნენ. თმაშავა ”სალამაანთ ბიჭს” ხელთ მავთულის ღვედი ეპყრა.
კაეშანი უეცრად მოტრიალდა, მკერდი აზიდა, კისერი წაიწვდინა. ტყავის პალტოში გამოწკეპილი ”სალამაანთ ბიჭი” დაფრთხა, უკან გადაქანდა და წყლით სავსე არხში ჩავარდა.
-კაეშანო!-ჯუანშერი ცხენს კისერზე მოეხვია.
ცხენმა მოიხედა, ჩაიხვიხვინა, დაყნოსა, თავი მხარსუკან გადაუტარა.
ჯუანშერი გაოცებული მიაჩერდა არხში მოფართხალე ”სალაამანთ ბიჭს” და მის საშველად დაფაცურებულ წრიპას. ” ჩემგან რაღა უნდათ, ის გოგო ვიღაც სხვას გაჰყვა… ჩემგან რაღა უნდათ?!”-გაიფიქრა გულუბრყვილოდ.
იმ ზაფხულს ივეტა სახლიდან გაიპარა.
-ჰოოდე, ვინ იფიქრებდა ამას, დილით გაცნობილ კაცს, საღამოს გაეკიდა, მიუვარდა იმ კაცს ”სალაამანთ ბიჭი, იმანაც ადგა და დააჭერინა, ზის ახლა… დახარჯავს და გამოუშვებენ. შენ ნუ დამიღონდები, ისეთ ქალს შეგრთავ…-თითქოსდა მიუსამძიმრა ”კუნძულზე” დაბრუნებულს თენგიზ რაჭველიშვილმა.
-აგაშენა ღმერთმა…-მხიარულად მიუგო, მერე აღარც გახსენებია ეგ ამბავი.
”ჩვენგან რაღა უნდათ…” თითქოსდა კაეშანს თანაუგრძნო ახლა, არხიდან ამობობღებულისთვის რაღაც უნდოდა ეთქვა, მაგრამ კაეშანი გზას გაუყვა და გაიყოლია.
-რაზედ გადაიხვეწე, კაეშანო, რაზედ შემომწყერი?-შესჩურჩულა მან, ეამბორა.
ბალღივით ხარობდა, თავს ევლებოდა, ცისა და მიწისას გულუბრყვილოდ უამბობდა. საღამო ხანს დააბინავა თავლაში და ბენზინის ჩამოსასხმელ წერტისკენ გასწია. კაეშანმა კარის გაღება მოახერხა, გამოედევნა. მადლიერებით აღსავსე ხმით ხვიხვინებდა. ისევ შეიტყუა თავლაში, საიმედოდ ჩაკეტა კარი. ზამთრის სინესტეჩაბუდებული დღე საცა იყო მიილეოდა და თვალსაწიერზე სიბნელე ჩამოიღვენთებოდა. ლაღად მოაბიჯებდა იმედით მოსილი ჯუანშერი. ნაგავსაყარი ხრჩოლავდა.
ქვემოდან პედარასტი ღანდოს აქოთებული მანქანა მოთუხთუხებდა, კაბინიდან თორმეტიოდე წლის, სახეგამურული ბიჭები იჭყიტებოდნენ. სადღაც ზემოთ ტრაქტორი ხროტინებდა. ბექობზე, სადგარებზე შეყენებულ ძველისძველი ტროლეიბუსის ვაგონთან ორი ქერათმიანი კაცი ფუსფუსებდა, ”ცისფერი ექსპრესების” მძღოლთაგან ძველმანებსა და ალუმინს იბარებდნენ. პაწია ბიზნესს ატრიალებდნენ…
ტროლეიბუსთან, ზემოდან მომავალი სატვირთო შეჩერდა, კაბინიდან გიმნასტურის გულისპირგადაღეღილი ბიჭები გადმოცვივდნენ. ხევგაღმა აძენძილ ხეებთან ”ჟიგული” მიიმალა. შორიახლო გადაფრენილმა ყორანმა ავისმომასწავებლად დაიყრანტალა. ჯუანშერმა ღუიმილით გააყოლა თვალი და ბექობზე აირბინა. ქერათმიანებს მიეასალმა. ბენზინის ჩამომსხმელი წერტის ჯიხურს გახედა. ჯიხურის კარის ღრიჭოდან სინათლე მოჟონავდა. საფიქრალში რაღაც მიინიშნა და სასწორთან აზვინულ ძველმანებზე მიგდებული წიგნი შეამჩნია. ლამაზი ყდა ჰქონდა, შემოდგომის ფოთოლივით შეფერადებული. წიგნს მიწვდა, აიღო, გადაფურცლა. ”გედეონ კლდისპირელს! ჭეშმარიტ მამულიშვილს, მეგობარს… სიყვარულით, პატივისცემით.” ეწერა თავფურცელზე. კლდისპირელი ცნობილი, საზოგადო მოღვაწედ და მამულიშვილად სახელდადებული პიროვნება გახლდათ. წიგნის ავტორი, -მამულის მოსიყვარულე, მოკრძალებული კაცი. ის კაცი შეებრალა ჯუანშერს, თუმც მიხვდა შესაბრალი კლდისპირელი იყო.
”კარგი მონაპოვარი იქნებოდა მეუდაბნოესათვის…” გაიფიქრა უნებლიეთ მან და წარმოიდგინა, რა დაუდევრად მოისროლა ეს წიგნი გაღიზიანებულმა კლდისპირელმა სანაგვე ყუთში, ავტორის კაბინეტიდან გასვლისთანავე. ”ეგ გაუმართლებელი უბედურება სჭირს ჩვენს პატიოსან ინტელიგენტს, ღირსეული დამოუკიდებლობის შენარჩუნებას ვერ ახერხებს და მუდამ ჟამს მედროვის კეთილგანწყობის მოპოვებას ეშურება… იმათგან უღმერთოდ გამეტებულ ტალანტებს აღმერთებს და…” იგი გულისყურით ათვალიერებდა ესეებისგან შედგენილ კრებულს. ერთგან ფიროსმანისა და ტერენტი გრანელის ბედისწერის მსგავსებაზე გამოთქმული მოსაზრება ჩაიკითხა. სევდამოძალებული თანაგრძნობით აღივსო ტანჯულთა მიმართ. თავისთავად გადაეფურცლა წიგნი, ისევ თავფურცელს დახედა და უნებლიეთ ფიქრი ხმამაღლა გააგრძელა: ”კაცი ნაგავს გააყოლეს, გააყოლეს კაცი ნაგავს, უანგარო, წრფელი ზრახვა შეეწირა ხეპრულ მადას… ვინც მართლის თქმა ამჯობინა პანეგირკის თხზვა და რანდვა, ხალხში ჭკუით მან ივარგა _ ვერ იგუეს სულხან-საბაც…”
-ნაგავს ამოჰყვა, კარგი ყდა აქვს და გადაგდება დამენანა, თუ გაწყობს, გაჩუქებ!- უთხრა ქერათმიანთაგან ერთ-ერთმა.
-მადლობა მომიხსენებია…-შესცინა ჯუანშერმა, ბილიკს ჩაუყვა.
-ამოგვიარე, ეგეთებს ბლომად დაგიგროვებ!-დაადევნა მან.
-მადლობა მომიხსენებია…-გაეპასუხა ისევ და უნებლიეთ გაიფიქრა”ვაი, ჩვენს პატრონს…”
ჯიხურში მაგიდასთან ლეო იჯდა, მკვრივი აღნაგობის, საამო იერის, გულღია კაცი.
-ბალანსის კეთებას შევრჩი, რას იზამ, ცხოვრება თავისას ითხოვს, დაგვიძველდა პურ-მარილი…-მომლოდინესავით შეაგება, მაგიდიდან ფურცლები წამოკრიფა, სეიფში შეყარა, იქიდან დაჭრილი პური, ძეხვი, ყველი, კონიაკის ბოთლი და ჭიქები გამოიღო. სახელდახელოდ სუფრა გაშალა. ჯაბადარი მიიპატიჟა,-მერე ერთს გადმოვალ, შევყაროთ საძმო და შევუბეროთ ჩვენებურად…-ისე თქვა, გეგონებოდათ თავს იმართლებდა..
საძმო ”კუნძულის” მობინადრეებს” მიუსადაგა ჯუანშერმა. ასე ეგონა, მოსწონდათ ერთმანეთი, ერთმანეთს ენდობოდნენ… ზოგჯერ მიუსხდებოდნენ სუფრას, ჰყვებოდნენ თავისას, ლოცავდნენ დასალოცს, მოყვარესა და კაიკაცს. მერე ლეო მომართავდა გიტარას; შემაქცევარი ხმა ჰქონდა….
…ილეოდა ზამთრის ღამე, ჯუანშერი ”ოაზისელებს” ხედავდა, მთაში, თოვლით ჩახერგილ სოფელში მომწყდეულები საგალობელს აღავლენდნენ. მერე სხვა სოფლისკენ მიიკვლევდნენ გზას. ისიც მათთან ერთად მიაბიჯებდა… ”სიყვარულის ქარავანი მოტორტმანებს, ოაზისიდან გამოყოლილ სურნელს მომაფრქვევს, გაიყოლიებს იდუმალ სურვილს, მე სამეკობროდ მიმიწევს გული, სიყვარულის ქარავანი მოტორტმანებს…” წაიღიღინა ოცნებაში გახიზნულმა. ილეოდა ზამთრის ღამე. ლეო მღეროდა, სიყვარულისგან აოტებულ კაცზე მღეროდა, ალიონისას რაღაც გაახსენდა, აბა წავედიო, შესძახა, თანამეინახეს გადაეხვია, ჩაჯდა ”ჟიგულში” და თავის გზას გაუყვა. ფრთხილად, ფრთხილად იარეო, მიაძახა ღამის დარაჯმა. მხურვალე შუბლი ქარს მიუშვირა. მერე ბოღრას შეეხმიანა. ძაღლი არსად ჩანდა.
-დაწანწალებს ჩვენი ძმა…-ჩაილაპარაკა და გზაშარაზე გავიდა. დაღმართს ჩაუყვა. ”და მაინც ლოდინი, ლოდინის უფლებით მზის ამოსვლისას…” გასხლტა გონში. მხნედ მიაბიჯებდა. აღმართს აუყვა. მანქანის ძრავის ხმა მაშინღა მისწვდა მის სმენას, როცა ფარების შუქმა შემოანათა. არ მიუხედავს, მოსახვევს მიაღწია და ხევს ჩააცქერდა. ”ვოლგამ” ზუზუნით ამოიარა გზა, შედგა. მოულოდნელად გადმოცვივდნენ სამნი და შეტრიალებულს ერთმა უმალ აძგერა მუშტი.
-შენ რომ არ გამოჩენილიყავ, ის გოგო ჩემი იქნებოდა!-მიაყოლა გინებასავით. ჯაბადარი ვერაფერს მიმხვდარიყო, შეძლებისდაგვარად იგერიებდა მომხდურთ,-შენ რომ არ გამოჩენილიყავ, ის გოგო ჩემი იქნებოდა!-ჟინიანად იმეორებდა ის ერთი და დაუნდობლად ურტყამდა.
ჯუანშერმა, როგორც იქნა, შესძლო ორიენტირება, მოერიშეებს დაუსხლტა და სხარტი დარტყმებით სამივე ჩააჩოქა.
-რამ გადაგრიათ?-იკითხა თითქოსდა მშვიდად.
-კიდევაც მეკითხები!-წამოუვარდა ის ერთი.
მუშტი შეაგება და ისევ ჩააჩოქა. მერე საყელოში სწვდა, წამოაყენა და კვლავ თავშეკავებით ჰკითხა:
-რამ გადაგრიათ?
იმავ წამს ხელკეტი დაჰკრეს კეფაზე. იგი შებარბაცდა, თავი ჩაჰკიდა, გეგონებოდათ, უიმედოდ ჩაფიქრდაო. ამოუდგნენ აქეთ-იქიდან, წაუბიძგეს და ხევში გადაისროლეს. მიაგინეს ერთხმად, ჩასხდნენ ”ვოლგაში”.
-ერთი ის ცხენიც მივასიკვდილოთ!-შესძახა საჭესთან მჯდომმა.
”ის ცხენი” თავლაში ბორგავდა.; კვლავ ინსტიქტით მიილტვოდა. კარის გაღებისთანავე გაიჭრა თავლიდან. მოხდენილად გადაევლო მესერს. ორიოდე წუთის შემდეგ ”ვოლგა” აედევნა… კაეშანი გაუსხლტა ფარების შუქს, ორღობე მიატოვა და მინდორზე გაკვალულ სამანქანო გზას გაუყვა. ”ვოლგაც” მიჰყვა. კაეშანმა ისევ იცვალა გეზი, მარჯვნივ გადაუხვია, ორიოდე მეტრის შემდეგ შეუმჩნევლად გადევლო თოვლშეზვინულ არხს, გზატკეცილზე გაიჭრა. მანქანის მძღოლმა აზარტულად დაახვია საჭე. ”ვოლგა” ნასროლ ქვასავით მიაწყდა არხის ფსკერს, ლამის ჭავლივით აისვეტა, გადაყირავდა და გზატკეცილზე სახურავით გასრიალდა. კაეშანი შედგა. კისერი მოაბრუნა, ავბედითად შეიჭიხვინა და ჯუანშერის საძებნელად გაეშურა.
ჯუანშერმა გაყინული ხელები მომუჭა. თავი წამოსწია. ”შენ რომ არ გამოჩენილიყავ…” გაკრთა საფიქრალში. იგრძნო ნაგვით სავსე ხევის ფსკერზე იწვა. წამოიმართა, სხეული გაშალა, კეფა ძალისძალად მოისრისა.
თენდებოდა. ქარმა, სადღაც ზემოდან გადაიშხუილა, მერე ხევში შემოეხეტა, აგორგოსიალებული თოვლი ჯუანშერთან ერთად ფერდობს მიახვეტა. ჯაბადარმა პირისახე ჩამოიწმინდა, აღმართზე ააბიჯა, დასრიალდა, რაღაცას ჩაეჭიდა.
ნაგავს ქათქათა თოვლი მშვენიერ თავსაბურივით გადაჰკვროდა. ნაგავში კი უამრავი რამ ერია პირბასრიანი, და სითეთრე სისხლით დაიწინწკლა. ვაჟი ისევ დაუდგრომლად მიიწევდა. ასე ეგონა, საცა იყო, მზის ამოსვლას იხილავდა. მერე კვლავ დასრიალდა, ხელებით თოვლი ჩამობღოტა და მის წინ მელნით გადაღებილი ბარათი გაშიშვლდა.
”მიეხმარე შვილო, მიეხმარე, მიეხმარე დედა გენაცვალოს…” ამოიკითხა. სხეული აზიდა, ისევ დაცურდა და ახლა სხვა ფურცელს შეავლო თვალი: ” შეჭამა ეს ხალხი საკუთარმა ”მემ”… სადაც ფულია, იქ ერთგულება უფრო მეტია… ახლა გინდ ლუვრი მომატარე და გინდ ბოსელში მაცხოვრე. ადამიანი ტიკინაა, საშინლად მოგინდება, საკუთარ თავს პანღური ამოარტყა… ეგ კი, ისეთი თესლისაგანაა, სადაც ნაკელს იპოვის, იქ ამოხეთქვას…”
ხევგაღმა ძაღლი აყეფდა. სადღაც იქვე კაეშანმა ჩაიხვიხვინა. ჯუანშერი გამხნევდა, სასოწარკვეთა ნებისყოფად დაუგროვდა. ორიოდე მეტრიც აათავა, სხეულს წაუბიძგა და კაეშანს კისერზე შემოეჭდო. აღმოსავლეთს გახედა. მზის სხივები ამოჰფენოდა თვალსაწიერს.
-ლოდინის ბორცვზე… ლოდინის ბორცვზე, მზის ამოსვლისას…” ფაფარში ხელებჩაჭიდებული ჯაბადარი ერთიანად მოხრილიყო და ისე ჩაუქროლა, ამოყირავებულ, შავ ”ვოლგასთან” თავშეყრილთ, მიწაზე დასვენებული ”სალაამანთ ბიჭისა” და მორგვკისერა ტრაქტორისტის გვამები ვერც კი შენიშნა. ”დარდი ვარ და დარდი მიმაქროლებს…” გულუბრყვილოდ ეღიმებოდა.
”ლოდინის ბორცვზე” კი უნებლიეთ მამაკაცური, შვების მომგვრელი ქვითინი წასკდა. შეჭირხლულ მიწაზე აციაგებულ მზის სხივს შესცინა…

-:-
”ისევ ისაა, ის დამთხვეული…” გახუ მონასელიძემ მზერა დაძაბა. რომელიღაც პალატაში ავადმყოფმა თავგამოდებით გადაიხარხარა. ”ლამისაა თვალებით შენობაში შემოძვრეს…” ოთახის ფანჯარასთან მიყუჟული ”ჰოარას” გამოხედვას ჩაუსაფრადა.
”ჰოარა” ჩვეულებისამებრ მწყაზარი სახით, დაბეჩავებულივით შესცქეროდა, მერე შესაბრალისად გაიღიმა. მონასელიძე შეშფოთდა, ასე ეგონა, სხეულმოზიდული ცხენ-კაცი, საცა იყო, კამარას შეჰკრავდა, და საკუთარ წარმოსახვაში აოტებულს გადათქერავდა. ”ჰოარასეული” ვნება კი ქვეცნობიერად ახელებდა. ”ეგ ცხენი მაინც მიმესიკვდილებინა…” მონასელიძემ კბილები დააღრჭიალა… ”ლეთარგელისთვის რაღამ მათქმევინა…”
-ადროვეთ, რას გვიშლის, ნუ გაახმაურებთ ამ ამბავს…-მრავალმნიშვნელოვნად სთხოვა პროფესორმა.
-კეთილი…-თავი დახარა გახუმ. მართალია, პროფესორი მის თანამშრომლად ითვლებოდა, მაგრამ დღენიადაგ განსაკუთრებული მოწიწებით ეპყრობოდა,-კეთილი…-დაემოწმა მერე მალულ ფიქრს.
ორიოდ დღეში ჯაბადარის ვინაობა გამოიკვლია. მის სახელზე ”ოაზისიდან” გამოგზავნილი წერილიც იგდო ხელთ. წერილი მისთვის გაურკვეველი ცნებებითა და მინიშნებებით იყო შედგენილი. ჩაეძია, ჩაუღრმავდა, მაგრამ ბევრს ვერაფერს მიხვდა, ის კი, რომ ჯუანშერ ჯაბადარს მაშვრალისთვის, იმ მაშვრალისდა მალულად ”ოაზისის” სიკეთე უნდა მიეწვდინა, აბდაუდად ეჩვენა. აიმღვრა, ეჩვენა, თითქოსდა მის გაცურებას ლამობდნენ…
მონასელიძე ისევ ”ჰოარას” გამოხედვას ჩაუსაფრდა. ქალი შიშნარევი თრთოლვით მისჩერებოდა ”ლოდინის ბორცვს”, მერე ჩაიხითხითა, თვალები აუელვარდა, დაიკვნესა და ოთახში კაეშნის ჭიხვინმა შემოაღწია. გახუ შეტოკდა, ფანჯარას გაეცალა, ოთახიდან შლეგივით გაიჭრა, გზადაგზა ხალათი გაიძრო, ექთან ქალს შეატოვა და კიბეზე დაეშვა. მონასელიძე გზატკეცილზე გავიდა. ბორცვისკენ გააპარა მზერა. ცხენ-კაცი არსად ჩანდა, გულდინჯად გასწია მაღლობისკენ, შემოგარენს მზაკვრული სიფრთხილით ზვერავდა. მარცხნიდან მეთოთხმეტე ფანჯარას თვალებიღ ჯიჯგნიდა, ირას ”სამკვიდროს” ვერასგზით მიაწვდინა მზერა. შვებით ამოისუნთქა, ირას ზმანებას ფეხის თითები გაულოკა…
…ირა ”სურნელას” გაუსხლტა.
-ჩამოუქროლე საყვარელო, ჩამოუქროლე…_შესჩურჩულა თეთრმა ქალმა, ექთანმა-გადიამ, ვინაც დედობრივი მზრუნველობით ცდილობდა მის განბანას. დაეწია,, ზეწარი მოახვია. ნექტარგოგონა გაიტრუნა, ჩახვეული ფოთლები ჩაახვია. ”სურნელას” ისევ გაუსხლტა,-ჩამოუქროლე საყვარელო, ჩამოუქროლე…-ქალმა ზეწარი შემოაცალა და კაბა გადააცვა.
”გოგონამ” ჩამოუქროლა, მერე წითელ ყვავილზე მიწვა და მიიძინა.
…ბინდდებოდა, ცისკიდურზე ეული ვარსკლავი ციმციმებდა. გახუ მონასელიძე ტუჩებს ილოკავდა. მოულოდნელად ”ჰოარას” თვალები შემოეფეთა. აიძაგრა, შინაგანი სიმხურვალისგან აოტებული ბორცვიდან დაეშვა. მიიძურწებოდა, მოლია გზატკეცილი, ეზოსა და შენობაში თვალებახვეულივით შეაბიჯა. ირას დაპატრონების წადილს ლამის გაეგუდა. ნერწყვის გადაყლაპვას ვეღარ ასწრებდა და ბაგეზე დორბლი ჩამოსდიოდა. აათავა კიბე, სითამამე დაიმჩნია და დერეფანს გაუყვა, ოთახიდან ”ჰოარამ” გამოიჭყიტა. მორიგე ექთანი მიიხმო, თავისთან შეიტყუა, მონასელიძეს კი თვალებით თითქოსდა გზა გაუკვლია. გახუ პალატის კარს მიეტმასნა, ჯიბიდან გასაღები ამოაძვრინა…
”ნექტარგოგონა” წითელ ყვავილზე თვლემდა. ჩახვეულ ფოთლებში დაგროვილი ნექტარის სურნელით ტკბებოდა, უდაბნოდან ისევ შემოეხეტა ”ჭრი”, ფეხების თითები აულოკა, უცაბედად შეაცოცდა, მედუზასავით მიეკრო, ნექტარის ამოწოვა ინდომა. ”გოგონამ” შხვართუნა ტოტები შეატოკა, ამაოდ, ”ჭრი” საცეცებით ძალუმად შემოეხვეოდა. თავგანწირვით გაიბრძოლა, წამოფრთხიალდა და უდაბნოსკენ გაიჭრა. უდაბნოსეული ხვატი სახეზე შემოენთო, მერე ყინულივით შეაცივდა, თავბრუ დააეხვა…
ირა ჩიტივით შეასკდა კედელს და ჩაიკეცა. დივანიდან გადმოვარდნილი მონასელიძე გაფორთხდა. შუბლიდან ჩამოღვრილი სისხლით გადაღებილი მკერდი აულოკა. მერე სასაგამშრალმა ამოიხავლა. წამით თვალებდათხრილივით გახევდა. წამოიჭრა, ქარშემონაქნევ ხესავით გადაქანდა და ოთახიდან გაიძურწა, უმეთვალყუროდ მიტოვებული დერეფანი გაირბინა, კიბეზე დაეშვა.
დაღამებულიყო, ცისკიდურზე კი ისევ ეული ვარსკლავი ციმციმებდა. კაეშანი თავლაში დრტვინავდა, ნესტოები ებერებოდა, ფრუტუნებდა, ცდილობდა შუბლით გამოემტვრია კარი. სავარძელში ჩაღრმავებული ჯუანშერი დაუნდობლად ძაბავდა ცნობიერებას, იმპულსებად იღვრებოდა. ირას შეუცნობად სამყაროსკენ თავგანწირვით მიილტვოდა და უცებ, ირას არსებიდან ასხლეტილი ბგერები მოიხელთა, მიმწყდარ ექოსავით უხმო, უტყვი და იდუმალებამოსილი. ”ჯუანშერ…” თითქოსდა იმ ბგერებიდან შესჩურჩულა ირამ ”ჯუანშერ…” ვაჟი წამოიმართა, იმ ხმას აედევნა.
”გამარჯვებამდე! _მომქონდა საგზლად და გამარჯვების სიხარული მაშინებს ახლა, ტკივილს აკვანი უდგია ჩემთან და ბედად ჩემდა, სხვა ტკივილის ნასახლარიც მომეპოვება…” გზად კაეშანის ფრუტუნი მისწვდა, თავლას მიაშურა, კარი გამოაღო. ტორტმანით გამოვარდნილ ცხენს თავისდა უნებლიეთ მოექცა ზურგზე. ცხენმა გაინავარდა, მესერს გადაევლო ”ლოდინის ბორცვისკენ” მიისწრაფოდა.
და როს აიჭრა ზედ, შედგა, კისერი წაიწვდინა, გაირინდა. ჯუანშერმა იგრძნო, მის წინ უცხო სხეული ამოიწვერა. ცხენის არსებიდან ამოზიდული სახება, ადამიანური ვნებით აღვსილი კენტავრის ნაკვთებად იღვრებოდა.
კაეშანი შეტორტმანდა, ყალყზე შედგა, ცას სასოწარკვეთით შესჭიხვინა და კამარა ჰკრა. მხედარი ცხენის ზურგს მოსწყდა, ფერდობზე დაეცა. კაეშანი კი ბორცვის ქვემოთ აღმართულ გალავანს დაენარცხა.
ფანჯარასთან მიყუჟულმა ”ჰოარამ” საზარლად შეჰკივლა. ამბოხებული კაეშანის ბიოველიდან ასხლეტილმა იმპულსებმა მისივე ვნებით დანექტრეს, იდუმალების თანაზიარი სიყვარულით აღავსეს. ექთანმა შიშნარევი სიფრთხილით შეაღო მონასელიძის კაბინეტი, სინათლე აანთო. ”ჰოარა” ტიროდა. ქალურად გულამოსკვნილი ტიროდა. გაოგნდა შემყურე, მორიგე ექიმი იხმო.
-მდაა… აი საოცრება!-აღიარა ახალგაზრდა კაცმა, ფანჯარას მიშტერებული ”ჰოარა” იჭვნეულად შეათვალიერა.
-გაღიმებული კი, მაგრამ აცრემლებული ეგ არავის უნახავს!-წაიჩურჩულა ქალმა.
-მდაა…-ექიმმა რაღაც თავისებური აზარტით აიქია ხელი, სინათლე გამორთო, მინას მიჩერებული გაირინდა და მთავრის შუქზე თვალი მოჰკრა ეზოს გალავანზე გადმოჩეხილ ბალანშეთრთვილულ, ნაცრისფერ ცხენს,-მდაა!-აღტაცებით შესძახა მან. ”ჰოარას” დამშვიდებას შეეცადა. მერე ოთახიდან გავიდა, გაუჩქარა. გზად კარისკაცს გასძახა, გალავანს გაუბედავად მიუახლოვდა. კაეშანის უსიცოცხლო სხეული მიწისკენ ჩამოზიდულიყო. ექიმს კვნესა მოესმა,-მდაა,-გამოცოცხლდა იგი. კარისკაცის დახმარებით გალავანზე გადაძვრა და გონმიბნედილ ჯუანშერს წააწყდა.
ჯუანშერს საბრძოლო ყიჟინასავით ჩაესმა ქალის შეკივლება. თითქოსდა კბოდეზე ჩამოცურდა. კიდევ ერთხელ დაასკდა ქვიან მიწას, ტკივილმა ცნობიერება დაუნისლა. ქალის კივილი კი ისევ საბრძოლო ყიჟინასავით ჩაესმოდა…
ახალგაზრდა ექიმი თავს დასტრიალებდა, პალატის კართან ატუზულ, ცრემლად დაღვრილ ”ჰოარას” შესცინოდა და მოუთმენლად ელოდა გათენებას. დილით კი თანამშრომლებს თავმომწონედ უყვებოდა იმღამინდელ ამბავს. მონასელიძემ ნაძალადევი სიმშვიდით მოუსმინა.
-სასწრაფო უნდა გამოგეძახათ!-უგუნებოდ შეახსენა. ირას სამყოფელს თვალი აარიდა. ფიქრმორეულმა ”ჰოარას” დაუყვავა.
”ჰოარა” კვლავ ტიროდა, მისი სისავსე იცრემლებოდა, მოკვდინებულ სიყმაწვილესა და ქალობას დასტიროდა. თანაგრძნობა წრფელად აღიქვა. ცრემლად დაიღვარა.
ნირწამხდარი გახუ გაეცალა. კაბინეტში შეიკეტა. ზიზღით გაჰყურებდა გალავანზე გადმოგებულ კაეშანის გვამს. ჯუანშერის და ”ჰოარას” სახეებთან აზავებდა, საკუთარ თავში მიმალული, იმღამინდელი შემთხვევის განჭვრეტას ლამობდა. მაგრამ პირი ისევ ევსებოდა ნერწყვით. ისევ ილოკავდა ტუჩებს. ირას სახელის გაგონებას ელოდა. ის ღამეც მომლოდინე სულში გამოატარა. ”ირა!” შესძახებდა ვინმე და ამოთქვამდა: ”ცოცხალია…”
-ირა!-შესძახა მართლაც ვიღაცამ,-შვილო, ხმა გამე…
გახუმ ცხვირსახოცით პირი მოიწმინდა, ოთახიდან დინჯად გავიდა. ლეთარგელის თანამშეწე, თეთრი ქალი სასომიხდილი ქვითინებდა. ლეთარგელს ის იყო, ამოევლო კიბე, დერეფანში მიიჩქაროდა. ორიოდე წუთის უკან თვალმოკრული ნაცრისფერი ცხენის გვამი ახლაღა შეიცნო, შეაჟრჟოლა. პალატის კარს მიაწყდა. სახეჩატეტკილი, სისხლჩამოღვრილი ირა იატაკზე ესვენა.
-მაინც რა მოხდა?-გულუბრყვილოდ იკითხა გახუმ, თავისდა უნებლეთ გულგრილობამ მოიცვა.
ლეთარგელი ჩაიმუხლა.
-დამშვიდდით!-სთხოვა თეთრ ქალს. მშვიდად მოძრაობდა, ჯერ კიდევ ჰქონდა რაღაცის იმედი. მაგრამ ორიოდე საათის შემდეგ, როცა ირას სიცოცხლეჩამკვდარ სხეულში ვარასგზიით ააძგერეს გული, საოპერაციო ოთახის კედელს დაუზოგავად შემოჰკრა ხელი, დერეფანში გავარდა,-კედლებს, ქვის კედლებს, როგორ ვენდე!..-შესჩივლა საკუთარ თავში შეყუჟულ თვალებაელვარებულ მონასელიძეს. გზად ჯუანშერთან შეიარა, დანაშავესავით დააცქერდა. ისღა დარჩენოდა ”ოაზისელთათვის” მიეწვდინა ხმა, კაბინეტისკენ წალასლასდა.
-მოვა გონს, აუცილებლად მოვა…-დააიმედა ჭაბუკმა ექიმმა, განსაკურნავი ძვირფასი ნადავლივით მიმოათვალიერა.
ბურანსშერჩენილი ჯუანშერი კი ირას შეუცნობად სამყაროსკენ ისევ თავგანწირვით მიილტვოდა. იწვოდა სული, იფერფლებოდა… იმპულსებმა შეაღწიეს ”ნექტარგოგონას” ბიოველში, ცნიბიერებაში ჩამარხულ ”მეხსიერების კუნძულებს” შეესივნენ. ”და ჰა, კუნძულზე შემოხეტებულ უცხო სურნელში შეიცნო ქალის გულისძგერა სუსტი, უმწეო. იმავ სურნელში სულ სხვა სიცოცხლე და იმ სიცოცხლის იდუმალება…” იმ სიცოცხლემ მოზიდა გული, მოზიდა გული და ააძგერა. ის გულის ძგერა, ის ლაღი სუნთქვა, ემოციების ყოველი ჩქამი… მას ეკუთვნოდა.
”სიკვდილი გარბის!”, _”სიკეთის მარცვლებმა” სიხარულის ზარი ჩამოჰკრეს. ”სიკვდილი გარბის…” _ვერასგზით დააღწია ბურანის ტყვეობას თავი.
შფოთავდა, თვალების გახელას ლამობდა, მერე მოითენთა, ბედსმინდობილი გაყუჩდა და თვალები გაახილა.
-ირა!-აღმოხდა თრთოლვით, წამოიწია. მხარ-მკლავიდან ტკივილმა ჩამოჟონა. ნათურის მკრთალ შუქზე ”ოაზისელთა” სახეები დალანდა, ”ირა!..”-ირასთან მიმიყვანეთ!-შეჰყვირა მათ.
-იწექი…-სთხოვა ლომკაცმა, ჯანსაღ მხარზე დაადო ხელი.
ის კი წამოდგომას ცდილობდა და ჟინიანად იმეორებდა:
-მიმიყვანეთ ირასთან, ირასთან მიმიყვანეთ…
-ირა აღარაა…_დაიბნა ლომკაცი, ერთიანად დაიძაბა, უმწეობისგან რისხვით აღენთო და უხერხულად გადაადგილდა.
-მიმიყვანეთ!..-ჯუანშერი მოჩვენებასავით აღიმართა, სარაჯიშვილმა ხელები მოხვია,-ირა ცოცხალია, გესმის ლომკაც! მიმიყვანეთ მასთან, მზის ამოსვლისას, მზის ამოსვლისას, მზის ამოსვლისას ცნობიერება დაუბრუნდება…
ლომკაცმა დაბნეული მზერა მიაპყრო თანადასელებს.
-ცხედარი მორგში ასვენია…-ჩაილაპარაკა ლექსომ.
-არ გაბედოთ!-ლამის დაიღრიალა ჯუანშერმა, საწოლიდან გადმოვიდა, წამით კედელს შუბლით მიეყრდნო,-არ გაბედოთ...-ისევ ამოთქვა მერე,-სწრაფად, სწრაფად, მასთან მიმიყვანეთ!
ლომკაცმა ხალათი მოახურა, გურისელებმა ფრთხილად აიყვანეს. იმედგაღვიძებული ”ოაზისელები” საცხედრისკენ მიიჩქაროდნენ. შუარამე მილეულიყო, თითქოსდა ცახცახებდა სიბნელე.
-დიახ, ბატონო გახუ…-გაისმა მოულოდნელად ”მშიშოს” ხმა, მერე ვიღაცამ კარი გამოგლიჯა და დერეფანში მიმავალთ გადაეღობა,-ვერსად წამიხვალთ!..-ჩაიხრიალა.
-მშიშო…-მეგობრულად გაეპასუხა ჯუანშერი და თავდასასხმელად შემზადებული დაამშვიდა,-ეს ჩვენ ვართ, შენი ძმები…
”მშიშო” შეყოვნდა, ჯუანშერს ცნობისმოყვარედ შეხედა, საცოდავად გაიღიმა და ოთახში შეიძურწა.
-მონასელიძე მკურნალობს…-ჩაიდუდუნა ლომკაცმა.
-ეს თუ მკურნალობაა… აკვიატებულ სიმფრთხალეს სულ მთლად დაუბეჩავებია კაცი…-ჩაილაპარაკა ჯუანშერმა და უცებ,-სწრაფად, სწრაფად!-გეგონებოდათ მათრახს იქნევსო, ისე შესძახა.
საცხედრეს კიბესთან ძმების მზრუნველობისგან თავი დაიხსნა და შეუჩერებლივ ჩაუყვა მიწისქვესა საფეხურებს. ლომკაცს ცხვირა დარაჯის დახმარებით უკვე გაეღო კარი, სინათლეც აენთო და მეგობარს შესასვლელთან ელოდა.
ირა კედელთან მიდგმულ გორგოლაჭიან მაგიდაზე ესვენა.
ჯაბადარი თითქოსდა მხარმკლავიდან ჩამოჟონილ ტკივილში მიაბოტებდა. ჰაერში განზავებულმა წამლის მწველმა სუნმა წამით სუნთქვა შეუკრა, თავლები დაახუჭვინა. მაინც არ შეჩერებულა, მიადგა მაგიდას, ზეწარი ჩამოსწია და თვალებგახელილი ძუძუთა შუა მოჩინარ პაწია ნაჭრილობევს სიყვარულით დააცქერდა. ბალღური ცნობისმოყვარეობით შეახო შუათითი. იარას გადაბზინებულ სახეს შეჰღიმილა.
იქ, იმ ჭრილობის მიღმა სიცოცხლე ჩქეფდა
-სწრაფად!-თავად ინდომა ირას აყვანა. ლომკაცმა დაასწრო. წამით ეგონა, შემაკრთობელი მომხიბვლელობის ქალწულის ძვირფასი ქვებით მოოჭვილი ქანდაკი აიტაცა,-სწრაფად! თავის პალატაში აღმოსავლეთით პირშექცეული დაასვენე…-ძალაგამოლეულ ჯაბადარს გურისელები წამოეშველნენ.
შუაღამე მილეულიყო, თითქოსდა ცახცახებდა სიბნელე.
ლომკაცი გარბოდა…
-არა, ეს რაღაც განსაკუთრებული იშვიათობაა!-იძახდა ექიმი ქალი,-პროფესორს გამოვიძახებ, გამოვიძახებ პროფესორს…-აზრის მოკრება უჭირდა.
-დაგვტოვეთ მარტოდ და მყუდროებას ნუღარ დაგვირღვევთ!-მკვეთრად წარმოთქვა ჯუანშერმა და ლექსოს მიერ ირას საწოლთან მიჩოჩებულ სავარძელში ჩაჯდა.
-ვენდოთ!-სარაჯიშვილმა ექიმი და მედდა ოთახიდან ღიმილით გაისტუმრა.
ჯუანშერმა ირა რიდით შეათვალიერა. ”როგორ შეველიე…” მზად იყო იაპონელი სამურაის დარად მუცელი გამოეფატრა.
”ოაზისელები” ოთახიდან გავიდნენ და კარი გაიხურეს.
ჯუანშერს ეღიმებოდა, ძუძუთა შუა მოჩინარ ნაჭრილობევს უღიმოდა, საიდანაც წყლისფერ, ვნებით მთრთოლვარე ძვირფასი თვლის ელვარება ირეკლებოდა. ”მზის ამოსვლისას… მზის ამოსვლისას…” საამოდ ეჩურჩულებოდა სესილი.
თენდებოდა. ”ოაზისელები” პალატაში შემოსვლის მოსურნეებს იგერიებდნენ. ლეთარგელიც მათ ეხმარებოდა.
ჯუანშერი წამოდგა, ფანჯარა გამოაღო. უეცრივ, თითქოსდა ”ლოდინის ბორცვის” მზერა შემოეფეთა. ”კაეშანი”, გაახსენდა უმალ, ”კაეშანი…”, კაეშანმა სადღაც შორს დაიჭიხვინა და ჰორიზონტზე მზის სხივებიც ამოიწვერნენ.
მიტრიალდა, თითქოსდა მზის სხივებს მიჰყვა. ირა შეინძრა, სახეზე ღიმი ჩამოუცურდა, წამწამები ზღაპრულ ფერიასავით აახამხამა.
თვალსაწიერზე ამოცურებული მზე წითლად ღუოდა.

-:-
კაეშანს გველის ტბისკენ მიასვენებდნენ. ფოლადის სახელურებზე ამოქსოვილი მავთულბადის საკაცე ბილიკ-ბილიკ და მაინც გულდინჯად ამოატარეს და ახლა ფრთხილად ეშვებოდნენ მთიდან.
მხარ-მკლავ შერხვეული ჯუანშერი თავისას არ იშლიდა, ჯანსაღი მარცხენა ხელით ეზიდებოდა საკაცეს. სევდით აღვსილი, უსაზღვროდ ემადლიერებოდა თანმხლებთ.
-საად?..-ჰკითხა ცხედართან ჩამუხლულს ლომკაცმა.
-გველის ტბასთან…-მიუგო მან. სხვა აღარაფერი უკითხავთ, არც არავინ შესიტყვებია.
”ოაზისელებმა” შესაფერისი საკაცე გამოძებნეს და ”კუნძულელ საძმოს” დახმარებით ცხედარი წამოასვენეს.
ინსტიტუტის შენობის ფანჯრებიდან ასობით ცნობისმოყვარე იჭყიტებოდა. ლეთარგელს ყმაწვილობისდროინდელი სევდით ევსებოდა სული და რაღაც გულუბრყვილოდ ეამაყებოდა. იქითკენ მიუწევდა გული, მიხვდა, იმათ უნდა გაჰყოლოდა.
-ადამიანიშვილივით უყვარდა ეგ ცხენი…-გადაულაპარაკა ჭაბუკ ექიმს, ჯუანშერს გულისხმობდა. წარსდგა ნაბიჯი. ნაოჭებით დაღარულ სახეზე საფიქრალის მწუხრი ჩამოეფინა.
მიჰყვა ჭაბუკიც, იმასაც ეამაყებოდა რაღაც, აღგზნებული მიაბიჯებდა.
განვლეს ეზო, გადასჭრეს გზატკეცილი, წამოეწივნენ მიმავალთ და მაშინღა შეამჩნიეს, ელენე ადევნებოდათ.
ქალური სათნოებითა და მომხიბლელეობით აღვსილს ჩამოფრიალებული, ვერცხლისფერი კაბა ემოსა. წლების მანძილზე დატყვევებული სილამაზე გაზაფხულის სურნელივით მიმოფრქვეოდა. დამრთეთ ნებაო, ცრემლმორეულმა სთხოვა პროფესორს.
განცვიფრებულმა ლეთარგელმა მონასელიძის დანახვა ინდომა, თუმც კარგად ახსოვდა, ორიოდე საათის უკან უგუნებობა რომ შესჩივლა და გამოეთხოვა.
-თუ არ დაიღლებით, მე მგონი ძნელი გზა გვექნება გასავლელი…-გაეპასუხა ქალს უნებლიე რიდით.
-მაგის ფიქრი ნუ გექნებათ, არავის შევაწუხებ…-შეჰპირდა იგი. მშვენიერ, შავგვრემან სახეზე სიწითლემ გადაჰკრა, ჯუანშერს მოკრძალებით შეაცქერდა, ალბათ მისგანაც ითხოვდა თანხმობას.
და მან თანაგრძნობით გაუღიმა.
-ნახე, ეგ სამგლე რა პატივშია?!-ჩაილაპარაკა მენახირემ და ელენეს უკეთ შესათვალიერებლად ჭროღა თვალები მიმოაცეცა.
რაჭველიშვილმა ჩაიხითხითა, მაგრამ მწუხარებით გასხივოსნებულ ”ოაზისელთა” იერმა სიდინჯე დაუბრუნა.
ელენე თავდახრილი მიაბიჯებდა, მორჩილად ეყრდნობოდა ლეთარგელის გამოწვდილ ხელს. შუბლზე ჩამოშლილი ყორნისფერი თმის ჩრდილოვანი ანარეკლი უხილავ პირბადფესავით ჩამოჰფენდა.
დასავლეთით, მთაზე აღმართულ ტაძრის გუმბათისკენ დაცურებულ მზეს ველის სიღრმეში შემალულ, ლაქაშებითა და ლელიანით შემოსაზღვრულ გველის ტბისთვის დაეფინა ვარდისფერი სხივები, იმ სხივებში თრთოდა ტბა. ”ოაზისი” ისევ გულდინჯად მიჰყვებოდა გზას., ჩვეული ცნობისმოყვარეობით ჭვრეტდა გაზაფხულის სუნთქვამოდებულ სივრცეს. ბილიკი ბილიკს ენაცვლებოდა. ”კუნძულელი საძმოც” ჯიუტად მიიწევდა. შევისვენოთო, არავის დასცდენია და როს ტბის სანაპიროსთან გააღწიეს, საკაცე მხრებიდან ჩამოაცურეს, ფრთხილად დაასვენეს, თბილად შეაჩერდნენ ერთურთს.
-ჰოოდე…-ჩაიღიმილა თენგიზმა, ლეოს თვალი ჩაუკრა,-არც ჩვენა ვართ ჯაბანნი…
-არა ვყოფილვართ!-თქვა იმან ფიქრმიდევნებით.
ჯუანშერი სანაპიროს გაუყვა, გზად ხის ტოტი აზიდა, მერე რაღაც იდუმალს გუმანით მოუღერა, მერე ტოტი დააგდო და მეგობრებს გახედა.
წამოიშალნენ წამიერად ჩამუხლულები, ტოტები წამოკრიფეს, ელენეც წამოგოგმანდა…
-გადამრევს ეს ხალხი…-ჩაილუღლუღა მენახირემ, ”კუნძულელი საძმო” გაიყოლია და ხევს მიაშურა.
მოზიდეს შეშა, აზვინეს, ზედ საკაცე დაასვენეს და გადგნენ. ასანთს ჯუანშერმა გაჰკრა, გააღვივა ცეცხლი, წამოიმართა, თვალებით პატიება სთხოვა კაეშანს და განშორდა.
ავარდა ალი, აისვეტა, დაუქროლა ნიავმა, წარიტაცა სიდამწვრის სუნი, მოამძლავრა ცეცხლი. ეკლესიის მიღმა ჩაცურებულმა მზემ კოცონს დააფინა სხივები, თითქოსდა საბოოლოდ ათბობდა კაეშანის სხეულს, თავად ცეცხლს.
იწვოდა კაეშანი, მასთან ერთად ჯუანშერის სულსაც მოსდებოდა ცეცხლი. თვალებაელვარებული ეთხოვებოდა ელენე ცხედარს. მენახირესაც კი წართმეოდა გაოცების უნარი, და არვის შეუმჩნევია, საიდან შემოსრიალდა უგრძესი და უმშვენიერესი მეწამულისფერი გველი. შემოსრიალდა, თავი აიღერა, წამოყელყელავდა, ალს შემოეხვია და ჩახვეული ჩამწვარ ცხედარზე ჩაესვენა. მალულად შეკრთნენ, მიავიწყდათ შიში და ძრწოლვა, გველის მომნუსხველ სიდიადეს მიაპყრეს თავალი. წარღვნას გადარჩენილ დედამიწელივით ერთ ამოსუნთქვად გამოინასკვნენ. ჯუანშერმა წამით ალში მოფარფატე შემაკრთობელი მომხიბვლელობის ქალწული დალანდა. ”სევდით ერთნი ვართ ცისა და მიწის… და ამ სევდაში გამომწყდეულნი ამბოხებული სიცოცხლით ვიწვით…” გაახსენდა უნებლიეთ.
-გველი…-ამოთქვა ლეთარგელმა,-გველი შეეწირა მსხვერპლად!-და ამაღლებულად წარმოსთქვა,-რამეთუ ჰყავ ესე წყეულ იყავ შენ ყოველთაგან პირუტყუთა და ყოველთაგნ მხეცთა ქუეყანასა ზედათა. მკერდსა ზედა და მუცელსა ხვიდოდი, და მიწასა სჭამდე ყოველთა დღეთა ცხოვრებისა შენისათა. და მტერობაი დავდვა შორის შენსა და შორის დედაკაცისა, და შორის თესლისა შენისა და შორის თესლისა მისისა. იგი შენსა უმზერდეს თავსა და შენ უმზერდე მისსა ბრჭყალსა…
ყველასდა მოულოდნელად ელენემ ხმა გაიღო, მთრთოლვარე ბგერები შიშის მომგვრელ ბანგივით დაიღვარა:
-განმრავლებით განვამრავლნე მწუხარებაი შენნი და სულთქუმანი შენნი, მწუხარებით ჰშვნე შვილნი და ქმრისა შენისა მიმართ იყოს მიქცევაი შენი და გეუფლებოდეს შენ… რამეთუ ისმინე ხმა ცოლისა შენისაი და სჭამე ხისაგან, რომლისა გამცენ შენ მისი ხოლო არაჭამაი, მისგან სჭამე, წყეულ იყავნ ქუეყანა საქმეთა შინა შენთა, მწუხარებით სჭამდე მის ყოველთა დღეთა ცხოვრებისა შენისათა…-დაეცა მუხლებზე, ეკლესიას შეაცქერდა და პირჯვარი გადაიწერა.
და წყევლა უფლისა მათ სამთა ზედა, თითქოსდა ჰაერში განზავდა.
მინავლდა ცეცხლი, წამოუბერა ნიავმა, აიტაცა და გველის ტბას მოჰფინა ნავლი, ჯუანშერი ჩაიმუხლა, ფერფლი წამოხვეტა, უცქირა ერთხანს, მერე თავს ზემოთ მიმოფანტა, წამოიმართა თანმხლებთ გამამხნევებლად გაუღიმა, გააბიჯა. დაიძრნენ სხვებიც… გველის თვითმოკვდინებას ფარული გატაცებით ასურათხატებდნენ. იდუმალებანაწვევი ელენე დუმდა. მოუღლელი, ქალური ღირსებით სავსე მიუყვებოდა გზას.
იქ კი, სანაპიროსთან ლექსო უხილავ ნაკვალევს ადევნებოდა. უჩუმრად მიიწევდა წყლისკენ, მთელი არსებით მღვრიე ტალღისფერ თვალებში შეწოვილიყო. ”ნუ შეყოვნდებით…” ჩვეულებისამებრ გულისძახილით მიაწვდინა ”ოაზისელებს” ხმა. გალია ლაქაშები, ჩაუღრმავდა ტბას…
-ალბათ კიდევ რამდენიმე მღვიმე თუ ქვაბული შეემატება საქართველოს რუქას…-გადაულაპარაკა ლომკაცმა ჯუანშერს და სხვები დაამშვიდა,-ლექსოს გაუჩინარება ნუ შეგაშფოთებთ, ეგ მისი გატაცებაა… თავისებურად წაინადირებს…
-უიარაღოდ?! გადამრევს ეს ხალხი!-ვეღარ მოითმინა მენახირემ.
-გუმანითა და კაცური შეძლებით,-გაეპასუხა ლევან გურისელი,-ის სჯობს მზის შუქით ჩამობანილ მონასტერზე გვიამბო რამე…
-ეგ, აქედანა ჩანს ეგრე ლამაზი, თორემ შიგა ერთი მოუვლელი რამეა,-გააწბილა იმან და თითქოსდა შეიცხადა,-ამხელა გზას შეუსვენებლივ როგორღა გავივლით, წამობრძანდით ჩემსა, აქვე, იმ ხევის იქით ვსახლობ, დაგაპურებთ, მოგასვენებთ, წამობრძანდით…
-ყოჩაღ, თედო!-უმალვე შესძახა ”კუნძულელ საძმოთაგან” ერთ-ერთმა, იმას მეორეც გაეხმიანა და გამასპინძლდა.
-რობიზონა!-ისევ შეიცხადა თედომ,-შენ ხარ კუნძულის გუბერნატორი და შენს პარასკევას ნუ გააწბილებინებ ამ ხალხს!-სხვების ხარხარმა ჯუანშერს სიცილი მოჰგვარა.
-მართლაც გულითად მასპინძლობას გაგიწევთ… დილით მონასტრის დათვალიერებასაც შეძლებთ…-აღიარა მან.
-ტაძრის ნახვა მართლაც გვწადია, არც შენს მასპინძლობაზე ვიტყოდით უარს…_ჩაიბუბუნა ლომკაცმა.
-დიდებულია!-შესძახა პროფესორმა ლეთარგელმა და ელენეს ქათინაურის შესატყვისობით ჩაეკითხა,-თქვენც ხომ წამობრძანდებით, ქალბატონო, ხომ ისევ დაამშვენებთ ჩვენს საზოგადოებას?-ელენეს ყვრიმალი შეუფაკლდა. ჯუანშერს დამორცხვებულ ბალღივით შეაცქერდა. პროფესორი მიხვდა ქალის საფიქრალს,-თქვენც უნდა წამოხვიდეთ ჯუანშერ! დარდი ნუ გექნებათ, ირა თავად გამოიღვიძებს… სამსონ რცხილაზე კი შესანიშნავი მკურნალია.
ჯუანშერი დუმდა. წამით ეზმანა, ირამ თვალები გაახილა, მზეს შეაცქერდა და ისევ მილულა. ”მშვიდად, თავად გამოიღვიძებს… მშვიდად…” ეჩურჩულებოდა სესილი. ირას სახეზე ღიმილი ჩამოცურდა, წამწამები ზღაპრულ ფერიასავით აახამხამა, ჯუანშერმა საწიერზე ამოწვერილ მზეს მიბნედილი მზერა მიადევნა და ისევ მიიძინა. ”მშვიდად, თავად გამოიღვიძებს… მშვიდად…” დაუყვავა სესილმა.
-ჯუანშერ!-შესძახა ”კუნძულელმა საძმომ”, მან კი შეხვეული მხარ-კლავი შეძლებისამებრ წამოსწია და ხევისკენ მიმართა.
ლეთარგელმა ქართული საბრძოლო სიმღერა წამოიწყო. შეუვალი, ომახიანი, შვებისმომგვრელი სიმღერა იყო მათი მეგზური… ელენე სასეირნოდ გამოტყუებულ სეფე-ქალივით მორონინობდა.
ოჯახის დედა გაოცებანარევი სიხარულით შეეგება სტუმრებს, ქალიშვილებს გასძახა და ისინიც, თვალებგაბრწყინებული, ტანშეღერებული, ცქრიალა გოგოები კისკისისთ გამოცვივდნენ თლილი ქვით ნაშენებ სამზადიდიდან, მიირბინეს ძმასთან, რაღაც შეჟღურტულეს.
-გაიქეცით, ცეცხლი გააჩაღეთ!-შესწყრა დედაქალი.
-შეპირებული ვარ, საქმროებს მოგგვრით-მეთქი და იმად გიჟობენ…-გაამხილა თედომ და გამოფუსფუსებულ დედაბერს ახარა,-შენ იცი და შენმა ქალობამ, დიდედო, ამათზე უკეთეს ხალხს ვეღარ გასტუმრებ!-დიდედომ ამაყად შეათვალიერა მოსულნი, ღმერთმა მშვიდობა მოგცეთო, დალოცა და ძმის მკლავებზე ჩამოკონწიალებული გოგოები წაასხა,-რაცა გაქვთ, ახლავე გამოიტანეთ!-დაადევნა თედომ,-აცივდა, ბუხართან შეთბით…-გადაულაპარაკა ჯუანშერს,-მობრძანდით!-მიიპატიჟა სხვები, სამზადს მიაშურა.
მიჰყვნენ, ბუხართან მოიკალათეს, მერე იძალეს და სუფრაც იქვე გააშლევინეს გალაღებულ მასპინძლებს.
საამოდ მიმოათამაშებდნენ შეღერებულ სხეულებს დები, გამომწვევად ჭვრეტდნენ ”ოაზისელებს”.
ჯუანშერს კი, ღვინო მოსწყურებოდა. თედოსა და ”კუნძულელი საძმოს” თხოვნას გვითამადეო, გულარხეინად ისმენდა, მერე გამაფრთხილებლად წარბებმოზიდულ ლეთარგელს დაუყვავა:
-მომიტევეთ, უნდა განვიმუხტო პროფესორო, სისხლი თავისას ითხოვს…
-სისხლი თუ ითხოვს…-ფიქრიანად ჩაილაპარაკა ექიმმა,-მაგ ხელსაც ეშველება…-გაიღიმა და მეწამულისფერი ღვინით სავსე ჭიქა წამოსწია.
სისხლი თავისას ითხოვდა… სხეული წვიმასდანატრებულ მიწასავით ისრუტავდა ღვინოს…
-ლექსი უნდა გითხრათ!-გამოტყდა მოულოდნელად თედო, ჯუანშერს შეჰღიმილა,-ნუ დამზარდებით და გემო გაუსინჯეთ…-ალალმართლად წარმოსთქვა და იქ მყოფთ დარცხვენით შეაჩერდა.
-ჩვენი თავი გენაცვალოს…-გაამხნევა ლევან გურისელმა და სხვებმაც უმალვე შეაგულიანეს.
თედომ კი მედგრად შემოსძახა:
-აღსარება!... მამულიშვილთ სათითაოდ გულს გავუხსნი, წინაპართა საფლავებთან მუხლს მოვიყრი მოწიწებით, ერისკაცებს თაყვანს ვუძღვნი და ვიცხოვრებ ქართველურად, ოღონდ არა ჩარჩულად და ქვემძრომობით… შენი ფიცი - ”სამშობლო და ერთგულება”, გულთან ხატად მისვენია, ის გამიგებს, მე, მხოლოდ ის! ვისაც ჩვენი ჭირ-ვარამი უგემნია… მამულიშვილთ, მოამაგეთ მშობელ ერის, მივენდობი, ხელს გავუწვდი გასაჭირში, მოღალატეს, დამვიწყებელს ქართულ ენის, დაჭრილს ვნახავ, წყალს არ მივცემ სიკვდილის წინ… ჩემი ხალხის შეძახილის ხმაში გავქრე, მის ძალას და მჭექარებას შევეწირო; საქართველოს მოძახილად აღვსდგეთ, დავშვრეთ და ღვთის მადლი შეგვეწიოს!..-თედომ სასმისი წამოსწია და სტუმართა დალოცვის ნიშნად მიმოატარა,-თქვენ გაგიმარჯოთ!..-გულღიად დააბოლავა.
იქ მყოფთ ლექსი მოუწონეს, გაოცებაც ვერ დამალეს…
-სხვაგვარად შევწუხდი, სხვაგვარად დავუწყე ცხოვრებას თვალთვალი, ვძლიე ჩემში ჩაბუდებულ შიშს და სტრიქონიც გავმართე…-გულშემატკივართ გაენდო თედო და ჯუანშერისკენ მადლიერებით აღვსილი მზერა გააპარა.
-სისხლი თავისას ითხოვს…-ორაზროვნულად გაიხსენა ლეთარგელმა და მასპინძელს კეთილად მიმართა,-ყმაწვილო, შენი მგზნებარება შესაშურია…
სადღეგრძელოს სიმღერა ენაცვლებოდა, სიმღერას გულღია საუბარი და ელენეს მიმართ დაღვრილი ქათინაურები.
ელენე ბუხართან მიყუჟულ დიდედოს შეჰკედლებოდა. დედაბერის პუტუნს სმენამიდევნებული, შეფარვით ჭვრეტდა გაგიჟმაჟებულ თამადას.
ჯუანშერს ”მშიშოზე” ფიქრი წამოპარვოდა, გაორებული კაცის არსში ჩაბუდებული სასოწარკვეთის გაცამტვერება ეწადა.
ელენე უჩუმრად თანაუგრძნობდა…
”პაციენტი 3017… გაგა ბაგაური, მოტივი _ სამართალმა პური ჭამოს…” თითქოსდა, რომელიღაც ჩანაწერის ფრაგმენტი უსიტყვოდ უკარნახა უნებლიეთ.


(იხილეთ გაგრძელება: ჯანრი გოგეშვილი ”გამთენებელი ღამისა” რამდენიმე ნაწილი რომანიდან. / Janri Gogeshvili, "The Herald of Dawn", Some parts from the novel.)


=======
========
საძიებელი
The index
/

გადაფურცლეთ წიგნები და ჟურნალები... ჯანრი გოგეშვილი, _ Look through books and magazines... Janri gogeshvili

=======

=======
free counters
=======

ჯანრი გოგეშვილი პროზა, პოეზია, ესსე (პუბლიცისტიკა), დრამატურგია, აუდიო-ვიდეო ... / Janri Gogeshvili Prose, Poetry, Essays, Articles, The drama, A-V


ჯანრი გოგეშვილი ”გამთენებელი ღამისა” რამდენიმე ნაწილი რომანიდან. / Janri Gogeshvili, "The Herald of Dawn", Some parts from the novel.

(გაგრძელება)

-:-

შუაღამისას ლეთარგელმა მოსვენება ინება.

წამოდგა ლომკაცი, წამოიშალნენ გურისელები, ჭაბუკი ექიმი და კიდევ ორი ქანცგამოლეული კაცი.

დანარჩენებს კი არ ეთმობოდათ ლხინის შეწყვეტა. ელენამაც გააწბილა დიასახლისი და ბუხართან დარჩენა ინდომა.

-მე ამათ ვერ ვუღალატებ!-მოიბოდიშა ჯუანშერმა.

-ალიონისას ტაძრისკენ გავწევთ…-შეახსენა ლომკაცმა.

ჯუანშერმა გაშლილი ხელი მკერდზე მიიდო, თავი დახარა, მერე მიმავალთ ძილი ნებისა უსურვა. ”კაეშანიც კი შეაძრწუნა ჩვენმა სატკივარმა… სიცოცხლე შემოგვწირა… სათნოებით, სათნოებით უნდა აღივსოს ჩვენი სამკვიდრო და მომავლის გენიც მხოლოდ მაშინ გვიწილადებს გამარჯვებული სიცოცხლის იდუმალებას…” მეგრობებს ფიქრმიდევნებული მზერა მიადევნა და თანამეინახეთ შეჰღიმილა.

-დავლბეთ ღვინოსა შიგა…

-დავლბეთ!.-დაქადნებით გაეპასუხა სტუმრების საპატივცემულოდ გადმოპატიჟებულმა თვალებამოღამებულმა კაცმა.

-დავლბეთ…-დაამშვიდა მან და კიდევ ერთხელ შეავსებინა ყანწი. ქართველთა ციხე-დარბაზებისა და ეკლესია-მონასტრების აღმშენებელთა სადღეგრძელო წარმოსთქავა.

-დაილოცოს ქადაგ-ანგელოსთა საყდრის აღმშენებელი…-ჩაიპუტუნა დიდედომ.

ღვინოს დაწაფებულ თამადას ცნობისმოყვარეობა მოეძალა, ხარბად დაცალა სამოსი, თვალებამოღამებულს გადაუგდო და დედაბერს დაუტკბა.

-ქადაგ-ანგელოსთა, დიდედო?

-ქადაგ-ანგელოსთა, შვილო…-ბუხრისკენ წაწვდენილი თავ-კისერი შემოაბრუნა დედაბერმა,-ციდანა მოდიოდაო ღვთიური ხმა, სყდრის გარშემო დაჩოქილნი ისმენდნენ ქადაგებას… ყოვლისა სოფლისა წამებულთა მოწამეთა შენთა, სისხლნი, ვითარცა პორფირი და ბისონი მოსიან ეკლესიასა, მათ მიერ გევედრებით, ქრისტე ღმერთო. მოწაყალებანი შენნი გარდმოუვლინენ ერსა შენსა, მშვიდობა სოფელსა მოანიჭე, და სულთა ჩვენთა დიდი წყალობა. დიდება მამასა, ძესა, და წმიდასა სულსა…-ჩაიბუტბუტა წამიერი შეყოვნების შემდეგ. ბუხრისკენ მიიხედა, ჯოხით ნაკვერჩხალი გამოჩხრიკა.

-მერე დიდედო?..-ჩაეძია ჯაბადარი და ალუღლუღებულ თვალებამოღამებულს ანიშნა, შესვიო.

-საყდარში შესვლისა და შიგ სანთლის დანთების უფლება მხოლოდ ანგელოსთგან შესახელებულთ ჰქონდათ. საყდრის გარშემო დაჩოქილნი ისმენდნენ ქადაგებასა, ციდანა მოდიოდა ღვთიური ხმა,-იგი გულმოდგინედ ჩხრეკდა ნაკვერჩხალს,-ციდანა…-შეყოვნდა, რომელიღაც ლოცვა კვლავაც ჩაიბუტბუტა.

-სადა დგას ეგ ტაძარი, დიდედო?-ისევ დაუტკბა ჯუანშერი.

-სადღაა შვილო… დაუტევებიათ ანგელოსთა, ჩაქცეულა საყდარი. ჩემს ბალღობაში, აი, ეს დააშენეს მის ფუძეზე, მთაზე რო დგას. დაილოცოს ქადაგ-ანგელოსთა საყდრის აღმშენებელი…-გაახსენდა და ფაცაფუცით გადაიწერა პირჯვარი.

-დაილოცოს!-შეღრიალა სამზადში შემობრუნებულმა თედომ, ჯუანშერს მიეხალა, გადაეხვია.

თვალებამოღამებული აიმღვრა, საჩხუბრად მოიპირა, მერე ლამის წამოაზიდა და ფეთიანივით გავარდა გარეთ. რაჭველიშვილი გულიანად ახარხარდა.

-წავედით დასაძინებლად!-გამოფხიზლდა მთვლემარე ბონდო,-წავედით!-თენგიზსა და ლეოს დაეჯაჯგურა.

-ჰოოდე, ვინც თავისთან გვეპატიჟებოდა, გაიქცა და…-შეესიტყვა თენგიზი.

შემოვარდა თვალებამორამებული და ნაძალადევი სიმშვიდით განაცხადა:

-ცოლს გავძახე, ლოგინები გაშლილია!

ჯუანშერმა ხელები გაშალა, შეხვეული მხარ-მკლავი თავისებურად ამშვენებდა.

_წავედით!-ისევ რიხით შესძახა ბონდომ და მომავალ მასპინძელს გადაეხვია.

აიშალნენ, ღიღინით მიაშურეს ეზოს. ჯაბადარმა ფეხი აითრია.

-თქვენ, ქალბატონო?-მიმართა ელენეს.

-აქ დავრჩები, დიდედოსთან…-მიუხვდა იგი.

ჯუანშერმა კედელთან მიდგმულ ტახტს გახედა.

-დავუშვათ…-დააზუსტა თავისთვის და დიდედოსთან ჩაიმუხლა,-რაისთვის დაუტევებიათ, სმწყსო, საყდარი?..-ხმას სინანული მოსდებოდა.

დედაბერი გამომცდელად შეაცქერდა.

-სადღა ყოფილა ხალხი, ჟამიანობისას გადახვეწილა…

-ჯუანშერ!-ზღურბლს აღარ გადმოაბიჯა თედომ.

-ძილი ნებისა, ქალბატონო…-დედაბერს ხელზე ეამბორა, ელენეს თავი დაუკრა, რაინდული სულისკვეთებით დამუხტული მოხდენილად გაშორდა ქალებს.

-ის ექიმი, ტაძარში ძრომიალი, რომ უყვარს, რად არ არის თქვენთანა?-ჰკითხა მოხუცმა უცებ ელენეს…

-რომელი…-იგი იჭვნეულად შეაჩერდა.

-განა არ იცი, ოღონდ ვერ გაგიმხელია, ჩემი გოგოები ხუმრობით მფრინავ კუდს ეძახიან… არ ვიცი საიდან მოიგონეს, ისე კი, გავს ხომ იცი…-ჩაიცინა მან.

-გახუ…-თითქოს წამოცდა ელენეს.

-ალბათ, რაღაც საიდუმლოს დაეძებს… -და უცებ ელენეს, თითქოს მის გონში შემალულმა ”მეხსიერების კუნძულმა” უჩურჩულა, ”ქადაგ-ანგელოსთა ხელოვნების საიდუმლოს სურს მიაგნოს, გაიწაფოს და მერე სიკეთე ბოროტებად გარდაქმნას, ადამიანებში ზღვარსგადასული ქცევების გამოწვევები მოახდინოს…”-თანამოსაუბრეს კი თავისთავად გაეპასუხა,-ვერ მოიცალა…

-ჰო, ეგ სხვანაირი კაცია, მართლაც რო მფრინავი კუდია, მახის დაგება ეხერხება, მეც მომინდომა, მაგრამ ლოცვით განვდენვე…

”ამ ტაძრისა და ქადაგ-ანგელოსთა ამბავი ალბათ რომელიმე პაციენტს გამოსტყუა…” ელენე დაიძაბა და გონში აფუთფუთებულ ფიქრის მიჰყვა… გახუს მზაკვრული მიზანსწრაფვის ამოცნობას შეეცადა.

ღამე მთვარის შუქს გადაესაკრა. ორღობეში მიმავალნი გულამოსკვნით მღეროდნენ. ჯუანშერმა ეზო გადაირბინა. სუსხმოკიდებულმა ჰაერმა აბორგებული მკერდის სიმხურვალე დაუამა. თვალებით მთაზე აღმართული საყდარი დაძებნა. მბზინვარე სიბნელემ მზერა დაუელამა… ”ციდანა მოდიოდა ღვთიური ხმა, ციდანა… ჩამოაგრილე ჩემი სულისთქმა და ჩამომბანე უმწეო სევდა, მერე სიმშვიდის მომხვიე ბადე, ნადავლივით ჩამომზიდე სივრცის ღრმულიდან… შენ მიწავ ჩემო, სიბრალულით გულმოწურული ამისვრი ზეცას…შენ, მიწავ ჩემო…”

-რად გარბიხარ?-წამოეწია თედო.

-საყდართან მინდა ავიდე, ქადაგ-ანგელოსთა წინასწარმეტყველება მინდა მოვისმინო,-გულუბრყვილოდ გაუმხილა.

-დიდედო გიამბობდა!-გაეხარდა მას, შაგულიანა,-ავიდეთ მერე, მოკლეზე გატარებ…

-გამიძეხ პარასკევა!

-მომყევი…

სამზადიდან ქურთუკმოსხმული ქალი გამოსხლტა, თვალი ჰკიდა და კვალში ჩაუდგა.

”შენ მიწავ ჩემო… შენ, მიწავ ჩემო…” თედო რაღაცას ჰყვებოდა, ვეღარ უსმენდა. დაძაბული მიიწევდა, ეწადა, ჩქარა მოელია გზა, დაჩოქილიყო საყდრის წინ და ზეცის საუფლოსთვის მიეპყრო სმენა. ”შენ, მიწავ ჩემო, შენ, მიწავ ჩემო…” მიძუნძულებდნენ…

ტაძარს მთვარის შუქი ვერცხლისფერ მანდილივით ეფინა. გამტკნარებული სიჩუმე მკერდში მახვილივით შესრიალდა.

-შენ მიწავ ჩემო!..-ამოიგმინა, შეტოკდა.

თედო მიწაზე გაიშხლართა.

-ეჰე, ანგელოსებო! ანგელოსებო!-შეჰყვირა ველური ხმით,-მიქადაგეთ! მიქადაგეთ!-ხელებს გახელებული უტყლაშუნებდა მიწას.

-იყუჩე…-იგი ჩაიმუხლა,-იყუჩე და უსმინე…

-ჯუანშერ, ჯუანშერ…-ჩამოიღვარა ზეციდან. უხილავმა აძგერებულ სიმივით ჩამოაჟღრიალა ბგერები,-ჯუანშერ!..-გადაიქსელა ექო.

თვალებდაჭყეტილი თედო გაილურსა. ხესთან მიმალულმა ქალმა მთრთოლვარე ხელით პირჯვარი გარადაისახა. ჯუანშერმა მიუყურადა.

-გაიგე?!-ძლივსღა გაიღო ხმა თედომ.

-იყუჩე!-სულანთებული მიილტვოდა, სივრცის ღრმულში იძირებოდა.

-ჯუაანშერ…-კრთოდა ჰაერში.

”შენ, მიწავ ჩემო!..” შესჩიოდა იგი. იდუმალების ხილვის წყურვილით გათანგული, ღრმულში მიექანებოდა. სიმთვრალისგან ძილმორეული თედო ბურანში უილაჯოდ ფხიზლობდა. ხესთან მიმალული ქალი სასოებით ლოცულობდა.

-ჯუანშერ…-ჩაიშრიალა სიბნელეში.

აღმოსავლეთის მხრიდან მთაზე ვიღაც ამორბოდა. ჯუანშერმა შორეთში გადახვეწილი მზერა უნებლიეთ მოზიდა და მისი ხედვის არეში ლექსო თავისებურად შემოტორტმანდა.

-სხვები სად არიან?-იკითხა მან.

-სხვებს ეძინათ…-გაუბედავად გაეპასუხა.

ლექსოს სახეზე ღიმილი გაუკრთა.

”ისევ და ისევ ქვეცნობიერი გონი…” ჯუანშერმა თედოს გადახედა, წამოიმართა.

-ეძინოს, მძინარესვე ამოუსწრებ… შენ კი მომყევი, საიდუმლოს უნდა გაზიარო, მეშინია, უცაბედად არ მიმტყუნოს სიცოცხლემ და ჩემგან მოკვლეული ისევ წარსულში არ ჩაიკარგოს…-წარუძღვა და ისიც სულგარინდებული მიჰყვა.

ფერდობზე დაეშვნენ. ლექსო ჩვეული ალღოიანობით მიიკვლევდა გზას. ჯუანშერი მარჯვედ მიაბიჯებდა. სიფხიზლე და სიმხნევე ეძალებოდა. მერე მთვარით გადავერცხლისფერებულ ველზე გარბოდნენ. უჩუმრად ადევნებულ ქალსაც გამოევაკა. დაუკითხავად მოძალებული იჭვი თუ შიში, მსტოვრულ ცნობისმოყვარეობას უღვიძებდა. თვალი ჰკიდა ლაქაშებში მიმალულთ. მოიკრიბა ძალი, ლამის სულთქმა შეალია სწრაფვას. ისინი კი გველის ტბის სანაპიროსთან იდგნენ, იმშვიდებდნენ სულთქმას…

-ჩაყვინთვამდე ღრმად ჩაისუნთქე და სრულიად მომენდე…-შეჰღიმილა დვალაძემ მეგობარს, ხელები მოსჭიდა, ზეზეურად შეაცურა წყალში, მერე ჩაღრმავდა, ნადავლივით გაიყოლია.

ციცქნა, მიწისქვეშა უბეში ამოყვინთეს. ჯუანშრმა გაუბედავად ჩაისუნთქა და ქვის საფეხურზე შედგა ფეხი, ვიწრო ტალანის კლდოვანი ჭერ-კედლებიდან მღვრიე სითეთრე თითქოსდა იატაკზე იღვრებოდა და ციცქნა უბისკენ მოედინებოდა.

-თამამდ… მღვიმე საჰაერო ხვრელებით შესაშურად ნიავდება. სინათლე და სითბო კი… დატკბი, ბუნების გასაოცარი ქმნილებაა, ალბათ ადამიანიც წაეხმარა…-დვალაძემ ფრთხილად წაუბიძგა, მერე შეუმჩნევლად ასრიალდა ტალანში, გაირინდა, წამით ორთქლში გაეხვია და სამოსი ტანზე შეაშრა,-დასაბამიდან შესაძლებლობის ძალზედ მცირე ნაწილს ვიყენებთ…-ჯუანშერი სინანულით შეათვალიერა,-მიმავიწყდა… არც შენ გაგიღია ხმა, გაიხადე…

-დროს ნუ დავკარგავთ, აქ ისედაც თბილა… კიბე აათავა, ტალანს გაუყვა. თითქოსდა ცოცხალ სხეულში მიირწეოდა. აეძაგრა სული, თან უჩვეულო სურნელება მიესალმუნა.

ტალანი ოვალისებურ დარბაზს შეუერთდა, დარბაზს გარს სენაკები შემორწყმოდა.

-იქ, მეექვსე სენაკში…-ლექსოს ნიშნის მოგებით გაუღიმა.

მეექვსე სენაკის კედელი რაღაც გაურკვეველი, ერთმანეთში ჩახლართული გამოსახულებებით დაღარულიყო. გაკრული ხელით მინაწერსა ჰგავდა. ჯუანშერს რაღაც ენიშნა, ხელისგულით ჩამოიმშრალა სახე.

-მეუდაბნოე…-წაიჩურჩულა უნებლიეთ,-თითქოსდა ახლახან უცხოვრია ვიღაცას…

-შესაძლოა, აქ მართლაც ადამიანის სუნი ტრიალებს… აი, აქ კი მიკროფონული ღრმულია, აქედან მომესმა შენი და თედოს ხმები, აქედანვე გამოგეხმიანე…-დვალაძემ დასავლეთის კედლიდან გვერდებამობრეცილი თლილი ქვა გამოაძვრინა.

ჯუანშერი შეაჩერდა ღრმულს, სიმბოლოებად მიჩნეულ ხაზებს ფაქიზად შეახო თითები, ფერფლისფერი სურნელი შეისუნთქა და აღმოხდა,-მეუდაბნოე!..

-ხმადაბლა…-მეგზურმა ქვა უკანვე შეაცურა.

-ჯუანშერ!-გამოაღწია ღრმულიდან შიშნარევმა ხმამ, ჯუანშერ!-ლექსომ ქვა ბოლომდე მისწია.

-შგვიყრის ქვეყანას, წავიდეთ… წავიდეთ, თანაც სველი ხარ, ყოველივე ეს ”ოაზისის” საიდუმლო მონაპოვარია, მერე ყველანი ერთად ჩამოვეშვებით,-ხელი მოხვია, სენაკიდან გაიყვანა და წარიმძღვარა.

-საიდუმლო… სანამ ამ საიდუმლოს არ ამოვხსნით საიდუმლო ”ოაზისის” მომავალში გადანახულ რელიქვიად დარჩება…-დააჭაშნიკა თავისებურად.

ჯუანშერს ასე ეგონა მღვრიე სითეთრე ციცქნა უბისკენ მიაქანებდა.

-ჩაყვინთვამდე ღრმად ჩაისუნთქე…-შეახსენა მეგობარმა, შესრიალდა წყალში და ჩაღრმავებულმა ნადავლივით გაიყოლია.

”პაციენტი 3017… გაგა ბაგაური, მოტივი _ სამართალმა პური ჭამოს…” გაახსენდა უნებლიეთ.


-:-

”პაციენტი 3017” ჩვეულებისამებრ შფოთავდა; …ესიზმრა, თითქოს ვიღაც მკერდზე შეაფორთხდა, ვეებერთელა ხელები კისერზე მოაჭდო და ახრჩობდა.

სუნთქვა თანდათან უჭირდა. ეწადა, ვინმესთვის საშველად ეხმო, მაგრამ პირიდან ხავილის გარდა არაფერი ამოსდიოდა.

სხეული გაუშეშდა და სასიკვდილოდ მოემზადა, საკვირველი ის იყო, გრძნობდა, უცაბედად ჩაძინებული რომ იყო და გაღვიძებას ცდილობდა… როგორც იქნა, გაახილა თვალი… კვლავ უჭირადა სუნთქვა. მიხვდა საბნის კიდე ებჯინებოდა კისერზე და ეს გუდავდა.

სწრაფად ჩასწია ქვევით და შვება იგრძნო. სუნთქვა დაიწყნარა, ფანჯრიდან შემოღწეულ სინათლეს გაბედულად მიაშტერდა და ფეხის ხმა გაიგონა, მერე ვიღაცამ კარზე დააკაკაუნა.

-ხელები მაღლა!-აგდებულად შესძახა.

კარი გაიღო და ოთახში სილუეტი შემოვიდა.

-ჩავარდი…-მედიდურად შესცინა,-რას გამოშტერებულხარ, აბა აორთქლდი, აორთქლდი და მეორედ აღარ დაგინახო…

სილუეტი არ იძვროდა.

დამფრთხალი ერთიანად წამოიმართა. საწოლიდან გადმოხტა და იმ მხარის კედელს მიაშურა, რომელზედაც ჩამრთველი ეგულებოდა.

-ხელები ზევით!-შესძახა ნათურის ანთებისთანავე.

-დამშვიდდი, მე ვარ მოკეთე…-სიმშვიდის მომცველი ხმით გაიმეორა შემოსულმა.

როგორც იქნა, თვალიდან ზმანების ლიბრი გადაეცალა.

-აა, საიდან მომაგენი…-საწოლისკენ წავიდა და ლოგინში შეწვა.

-როგორ გრძნობ თავს?..-ჯუანშერი გულისყურით შეაჩერდა, მერე აუჩქარებლად მიუახლოვდა და საწოლის კიდეზე ჩამოჯდა.

-რაღა როგორ, საკუთარ თავს აღარ ვეკუთვნი და…-მის სახეზე თითქოსდა ის ქრონიკული ღიმილი ამოიწვერა.

-მერედა რატომ, შენ ხომ ჭეშმარიტი წარსულიც გაქვს…

-ნაღდი რაც მქონდა წამართვეს, მხოლოდ მშიშოღა დავრჩი…

-მშიშო კი არა, გაგა ხარ, გაგა ბაგაური, იმ ავბედით დღემდე ხომ ამ სახელს გეძახდნენ… მშვენიერი სახელია, ხშირად უნდა გაიხსენო…

-იმ ავბედით დღემდე…

-გაბედული ბიჭი იყავი, სამართალმა პური ჭამოსო, იქადდი…

-სამართალმა პური ჭამოსო…

-უნდა გაიხსენო, ის ბალღობისდროინდელი მედგარი სული უნდა აღიდგინო. გაგას წარსულზე უნდა დასახლდე და ეგ აკვიატებული შიშიც ჩამოგეცლება, სამართალმა პური ჭამოსო, განა ტყუილად იქადდი…

”მშიშო” შეფიქრიანდა, რაღაც ეჭვმა გაიტყუა.

ჯუანშერმა გამომშვიდობების ნიშნად ხელი ხელზე მოუჭირა, წამოდგა და ოთახიდან ფეხაკრეფით გავიდა.

”სამართალმა პური ჭამოს…” გაგა ბაგაურის ცნობიერება მახსოვრობის ცხრაკილტულისკენ მიილტვოდა.

…გაქცეულს, როცა წამოეწია, უკვე გვიან იყო. ბიჭს მოესწრო მითვისებული ფულის დამალვა. მხრებში მოხრილი მირბოდა.

-გაგა შეჩერდი!-უთხრა კაცმა, არ უყვირია.

ბიჭი შედგა და გაბედულად შეხედა.

-გაგა, რატომ გარბიხარ?-ორიოდ ნაბიჯი კიდევ გადადგა კაცმა და შეჩერდა.

ბიჭმა არაფერი უპასუხა.

-რატომ გარბიხარ-მეთქი?

-ისე, მომეხასიათა,-თამამდ მიუგო და გაუღიმა.

კაცმაც გაუღიმა. სახებუნჩულა და თვალციმციმა კეთილ ძიას ჰგავდა.

-ჩემგან რამე ხომ არ წამოგიღია?-საეჭვო ალერსით ჰკითხა.

-რა უნდა წამომეღო?1

-ფული, ასი მანეთი იდო დახლზე…

-ასი მანეთი?1-გამხდარი სახე დაეძაბა ბიჭს.

-ჰო…

-თვალითაც არ მინახავს,-ბიჭს კვლავ გაეღიმა.

-გაგა…-წამოიწყო კაცმა.

-არ ამიღია,-უკმეხად უპასუხა ბიჭმა,-არ ამიღია შენი ასი მანეთი!

-აბა, რაზე გარბოდი?

-ისე, ტყუილად, გაქცევა მომინდა…

-ეეჰ…-ამოიხრა კაცმა,-იქნებ აიღე, აა?..

-არა-მეთქი…

კაცი მოიხარა და ბიჭს მხარზე მოჰკიდა ხელი. ცდილობდა, რაც შეიძლება კეთილი გამომეტყველება ჰქონოდა.

-მომეცი და მე თავად მოგცემ, რამდენი გჭირდება?

-არაფერიც არ მჭირდება!

ბიჭი საკმაოდ უკმეხი იყო, უნდოდა, კაცი გაებრაზებინა, მაგრამ იგი საოცარ სიმშვიდეს ინარჩუნებდა.

-მომეცი ფული, არ გრცხვენია?-თითქოსდა დაუყვავა.

ბიჭმა გზა განაგრძო.

-ჩემი არც არაფერი მაქვს… ისე რამდენი გჭირდება?-ვითომ კაცის გასაჭირმა შეაფიქრიანა.

კაცს გაეცინა. ბიჭის სიდინჯემ გააცინა.

ერთხანს უხმოდ მიაბიჯებდნენ. მერე კაცმა უცებ წაავლო ბიჭს მკლავზე ხელი.

-მომეცი, თორემ მილიციაში წაგიყვან!-შესძახა და ჯიბეები სწრაფად მოუსინჯა.

-ბიჭი მშვიდად იდგა და იღიმებოდა; ალბათ უნდოდა კაცს მოთმინება შემოხარჯვოდა.

კაცი, ლამის იყო გაბრაზდა, მაგრამ მაინც წყნარად უთხრა:

-დამიბრუნე ფული…

-შენთვის მე არაფერი გამომირთმევია…-ბიჭი ისევ იღიმებოდა.

-მომეცი-მეთქი!

-რამდენი გინდა?-ინტერესით ჰკითხა.

-ასი მანეთი…

-მაგდენი არ მაქვს,-სრული სიდინჯით მიუგო,-მანეთი თუ გეყოფა?

-მასესხებ არა?!..-კაცი ახარხარდა. მერე უცებ შეწყვიტა სიცილი,-ცუდია, ცუდი, უნდა გრცხვენოდეს…-უთხრა თვალთმაქცურად და მსუქან სახე ამაზრზენად დაემანჭა.

-სირცხვილით შენ უნდა გრცხვენოდეს, ფულს შენ ტაცებ ხალხს…-ჩაილაპარაკა ბიჭმა და ნელა გააბიჯა.

მხრები გაშლილად მიჰქონდა, თავი მაღლა აეწია.

მამაკაცი მიხვდა რისი თქმაც უნდოდა ბიჭს და ერთბაშად აენთო.

-გცემო?..-მაჯაში წვდა და შემოატრიალა.

ბიჭმა ზიზღით შეხედა, რამაც კინაღამ გააშმაგა კაცი.

…მერე მათი საუბარი საშინლად უთავბოლო იყო. ერთი ფულს დაბრუნებას სთხოვდა, მეორე უარს ეუბნებოდა…

ქუჩაში მოსიარულენი ცოტანი იყვნენ და ხელსაც არავინ უშლიდათ ეკამათათ. თუ ვინმე დაინტერესდებოდა, კაცი უმალ ცვლიდა საუბრის კილოს და სახის გამომეტყველებას. ეტყობოდა, მომხდარი ამბის გახმაურებას უფრთხოდა. ბიჭი გრძნობდა ამას და უფრო ემატებოდა სითამამე.

ბოლოს კაცს ნებისყოფამ უღალატა, ხელი ჩაიქნია და წავიდა, წასვლისას კი ბიჭს ღიმილით უთხრა.

-განანებ, ოჰ, როგორ განანებ!

-სამართალმა პური წამოს…-ღიმილით შეეპასუხა იგი.

კაცი რომ მოსახვევს მიეფარა, ბიჭმა წელზე შემორტყმული ბრტყელი ქამრის ქვემოდან, სამად მოკეცილი, ტკიცინა ასმანეთიანი გამოაძვრინა, რიდით დახედა და ჯიბეში ჩაიდო. ქურდის ქურდი ცხონებულიაო, გაახსენდა ვიღაცის ნათქვამი, მაგრამ მაინც შერცხვა. თითქოს ახლა იგრძნო, ფული რომ მოიპარა. მიხვდა, გაარაკებულ ”არსენობისა” თუ ”რობინ ჰუდობის” მაგივრად სხვაგვარი თაღლითობა გამოუვიდა. მიხვდა და შეწუხდა.

ჯიბეში ჩადებულ ასმანეთიანს თითებით დაუწყო წვალება. ახლა იგი სრულებით არ ჰგავდა იმ კაცთან თავხედურად მოლაპარაკე ბიჭს, თითქოს მოტეხილიყო.

”იმას კულტურულ ქურდს ეძახიან…”-გაიფიქრა კაცზე,-”მე კი…”, ერთხანს თავი ვერ მოაბა აზრს: ”მე ხომ ფული მის თვალწინ, პირდაპირ დახლიდან ავიღე. ის იყო, წამით საანგარიშოს ჩააჩერდა და… მოპარვა სულაც არ მინდოდა, წართმევა, ჰო… მერე შემეშინდა და გამოვიქეცი. ვერც ის მივახალე პირში, წაგართვი-მეთქი, ვერ მივახალე… ვიქურდე… თუმც იმას ათასები მართებს ჩვენი, ჰო, მაგრამ მეც თუ ქურდის სახელი დამერქვა; დედამ რომ გაიგოს… იქნებ მართლა იქურდაო, რომ დაეჭვდეს?..” შეწუხდა ბიჭი, ძალზე შეწუხდა.

ტყუილუბრალოდ ვინმეს განაწყენებას ერიდებოდა… თუ ვინმე ზედმეტად შეაქებდა, თავისებურად ითრგუნებოდა მისი სითამამე… ეწადა, ლამაზად და მოხდენილად ეცხოვრა…

ცხრათავიან გველეშაპად არა, მაგრამ იმისდამაგვარ ბილწ არსებად კი მიაჩნდა ის კაცი.

რაინდობა ეწადა და მისი კლანჭებიდან მშობლის ”განავისუფლება”. გაარაკებული ”არსენობა” თუ ”რობინ ჰუდობა” ეწადა და ქურდობა კი გამოუვიდა.

შეწუხდა ბიჭი, ძალზე შეწუხდა…

’არა, წავალ და დავაბრუნებ…” გადაწყვიტა ბოლოს, მაგრამ უმალ გაახსენდა, დედამისი მომავალ ზამთარშიც ძველისძველი, გახუნებული პალტოთი რომ ივლიდა და სიბრაზე მოეძალა. ”ორმაგი ფასი რომ არ გადაეხდევინებინა იმ ჩემს მოსწავლის ფორმაში, დედაჩემი თავისთვისაც იყიდდა რაიმეს… უჰ, ეგ წამგლეჯი! სამართალმა პური ჭამოს…”

ცდუნება დიდი იყო ფულის თავისთან დატოვებისა, მაგრამ ბიჭს გადაწყვეტილი ჰქონდა, იმ კაცთან ბრძოლაში გამარჯვებული გამოსულიყო და რაც შეიძლება სწრაფად მოეშორებინა ტკიცინა ასმანეთიანი.

ქუჩის ბოლოს დაბალ სკამზე ნახევრად უსინათლო, შავოსანი დედაბერი იჯდა. წინ მზესუმზირით სავსე პატარა ტომარა ედო.

ბიჭი დედაბრის წინ შეჩერდა; რაღაცის თქმა ეწადა, მაგრამ სასა ერთბაშად გაუშრა. სიტყვაც ვერ დასძრა.

მარჯვენა ხელი ისევ ჯიბეში ჰქონდა, ამიტომ, მოიხარა თუ არა, მარცხვენა ხელით სწრაფად აიღო ტომარაში ჩადგმული მზესუმზირით სავსე ჭიქა და შარვლის ჯიბეში ჩააპირქვავა.

-ფული!..-შესძახა შეშინებულმა დედაბერმა.

ბიჭმა სწრაფად ამოიღო ჯიბიდან მარჯვენა, რომელშიც ასმანეთიანი ჰქონდა მომუჭილი, ფული ჭიქასთან ერთად ტომარაში ჩააგდო და გაიქცა.

ბიჭი უკანმოუხედავად მირბოდა.

ახლა ბევრად უფრო თავგამოდებით მირბოდა, ვიდრე მაშინ, როცა კაცი მისდევდა.

და იგი ქადილით იმეორებდა:

-სამართალმა პური ჭამოს…

-სამართალმა პური ჭამოს…

-სამართალმა პური ჭამოს…


-:-

იცრიცებოდა ზმანება, ხედვის არედან უსხლტებოდა.

განქარდა მერე, წამიერად ამოიწვერა და სულთქმაში ჩასრიალდა.

-სესიილ…-წაიჩურჩულა, სხეულათრთოლებულს გამოეღვიძა,-სესიილ…

ექთანი-გადია უღიმოდა.

ნურაფრისა გეშინია, შვილო ნურაფრისა…-კართან მიდგა და ექიმს გასძახა.

ირა წამოიწია, მზერა მიმოატარა.

-ჩვენები სადღა არიან?..-იკითხა მოთენთილი ხმით.

-მოვლენ შვილო, მოვლენ…-ქალმა ბალიში შეუსწორა.

ოთახში სამსონ რცხილაძე შემოვარდა.

მაღალი, სპარტანული აღნაგობის კაცი.

ირას გულღიად მიესალმა, ტლანქი თითებით მაჯა მოუსინჯა.

-თავს ხომ კარგად გრძნობთ?

-ამას რაზედ მეკითხებით?!-იწყინა მან.

-ნუ აღელდებით, თქვენი ბედით ყველანი ძალზედ ვართ დაინტერესებული…

-კი მაგრამ, ჩვენები სად არიან?!

-დღენიადაგ აქ ტრიალებდნენ, ალბათ საცაა მოვლენ… მე მომანდეს თქვენი თავი, მიმსახურეთ…

-მაშინ ტანსაცმელი მომიტანეთ, თუ იცით, გათხრების საქმე როგორ მიდის?-ისე, სხვათაშორის დაინტერესდა უცებ.

-ჩინებულად…

-აკადემიკოსი ანდრიაძე ალბათ ჩამოფრინდა…

-მგონი კი…-ლეთარგელისგან ”დამოძღვრილი” რცხილაძე დაუფიქრებლად იძლეოდა პასუხებს,-ოღონდ, გთხოვთ, ადგომას ნუ იჩქარებთ, ჯერ კიდევ…

-ჩინებულად გამოვიძინე…-გამომწვევად ჩააგონებდა ირა.

-უნდა გითხრათ, რომ საკმაოდ დიდხანს იავადმყოფეთ…-ახლა ალღოს მიენდო რცხილაძე.

-მით უფრო, დროა, წამოვდგე…-გულგრილად ჩაიცინა მან.

-ისიც უნდა გითხრათ, რომ იქ, ზღვისპირეთში, სულიერი ტრამვა მიიღეთ და…

-თავიდანვე გეთქვათ… მე კი, ისე ვგრძნობ თავს, თითქოსდა, როგორც იქნა, რიგიანად გამოვიძინე. იქნებ ისიც იცით, რა აღმოჩნდა სამარხში…-რაღაცის გახსენებას შეეცადა იგი.

-უმშვენიერესი ქანდაკი, რომელიც ახლა მუზეუმში ინახება, საქართველო დიდად მადლიერია თქვენი…-უეცრად მოვლენილმა ზეატაცებულმა განწყობამ სამსონი შეაცბუნა და ნაჩქარევად გააგრძელა,-მოისვენეთ, მოისვენეთ, სხვას მეგობრები გიამბობენ…

-მართლაც მიავადმყოფია…-მოიწყინა წამით ირამ, ფანჯარას გახედა,-რაღას უდგეხართ, მომიტანეთ ტანსაცმელი…-შეუწყრა მერე ექთანს. იმან ხალათი სასოებით გადააფრა საწოლზე,-მე ტანსაცმელი გთხოვეთ, ყველაფერი ის, რითაც შეიძლება ადამიანი ქუჩაში გავიდეს…

ქალს ცრემლები ჩამოსცვივდა, იმ გულშეჭირვებულ გადიას ემსგავსა, ალერსში გამოზრდილი პრინცესა გაჯოხვით რომ ემუქრება.

-აი, ეს ქალი თვეების მანძილზე თავს გევლებოდათ, თვეების მანძილზე თქვენ სულ სხვა ცხოვრებით ცხოვრობდით…-არ დააყოვნა რცხილაძემ.

-მადლობას მოგახსენებთ…-ირამ ექთანს გაუღიმა და ხაზგასმით წარმოთქვა,-და აწ მე მივხედავ საკუთარ თავს!

-მერე კედელს შეასკდით, სისხლი დაკარგეთ…-დაუტკბა იგი.

-მაგრამ ახლა საოცრად ჯანმრთელად ვგრძნობ თავს, და ძალზე მსურს ამ კედლებიდან გავაღწიო!

-გთხოვთ, პროფესორის მოსვლას მაინც დაველოდოთ…-სათქმელი შემოეძარცვა მკურნალს.

-საოცრად ჯანმრთელად ვგრძნობ თავს…-ჟინიანად ჩამარცვლა მან.

-მოართვით შესამოსი!-საზეიმო ხმით შესძახა სამსონმა,-ცოტა ხნით ეზოში გაასეირნეთ…-გადაულაპარაკა ექთანს,-ირას თავი დაუკრა და ოთახი დატოვა,-მდაა… გამოჯანმრთელობაც ამას ჰქვია…-გულუბრყვილოდ ეღიმებოდა.

ირა სხარტად წამოდგა, ხალათი მოისხა, ფანჯარასთან მივიდა, მინიდან არეკლილ ორეულს დააკვირდა, ნაიარევს თითებით მიუალერსა და თეჯირს მიღმა მოფუსფუსე ”გადიას” ჰკითხა.

-კი მაგრამ, სად ვიმყოფებით?..

-ქალაქგარეთ…-მიუხვდა იგი, თავისთან მიიხმო, მერე სამოსი შემოაცალა, წყლით სავსე აბაზანაში ჩააყენა და სხეული ჩვეულებისამებრ დედობრივი სინაზით ჩამობანა. ირამ თმაზე გადაუსვა ხელი, მივიწყებული მოვალეობის მოხდა მოუნდა.

გახალისებული ქალი ჩაცმაში ეხმარებოდა და მისადმი შეჩვევისა თუ შეთვისების ამბავს ისე ჰყვებოდა, გეგონებოდათ, ბავშვობისდროინდელ ტკბილსევდიან ეპიზოდებს ახსენებდა. ირას კი, მოსმენამდე მობეზრებოდა ყოველივე, მისი არსება, რაღაც ჯერ კიდევ შეუცნობს პატივმოყვრულად ითხოვდა და ეს დამქანცველად აღაგზნებდა.

ჩაილუკმა მცირედ, თეჯირს იქით გააღწია და საწოლზე მიწვა. გახუ მონასელიძე წვრილფეხა მტაცებელივით შემოსუნსულდა. იჭვნეულად შეათვალიერა ირა და ფარისევლურად ჰკითხა:

-რაიმე ხომ არ გნებავთ ქალბატონო?

ქალი მწყრალად შეაცქერდა. გულისშემაწუხებლად აექავა ფეხის თითები, ფეხსაცმელები წაიძრო, აწრიალდა. მონასელიძე დარეტიანებულივით შებარბაცდა, სადღაც ხორხში ამოიხრიალა, ლორწოდ მოდებული ნერწყვი ძლივს გადაყლაპა, დერეფანში მომავალ ”ოაზისელებს” ჭკუამხიარულ მახარობელივით აცუნდრუკებული გაეგება.

-მოგილოცავთ!-შესძახა მონდომებით და გაიძურწა.

გალაღებული ”ოაზისელები” ფრთხილად მიუახლოვდნენ საწოლს, ხარბად შეაცქერდნენ გონმოსულს. ირამ მისალმების ნიშნად თითები შეათამაშა, იქედნურად, ცხოვრებისგან მეტისმეტად აღზევებულ მეგობარყოფილივით შეჰღიმილა ყველას. გურისელებს საგალობელი სიხარულის ცრემლივით წამოსკდათ. წამოიმღერა ირამ, გამომწვევად მყივანა ხმა გაუსხლტა ”ოაზისელთა ღაღადისს”, თითქოსდა ელვასავით გაიკლაკნა. მან კი ტაში შემოჰკრა, წამოდგა და ხმაურით გადაკოცნა გარსშემოხვეულნი, თვით უცნობებიც კი… ჯუანშერს გამორჩეული თაყვანისმცემელივით მოუთათუნა თითები ლოყაზე, ფეხსაცმელებიც ჩაიცვა…

-გეპატიჟებით რესტორან არფაში!-განაცხადა მერე, თავის ხმასავით გასხლტა, დერეფანი გაირბინა, კიბეზე დაეშვა. გულუბრყვილოდ გამოუდგა ლეთარგელი, მერე შეყოვნდა, გამოხედა ლომკაცს, თვალებით შველას ითხოვდა.

-ირას ხელწერაა…-დაამშვიდა სარაჯიშვილმა, ფანჯარასთან მივიდა.

ირამ გორგოლაჭებიან კართან შეჩერებულ ”ჟიგულთან” მიირბინა, შიგ დაუკითხავად ჩაჯდა და ლოყებღაჟღაჟა მძღოლს მოუწოდა:

-რესტორან არფაში!

მძღოლმა თვალები დააჭყიტა, მერე გაიბადრა და მანქანა სანახევროდ ღია კარში გაიჭრა.

-გეპატიჟებით რესტორან არფაში!-წარმოთქვა ლომკაცმა და დამნაშავესავით მოდრეკილ ჯუანშერს შესცინა,-ნუ შიშობ, დაცხრება…

-ღმერთმა ქნას…-ჩაილაპარაკა ნირწამხდარმა; იგრძნო, საიდანღაც ცნობისწადილით აღვსილი ელენე უთვალთვალებდა; გამხნევდა, გამხიარულდა, მეგობრებთან ერთად სამასპინძლოდ განეწყო და ლეთარგელი და მისი კოლეგები მიიპატიჟა: ”გეპატიჟებით რესტორან არფაში!” ჩაესმოდა ირას ხმა და იმ ხმისკენ მიისწრაფოდა.

ირა გაშლილ სუფრასთან შამპანურით სავსე სასმისით ელოდათ. შენობის სახურავზე აღმართულ ქნარის ლარებს სუსუტი ქარი ანანავებდა. ჯუანშერმა ღიმილით მიაშურა.

-სესილი სადღაა?-წყრომით შეაგება მან, გაუძნელდა რაიმეს თქმა.

-სესილი დაიგვიანებს…-გაეპასუხა დვალაძე,-ირამ იჭვნეულად შეათვალიერა.

-ოაზისელო ლექსო დვალაძე!-გამოკვეთილად წარმოთქვა ლომკაცმა,-იმედია დამეგობრდებით…-მერე პროფესორი ლეთარგელი და სამსონ რცხილაძეს წარუდგინა.

-გმადლობთ, ბატონებო, გთხოვთ!..-სუფრასთან თავმომწონედ მიიხმო ისინი ქალმა, სასმისი წამოსწია და გათამამდა; გაიკრიფა ენად. მის მოლოდინში გატრუნულ ორკესტრს მიაშურა და მიკროფონს დაეპატრონა.

აჟღრიალდა საკრავი, მყივანა ხმამ უმოწყალოდ გადათქერა მისი ბგერები, გაითარეშა და იქ მყოფთა ყურთასმენას წამით უმოწყალოდ დაეპატრონა.

დარბაზში თეთრსახოვანი ბიჭი შემოცუნცულდა, ირას ფეხებთან ლამაზად შეფუთული მუყაოს ყუთი დადგა და მსწრაფლ გაძვრა კარში, გაუჩინარდა. სიმღერით გულმოოხებულმა ირამ მოხდენილად აიტაცა საჩუქარი და ზედ გაკრული ხელით მინაწერი ხმამაღლა ამოიკითხა:

-უბრუნდება ოაზისს!...-ტაშისკვრით აბორგებულ, მოქეიფე უცნობ მამაკაცებს ჰაეროვანი კოცნა გაუგზავნა და შეცბუნებულ თანამოსუფრეებისკენ წამოფარფატდა,-ჩაიბარეთ!-ყუთი ლომკაცს შეაჩეჩა.

ლომკაცი წარწერას დააცქერდა, უნებლიეთ დაიბნა, ნაჩქარევად, მაგრამ შესამჩნევი სიფრთხილით გახსნა ყუთი და იქიდან ძვირფასი ქვების ელვარება გადმოიღვარა. გაირინდა წამით, მერე ცნობისმოყვარეობით მოათვალიერა დარბაზი და ყუთიდან ძვირფასი ქვებით მოოჭვილი, შემაკრთობელი მომხიბვლელობის ყმაწვილი ქალის ქანდაკი ამოიღო.

აღტაცების შეძახილი აღმოხდა ყველას. ჯუანშერი თვალებით ძუძუთა შუა მოჩინარ წყლისფერ ქვას ჩაუსაფრადა, მის ელვარებაში უხილავი სიცოცხლე მოიძია. მერე იდუმალებით გაუჩინარებული პაწია ქვა-მარცვლის დანახვა ინდომა, რომლის მსგავსი ორმოციოდე წლის მამაკაცის ქანდაკს შენივთებულ, ადამიანის თვალისსადარ ქვას ობოლ ცრემლივით ჩამოჰკიდებოდა. ირას მკერდს შეაცურა მზერა. გუმანით მოხელთებულ ძუძუთა შუა მიმალულ ნაიარევს მიუყურადა. ნაიარევს მიღმა უცხო სიცოცხლე სულდგმულობდა. ირა იჭვნეულად უცქეროდა ქანდაკისკენ წამოზიდულ სახეებს, მერე გამოსტაცა ლომკაცს და გაკაპასებულ გოგონასავით შეჰყვირა:

-ეგ, მე მომართვეს!

-ეგ ქანდაკი შენ იპოვე, ირა… გამტაცებლებმა კი სესილი იმსხვერპლეს, ლამის შენც შეეწირე…-სევდიანად გაეპასუხა ჯუანშერი.

ქალმა მზერა ავად მიმოატარა, მერე შეცბუნდა.

-სესილი?!-იკითხა შიშით.

-სესილი…-დაუდასტურა მან,-შენ კი…-აღარ გააგრძელა, საფეთქებლთან მწველი ტკივილი ჩამოეღვარა.

-რა მე, მე არაფერი მესაქმება თქვენთან!-ქანდაკი ყუთში ჩადო, ისტერიული ტირილი წასკდა.

გამოჩნდნენ ცნობისმოყვარენი… ლომკაცმა ბიჭის ვინაობა გაიკითხა, არავინ იცოდა, ვერც მისი დასურათხატება შესძლეს. მოულოდნელად ირამ მის დასამშვიდებლად მოდუდუნე ლეთარგელი ჩამოიცილა.

-ირას დღეები გრძელდება!-შეჰყვირა ნიშნისმოგებით და გაიქცა.

-თქვენ ქანდაკს მიხედეთ!-დაიბარა ადევნებულმა ჯუანშერმა. ირას კიბეზე წამოეწია.

-რას მომდევ?!-შემოსწყრა იგი,-მე თქვენთან არაფერი მესაქმება…

-ირა…-ვაჟმა შემოაბრუნა, მიიზიდა, თვალებში ჩააცქერდა. ქალი შეცბუნდა.

-კარგი, ჰო…-ნებაჰყო,-ტაქსი!-აიქნია ხელი და შეჩერებულ ”ვოლგისკენ” გაუჩქარა,-სახლი მომენატრა,-უთხრა მძღოლს,-სახლი, მომწყინდა ტყე-ღრე წანწალი…

იგი დუმდა, უსმენდა მის ლაზღანდარობას და საფიქრალში ჩურჩულებდა: ”სიმშვიდე, სიმშვიდე მოუვლინე, ღმერთო!.. სიმშვიდე, სიმშვიდე მოუვლინე, ღმერთო!..” ირა კი, არ ცხრებოდა, ალქაჯივით გადახტა სადარბაზოსთან შეჩერებულ ”ვოლგიდან” და შეჰკივლა:

-ლუიზა! ლუიზა!

ბედად ლუიზა. მისი შორეული ნათესავი, ვისთვისაც ბინა ჰქონდა მიბარებული, შინ აღმოჩნდა. გამოაღო ფანჯარა და ჩამოსჩხავლა:

-ირა, უიმე, შენ კი გენაცვალე!-მერე გამოეგება, ჩაეხვია, მოიკითხა, ჯუანშერს მუშტრის თავალით ახედა.

ირა ბინაში შევარდა, ოთახები მიმოირბინა, ტელეფონს მიუჯდა, ყურმილი მოიმარჯვა.

-ირას დღეები გრძელდება!-დაიქადნა და ცნობარი გადაშალა.

…მაგრამ ეს სულ სხვა დღეები იყო. იმ საღამოსვე გაივსო სახლი მივიწყებული დაქალებითა და ნათესავებით. ირა გასტროლებიდან დაბრუნებულ ესტრადის ვარსკლავივით კეკლუცობდა, ჭირვეულობდა. პროფესორ ლეთარგელისა და ”ოაზისელთა” შემოსტუმრებამ საოცრად გააღიზიანა.

-თქვენი საპატრონო მე არაფერი მჭირს…-შეუწყრა ჯუანშერს და დაქალებთან ერთად საძინებელ ოთახში შეიკეტა. ლუიზას ჩიტისებური სახე ჩამოუგრძელდა.

-გადაღლილია, სხვა დროს მობრძანდით!-კარისკენ წავიდა და ”შერისხულნი” აიძულა გამომშვიდობებოდნენ.

-წარსული შეიძულა, მწვავე ჩარევამ შესაძლოა ისევ სულიერი ტრამვა გამოიწვიოს, დაველოდოთ, იქნებ მოიბრუნოს გული…-თქვა ლეთარგელმა და ჯუანშერის დაიმედებას შეეცადა, ამნეზიით დავადებული ვიღაც ქალის ამბავს მოჰყვა,-მიაკითხეთ ხოლმე, ჯუანშერ, თქვენ მიაკითხეთ, სიყვარულს შეუძლებელი შეუძლია… წარსულს ნუ ჩაუღრმავდებით, უმჯობესია მომავალზე ესაუბროთ, მომავალზე…-სთხოვა მერე, გადაეხვია, გადაკოცნა,-გმადლობთ, ყველაფრისთვის გმადლობთ!..-შეჰღიმილა სხვებს და ფეხით გაუყვა შინისკენ მიმავალ გზას.

-აქვე ცხოვრობს…-დაამშვიდა ლომკაცმა მკურნალის გასაცილებლად შემზადებული მეგობრები,-დროა, ჩვენს შინისკენ გავწიოთ, მოვისვენოთ… ბოროტსა სძლია კეთილმან, არსება მისი გრძელია,-ჯუანშერს დაკვირვებით შეხედა, რომელმაც უნებლიეთ გახუ მონაელიძის დემონისეულ სულზე რაღაც გაიფიქრა,-აკი, ქანდაკიც დაგვიბრუნეს… ახლახან შევიტყვე, ბიჭებმა იმ ყმაწვილის ვინაობა დაადგინეს. ყველასთვის ცნობილი პიროვნების შვილიშვილი გამოდგა, ქანდაკი, თითქოსდა ლოგინად ჩავარდნილი დიდედის თხოვნით ჩადო ყუთში და მისივე მითითებით გამოსწია რესტორან ”არფასკენ”. ოღონდ, ოჯახის თავკაცმა ამგვარ ვერსიაზე სასტიკი უარი განაცხადა… საეჭვო ისაა, რომ, ქანდაკთან ერთად, ვიღაცის მიერ შედგენილი შემოსავლისა და გასავლის აღმნიშვნელი ჩანაწერიც აღმოჩნდა. დალაქავებულ ფურცელზე, სხვადასხვა ანტიკვარულ ნივთების ჩამონათვალებს შორის ქანდაკიცაა მოხსენიებული, თავდაპირველად იმ ცნობილის კალიგრაფიას მიამსგავეს, მაგრამ სულ მალე ყოველგავრი ეჭვი მოკრძალებით უარჰყვეს. შესაძლოა ეჭვმიტანილმა ქანდაკი მძარცველებისგან შეიძინა… ლოგინადჩავრდნილს კი ხილვა ჰქონდა… საარაკო ამბავია. ასე თუ ისე, ორმოციოდე წლის, ქალთა გულების მპყრობელი მამაკაცი სატრფოს დაიბრუნებს…-ლომკაცი ცდილობდა, მეგობრებს ხალისიანი ჩვენებოდა.

ყველანი ცნობისმოყვარეობამ შეიპყრო, მაგრამ ჯუანშერს საშინლად მოეწადინა ”კუნძულზე” დაბრუნება. თითქოსდა მეუდაბნოე უხმობდა, თითქოსდა თავიდან უპირებდა დამოძღვრას.

-მე წავალ…-ბალღივით ითხოვა მან.

-რას ამბობ, ჩემთან ავიდეთ, ვივახშმოთ…-შეესიტყვა სარაჯიშვილი.

-არ დაიღალე, ხეტიალის, უძილობისა და ამდენი დავიდარაბის შემდეგ,-უთხრა ლექსომ.

-დასაბამიდან შესაძლებლობის ძალზე მცირედ ნაწილს ვიყენებთ, ნეტა ვისთვის ან რისთვის უნადა გადავინახოთ ამდენი ენერგია…-ღიმილით გაექილიკა და შეჩერებულ ტაქსს მიაშურა.

-მოგაწვდენთ ხმას…-შეჰპირდა თანაგრძნობით მეგობრებს, ჩაჯდა ”ვოლგაში” და მძღოლს ”კუნძულთან’ მდებარე ქალაქის განაპირა დასახლება დაუსახელა.

აღარაფერზე აღარ ფიქრობდა, თვით სიკვდილზეც კი, ქალაქი რაღაცით ჯადოსნური ნათებით აბრჭყვიალებულ ურჩხულს ჰგავდა და ისიც ცნობისმოყვარეობით უთვალთვალებდა სიბნელეში განრთხმულ საოცრებას. მერე სივრცე სივრცეს მოერღვა და უსასრულეთში ჩაინთქა. ჩასწყდა ძარღვი და იჩქეფა სამყაროსეულმა სისხლმა, ჩაშავდა ყოველი, მიწას ჩამოსდინდა ღვართქაფი სიკვდილისა…

-ახალა საით?-იკითხა მძღოლმა.

-პირდაპირ, მარჯვნივ და ისევ პირადაპირ…-გაეპასუხა თვალებმილული.

-ეგ როგორ?!-იწყინა მან.

-მიდი, მიდი!-ჯუანშერმა თვალები გაახილა.

-ქალაქი აქ თავდება…

-მიდი, იქ ზემოთ, ქვესადგურთან ამიყვანე…

-ეგეთი არ ვიცი…-კვალავ ჭირვეულობდა ის.

-მიდი, მიგასწავლი!

მძღოლმა რაღაც ჩაილუღლურა. იგი დუმდა. სასოწარკვეთით ავსილი სული დუმილით საზრდოობდა.

-ბატონო?-შესძახა უცებ საჭესთან მჯდომმა, მოიხედა. სახეჩატეტკილი საცოდავად იცქირებოდა. ჯუანშერი რაღაცას მიხვდა, შეეცოდა შიშისგან დაზაფრული, ალაპარაკდა, ცდილობდა, მეტისმეტად გულუბრყვილო სჩვენებოდა.

-ბატონო…-წამდაუწუმ იმეორებდა იგი.

შეაჩერეო, წამოსცდა ლამის. გზის ფეხით გაგრძელება იფიქრა, მაგრამ მიხვდა, ერთიანად დაფრთხებოდა კაცი. ბოლოს, როგორც იქნა, მიაღწიეს ქვესადგურს. ფული გაუწოდა და ნაჩქარევად გადავიდა შეჩერებულ ”ვოლგიდან”. მძღოლი ერთხანს მონდომებით იხდიდა მადლობას, მერე გამოერკვა, საჭე დაახვია და მანქანა გააქროლა.

ჯუანშერს ელენე შემოეგება, შემოაფრქვია გაზაფხულის სურნელი და შესჩურჩულა:

-გელოდი…

-რა იცოდი, რომ დავბრუნდებოდი?!-გულუბრყვილოდ იკითხა მან.

-ვიცოდი…-ქალი მიეკრო, ჩაეკონა და იმ სურნელით გააბრუა. სისხლაფორიაქებული ვაჟი მის ნებას დაჰყვა, გახელდა მერე, დაეწაფა ქალის სხეულს, ვითარც სიმხურვალისგან აბორგებული დაჭრილი წყალს, აივსო მწველი სიტკბოთი და თითქოს ხასხასა მოლით შემოსილ ველზე გადაიღვარა… თვით დედამიწა აღვივებდა ვნების ნაკვერჩხალს.

ჩამოშხაპუნდა გაზაფხულის წვიმა, მადლიერებით ეამბორა ქალი, ცას უღიმოდა. შეძრწუნდა უნებლიეთ, თითქოსდა ახლაღა გაახსენდა, ირაც ქალი რომ იყო, ელენეს მსგავსი და თვისტომი… ”წარმავალზეა ფესვგადგმული თვით სიყვარულიც, საკუთარ თავის გადასარჩენად გამოგონილი და მეშინია, დავკარგავ იმას, რაც საწყისშივე არ იყო ჩემი”.

იგი გარბოდა, მიარღვევდა ილუზიის ბადეს, იქ მღვიმეში, იქნებ მეუდაბნოეს გადჰყროდა და მისგან ამოეზიდა წარსულში, აწმყოსა და მომავალში ღუზასავით ჩაშვებული იდუმალება. გუმანით მიიკვლევდა გზას, ჩვეული დაჟინებით მიიწევდა, მიეგდებოდა მიწაზე, წამოდგებოდა უმალ. ტკივილით იპყრობდა მიწის ყოველ მტკაველს და მაინც მხნედ მიაღწია გველის ტბას. მოიძია კაეშანის ფერფლი, მობღოტა მიწასთან ერთად; სულთქმიდან გამოიხმო მისი სურნელი. მიადგა სანაპიროს, გაშიშვლდა წელზემოთ, მოიცილა მხარმკლავიდან სახვევი, გაშალა ხელი, ძალა მოსინჯა. შეაბიჯა წყალში, ჩაუღრმავდა ტბას. მიაწყდა კლდოვან ფსკერს, აწრიალდა, მკლავთან ტკივილი ჩამოეღვარა, ძლივსღა მიაგნო ჭრილს, ძლივსღა ამოცურდა ციცქნა უბეში… მღვრიე სითეთრე მხსნელად იგულა, აუყვა წყალქვეშა საფეხურებს.

მიაბიჯებდა უხილავს მინდობილი, აედევნებოდა გულისხმას. ოვალისებური დარბაზიდან მღვრიე სითეთრის ნაკადი შემოეფეთა, გამოაცალა მიწა; შეტორტმანდა, მიეყრდნო კედელს, ნოტიო სითბო მიელამუნა. და უცებ ყურთასმენას თითქოსდა კომეტასავით ჩაუქროლა უცხო ბგერამ. გაფაციცდა, დაიძრა ფრთხილად. მეექვსე სენაკში შეიტყუა იჭვმა. გამოაძვრინა გვერდებამობრეცილი ქვა. შემაკრთობელი მდუმარება სუფევდა ღრმულში. ის უცხო ბგერა კი, სადღაც ქვემოდან, ისევ გამოსხლტდა. უკანვე შედო ქვა და უნებლიეთ ხელები ჩახლართულ ღარებზე ჩამოუსრიალდა, ის ბგერა ახლა, თითქოს ერთ-ერთ თითს მიენარცხა. ჩაიმუხლა, გულისყურით მოსინჯა კედელი და მალე ღარებში შემალული ოვალისებური სარქველი გაიღო. ცოცხალ არსებასავით შემოაწყდა ყმუილისებური ღაღადისი სასოწარკვეთითა და მუდარით სავსე. შეუქანდა გული, აიძაგრა, უსმინა ერთხანს..

-ჰეჰეე!.-შეჰყვირა მერე,-ჰეჰეეი!-უცხო ხმამ შთანთქა შეძახილი. მოდუნდა წამით… ”მინდორში ძოვდა დარახტული თეთრი მარანი, იდგა მლოცველი ეკლესიის მიკეტილ კართან…” დახარა თავი, განაჩენივით ისმენდა ღაღადისს…


-:-

-ირას დღეები გრძელდება!..-კვლავ იქადდა იარა, კვლავაც მართავდა ”მეჯლისებს”. აჟღერებდა ფორტეპიანოს; ჟინმორეული მღეროდა. მყივანა ხმას აღტაცებაში მოჰყავდა სტუმრები და ირასათან ერთად ანდამატივით იზიდავდა სნობებსა და ჭორიკანებს.

ვინღა არ ტრიალებდა ფირანიშვილის კარზე. თვით გახუ მონასელიძე, ყვავილებით და საჩუქრებით ხელდამშვენებული დღენიადაგ აკითხავდა. მის დანახვისას ქალს ფეხის თითების აუტანელი ქავილი ეწყებოდა, სულაწრიალებული მსუნაგურად შემოჩერებულს ლამის ქეჩოში ჩაფრენოდა. მდიდრული საჩუქრებით მოხიბლული, ერთხანს მაინც ახერხებდა მონასელიძის მიღებას. მერე გაუსაძლისი გახდა ქავილის ატანა და ლუიზას ”შავ სიაში” შეატანინა. სხვა თაყვანისმცემლები კი, ჩვეულებისამებრ, კომფორტს ულამაზებდნენ. ყველასგან, რომელიღაც საესტრადო ანსამბლის მესვეური, ვინმე ტრახიშვილი გამოირჩეოდა; მკერდწამოზიდული, კისერდაჭიმული, ყოყლოჩინა კაცი. მისი თავქარიანი საუბრისთვის რომ გესმინათ, გეგონებოდათ, სადმე ”პაპუასებში” მოღვაწეობდა და იმავე ”პაპუასებს” სიმღერით დატკბობას ჰპირდებოდა. ყოველ ნდომასა და ახირებას, აშკარა განდიდების მანიით, რომ გახლდათ მოსვირინგებული, ეროვნულ გრძნობასთან აიგიავებდა. თან დაჰყვებოდა კეკლუცი მეუღლე, გაურკვეველი წარმომავლობის, ცბიერი, შემპარავი გამოხედვის, მოვლილი, ჯიშიან მწევარივით ლამაზი, მომღერალი ქალი, ვინც ირას გამოჩენისთანავე იყნოსა ის რაღაც განსაკუთრებული, რაც მას და ტრახიშვილს სარეკლამო ფეიერვერკისთვის სჭირდებოდათ. და ახლა ალღოიანად ხლართავდა ინტრიგის ქსელებს, რათა გზააბნეული თავად მიჰკედლებოდა.

ღმერთმა უწყის, სად არ დაეხეტებოდნენ, სად იღამებდნენ და ითენებდნენ.

ჯუანშერმა ”ოაზისს” შემომწყრალი ვერასგზით მოიხელთა. ბოლოს ძლივსღა მოახერხა ლუიზას ყურადღება მოედუნებინა და ”მეჯლისზე” შეაღწია.

ირამ დამცინავად შეათვალიერა, ოთახის კუთხეში მდგომ სავარძელზე მიუთითა და იქედნურად გააფრთხილა;

-ოღონდ თქვენებური განმანათლებლური არ დამიწყო…

ჯუანშერს ხმა არ გაუღია. სტუმრებს, იჭვითა და გამომწვევი ცნობისმოყვარეობით რომ ჭვრეტდნენ, თავი დაუკრა და მიკუთვნებულ სავარძელში ჩაჯდა.

ტრახიშვილის კეკლუცი მეუღლე გესლიანი თვალებით ჩაუსაფრადა… საერთო ყურადღებით მოსილ, სავსე გაპუტკუნებულ ჯიქანთან სადარი იერის კაცს, რაღაც ამცნო.

-შეეშვას ცაში ფრენას…-აგდებულად ჩაილაპარაკა ჩაპუტკუნებულმა კაცმა და ჯუანშერს იქედნურად გამოხედა.

ჯაბადარმა კი, უცაბედად, ნაგავსაყარის მძახე სუნი შეიგრძნო.

შეცბუნებულმა მიმოიხედა.

ტრახიშვილს სიმსუქნეჩაბუდებული თავ-კისერგაერთიანებული, ჟანგისფერი კაცი ეჩლიფინებოდა. ყელსახვევით ”ყელმოგუდულს” ოფლი წურწურით ჩამოსდიოდა და ქონმოდებულ პირისახე ყვავილებით მოხატული ცხვირსახოცით მალიმალ იმშრალებდა.

ნაგავსაყარის მეუფე გახლდათ. მენაგვე გეოს აღმზევებელი. მეუდაბნოეს რომ თავის ”სამფლობელოში” გავლას უკრძალავდა.

ჯუანშერთან სხეულგამოკვანწულმა, მხრებზე თმაგადაფენილმა და მაცდუნებლად სახემომცინარმა ქალიშვილმა მისრიალა სავარძელი.

-თეთე, ირას ნახევარდა…-გაეცნო და ჩაეკითხა,-მართლა ასე გიყვართ?

თავი დაუქნია, ამრეზით შემოჩერებულ, სავსე, გაპუტკუნებულ ჯიქანთან სადარი იერის კაცს თვალი გაუსწორა და თეთეს გადასჩურჩულა:

-ეგ ვინღაა?

-როგორ?! აა, თქვენ იმ ქვეყნიდან ბრძანდებით… ეგ ხომ კლდისპირელია… გეტყობათ, მართლაცდა ცაში დაფრინავთ…-დამცინავად დაუყვავა თეთემ.

-ის ურჩევნია, ცხოვრებისელ პროზას მიხედოს…-გამაფრთხილებლად ჩაიქირქილა კლდისპირელმა და ტრახიშვილის კეკლუც მეუღლეს მაამებლურად გაუღიმა.

”ჩვანიძე…”, ჯუანშერის სულში შურისძიების გრძნობამ დაკვესა და უმალვე მის არსებაში ჩაბუდებულმა სიმშვიდემ გაიტყუა, გახელება მოთოკა…

”ქვეყანა ლექსით ვერ აშენდება, არც ყიჟინაა ლაშქრის მეაბჯრე! მაგრამ ულექსოდ გადაშენდება სიტყვის სურნელი კაცი მოაზრე… არა აქვს გემო წყალს სუფთა სახით, ვერც მე ვილხინე, ვერც სტუმარს ვასვი… მიწის სურნელით შემატებული მოგიკლავს წყურვილს აგავსებს მადლით… ასე სული ლექსით ნაგეში, დახშობილ ჭკვა-გონს აახასხასებს, ტანჯვა-ვაებას მორთავს ნუგეშით და თავგანწირვით შეჰკრავს ათასებს…” _ ჯუანშერი წამით თითქოსდა გონში აშრიალებულ სტრიქონებს შეეხიზნა.

ირა ფორტეპიანოს აჟღერებდა, მერე ამღერდა და მისი ხმა ჯუანშერს წალეკვით დაემუქრა. ”გედეონ კლდისპირელს! ჭეშმარიტ მამულიშვილს, მეგობარს… სიყვარულით, პატივისცემით… გაახსენდა ნაგავსაყარზე ნაპოვნი წიგნის თავფურცელზე მინაწერი.

სავარძელში გამოჭიმულ, მენაგვე გეოს აღმზევებელს ჩათქვირებულ გოგოს ბარძაყზე ჩამოესვენებინა თითები, ჭერს წამებულის სიფათით მიშტერებოდა.

ჩაესმა თუ არა ტაშისცემის ხმა, წამოიჭრა, ჯიბიდან ოქროს სამაჯური ამოაძვრინა, ირას მაჯაზე შეაბნია, ხელები დაულოშნა.

მან კი თავზე ნეკა თითი წამოუცაცუნა, მერე სამაჯურიანი ხელი ზეაღმართა.

ქალებმა ვნებიანად ჩაიკრუტუნეს, კლდისპირელმა ტანი აიბერტყა ირას ხელს საამბორებლად მისწვდა.

-მეგობრებო! ხვალ, ღამის თერთმეტ საათზე, ტელეეკრანებთან გიწვევთ, შესდგება ჩვენი ანსამბლის სატელევიზიო პრემიერა და თქვენ შესაძლებლობა მოგეცემათ, დატკბეთ მისი სუპერვარსკვლავების ხილვით და მოსმენით,-განაცხადა ტრახიშვილმა, ირა და თავისი კეკლუცი მეუღლე ლამის ერთდროულად ჩაკოცნა.

-მომილოცნია!-მამამარჩენლის გამომეტყველებით მიმართა კლდისპირელმა და მიმლოცველთა ჩაცხრომის შემდეგ განაგრძნო,-ჩვენ, ჩვენ აღარ ვიცით, ვინ რისი ღირსია… ვის აქვს უფლება, თვითნებურად, ჩვენდა დაუკითხავად ითამაშოს ოაზისობანა თუ რაღაც ქველმოქმედობანა…

გაოგნებული ჯუანშერი გადაფითრდა, ეგონა ძარღვებში სისხლი ჩაეყინა. წამით ირას შესაბრალისად შეაჩერდა.

ქალს ”ოაზისელთა” ფიცისთვის ეღალატნა…

აღარ უსმენდა კლდისპირელის ქაქანს. წამოიმართა, მზაკვრულ ცნობისმოყვერეობით მომზირალ თვალთა ალყა გაარღვია, ყელმოღერებულ ირასთან მიაღწია და სილა გააწნა.

ქალმა დაიკვნესა, მეტისმეტი გაოცებისგან დაშინებულს ემსგავსა.

ტრახიშვილის კეკლუცმა მეუღლემ დაიწივლა. ტრახიშვილი კლდისპირელს აეფარა და წაეჭიმა. ჯუანშერმა მასაც გააწნა სილა, შეაბარბაცა, მერე კარისკენ გაუტია.

-ბრავო მაესტრო!-თეთემ ტაში შემოჰკრა.

მიაბიჯებდა გახელებული.

-გამეცალეთ, ყველანი გამეცალეთ!-მიაცილებდა რისხვითა და მუდარით სავსე ირას ხმა.

აღარ იცოდა, რა ექნა, რა საოცრებით აღგვილიყო წამიერად მიწისგან. ”და თუ ტკივილმა განურჩევლობით მოიშთო თავი, ტკივილი როცა გაუცხოვდება და ტკივილს როცა ვერ იცნობ შენსას, შენ არ მომკვდარხარ და ცოცხლობ მაინც… ერთსა გთხოვ მიხვდი! ბედნიერება გექცა მრუშობად და შენ იხრწნები, შენივე სულის სასაფლაოზე…” ანგარიშმიუცემლად მიილტვოდა და მაინც იქ აღმოჩნდა, საითკენაც ალბათ გული მიუწევდა. კრთომის მომგვრელი სილამაზის ყმაწვილი ქალისა და ორმოციოდე წლის მამკაცის ქანდაკებებთან იდგა. წყლისფერი ქვების ელვარებამ წამით შვება მოჰგვარა. საოცრად მოუნდა ობოლ ცრემლივით ჩამოკონწიალებული ქვამარცვალი ჩამოეწყვიტა, საკუთარი მკერდი გაეფატრა და შიგ ჩაეთესა. სძლია ცდუნებას, მნახველთა წრე გაარღვია. ღალატის გახსენებამ ისევ დაუსუსხა სული. ყმუილისებური ღაღადისის მოსმენა მოუნდა.

ხმა თითქოსდა გაფრთხილებდათ, თითქოსდა გიხმობდათ, გემუდარებოდათ კიდეც, რაღაცის შეხსენებას ლამობდა. მიიჩნევდით მგლის ყმუილად და უმალ დაეჭვდებოდით, მიიჩნევდით სასოწარკვეთილი ადამიანის ახმიანებად და ისევ ეჭვს მინებდებოდით.

საათობით უსმენდნენ ამ ხმას ”ოაზისელები”, საათობით ისხდნენ სენაკებსა თუ ოვალისებურ დარბაზში და ღაღადისის ამოცნობას ლამობდნენ. დაზვერეს მღვიმე, მღვიმის მიწისზედა შემოგარენი, მაგრამ ვერასგზით განსაზღვრეს მისი სადაურობა, ვერც სხვა რამე იპოვეს შესამჩნევი და ყურადსაღები, სენაკთა კედლებზე რწმენით აღვსილ სულთა წვა-დაფერფვლის უხილავი ნაკვალევი მიმოფანტულიყო, ოღონდ აღარავის ძალუძდა მისი შეცნობა. ჯუანშერმა სიმბოლოებად მიჩნეულ ხვეულებზე მიანიშნა მეგობრებს.

-შესაძლოა ჩვენთვის უცნობი განზომილებებითა სარგებლობდნენ, ალღოს მივენდოთ… მივყვეთ და გადავჩხრიკოთ ყოველი…-წამაქზებლად წარმოთქვა ლექსომ.

-ეძიებდე და ჰპოპვებდე…-ჩაიდუდუნა ლომკაცმა,-ერთხელ კიდევ დავზვეროთ შემოგარენი…-ქალაქს სევდიანად გახედა, რაღაც სხვა მიანიშნა მეგობრებს.

გადახვეწის წადილით აღვსილი ჯუანშერი შურისმაძიებელივით იქადდა:

-გავაღწევთ, გავღწევთ… აქაურობას უნდა გავეცალოთ, შთაგონებით მივყვეთ ღრმულს…-თითქოსდა მოტყუებით გაქურდულ ბალღს მიაგავდა.

-ეძიებდე და ჰპოვებდე…-ლომკაცი საგანგებო სიმშვიდეს იმშვენებდა,-მოვალენი ვართ ჩავწვდეთ ღაღადისის გენეალოგიას… მეხთატეხისას, შესაძლოა მღვიმეს შორეული ცივილიზაციის ოაზისმა შეაფარა თავი. ქრისტიანულ გარესამყაროს თავიანთი იდეების ამბიონად იყენებდნენ. ღაღადისის ღრმულით კი თავად საზრდოობდნენ… თუმც შესაძლოა ვინმე დაეჭვდეს, რომ ახლა იქ ნანგრევებია და ქარი ქშუის, ან მიხრწნილი მგელი ყმუის ან დილეგში ჩაკეტილი ჭეშმარიტების მაძიებელი რაინდი კვნესის, ან გზაჯვარედინთან ჩამუხლული სალოსი ბერი ლოცულობს, ან დავრიში ვარსკლავებს უმღერს, ან განდეგილი ვედრებას აღავლენს, ან ბუდისტი ღვთისმსახური მზის ამოსვლისას ლოცულობს… და ასე ათასი სიმბოლოს კვალად ჩვენ უნდა მოვიკლიოთ ამ ხმის წარმომავლობა, ჩავწვდეთ ღაღადისის გენეალოგიას, რადგან იგი ჩვენსკენაა მომართული…-და როცა შეამჩნია ჯუანშერი მაშინვე აპირებდა გზას გადგომოდა თავისებური დამაჯერებლობით სთხოვა,-ოღონდ, ჯუანშერ შენ აქედან უნდა გვიერთგულო, აქედან შენი ”მეხსიერების კუნძულიდან” უნდა გვიდარაჯო; მზის ჩასვლისას ჩაეშვები მღვიმეში, ღაღადისის ღრმულს მიუყურადებ და თუ იქიდან ოაზისის გულში ნამღერი საგალობელი გამოაღწევს, მხოლოდ შენ შეძლებ მის გაშიფვრას… მომავლის გენთთან დაკავშირებული საიდუმლოს შეცნობას…

ჯუანშერი შეკრთა, მსვლელობის ამგვარად განვითარებას არ ელოდა, მაგრამ ლომკაცის გამოხედვა იმდენად მიმნდობი იყო, ხმა ვერ გაიღო… მეგობრები ღაღადისის ღრმულამდე მიაცილა…

ჯუანშერი ტკივილის ბილიკს მიუყვებოდა… ლოდინით უნდა აღვსილიყო, თავად ქცეულიყო ”ლოდინის ბორცვად”.

”იქნებ ის გვიხმოს, სხვა სიცოცხლეში გამომწყვდეული მომავლის გენი…” ფიქრში გაუკვალავი ბილიკებით მიმავალ თანამოაზრეთ მიაცილებდა.

ჯიუტად მიიკვლევდა გზას საკუთარ არსში განრთხმულ უკიდეგანო სივრცეში…

უდაბნოსეული ხვატი, გნიასი, უსასოო სიჩუმე და აქა-იქ გამომკთალი სულნაფენი სიტკბო მხოლოდ უთვალავჯერ აღქმულის გახსენებას ჰგავდა…

იმ სივრციდან ჭვრეტდა შორეულ მთებსა და ხევებში ჩაკარგულ ”ოაზისელთა” ნაკვალევს, მზის ჩასვლისას ნამალევად შეცურდებოდა გველის ტბის სიღრმისკენ…

დაწრწოდა ცოდვილივით, გაურბოდა ყველას, თვით ”კუნძულელ საძმოსაც” კი, ირას მივიწყებას ლამობდა. ანგარიშმიუცემლად ესიყვარულებოდა გზასავალზე ჩასაფრებულ ელენეს.

-ელენე,-თავისთავს უხმობდა ქალი,-ელენე…-სასოებით ეფერებოდა წლების მანძილზე მივიწყებულ სახელს.

-ელენე!..-მოკრძალებით ეძახდნენ სხვები, რიდით უთვალთვალებდნენ ამ ქალაქში აღზევებულ მშვენიერებას და სათნოებას. მხოლოდ გახუ გაურბოდა მასთან შეხვედრას, უფრთხოდა შეჭირვებულთა ჭეშმარიტ ქომაგს, აღარაფრით რომ არ ჰგავდა მივიწყებულ ”ჰოარას” და ახლა, ლეთარგელის თანაშემწედ შერაცხული სითბოდ და სიკეთედ იღვრებოდა.

”გაგა… გაგა…” სათნო ხმით ებასეებოდა ”მშიშოს”; უსიტყვოდ შთააგონებდა, რომ ჭეშმარიტი სახელი და მასთან დაკავშირებული ბავშვობის ნათელი ფერები სულის კუნჭულში მიმწყვდეული სამალავიდან გამოეხმო.


-:-

პაციენტი 3017 გახუ მონასელიძის მეთვალყურეობას გაურბოდა. ”მშიშოდ” ხმობისას შეპასუხებას აგვიანებდა.

მერე მშობლიურ უბანში გავლა და მივიწყებულ ძმაბიჭებთან მასლაათი მოენატრა.

ზირკო თათავასთან გაუწია გულმა.

ვენებდაჩხვლეტილი თათავა დივანზე იწვა და ჭერს გამოლენჩებული შესჩერებოდა. სახედაღარული და თმაგაცვენილი მუმიას ჰგავდა.

ოთახში შესულს ზანტად შეავლო თვალი:

-ვა, მშიშო… აი, ზუსტად, შენ გიგონებდი…-დუნედ, მაგრამ გამომწვევად ჩაილაპარაკა, წამოდგომა არც უცდია.

-გაგას მეძახიან…-კეთილად შეუსწორა ბაგაურმა.

-ვა, ეს რაღაც ახალია…-ახითხითდა იგი, ოდნავ წამოიწია, დაკვირვებით შეაცქერდა, თითქოსდა ეცნაურა,-მშიშო, მშიშო… კარგად ჟღერს, არა? ამიტომაც მიივიწყე შენი სახელი,-რაღაცით კმაყოფილს ჰგავდა.

-გაგას მეძახიან…-კვლავ კეთილად შეახსენა და სავარძელში ჩაჯდა.

-მერედა, შენ ხარ გაგა?!-უნებლიეთ შეშინებულს დაემსგავსა და უცებ აღტყინებით თქვა,-კიდევ კარგი, რომ გაგახსენდა, მე ხომ სკოლაში ყველაზე შეუმჩნეველი არსება ვიყავი, ჩუმი, სუსტი… ეს მერე ვიწყე დაგროვილი ბოღმის გადმონთხევა, ახლა კი, ვაგდივარ ლეშივით და აღსასრულს ველოდები… რაც მე ციხის კედლები ვხეხე… ალბათ შენმა ცოდვამ მიწია… მშიშო, მშიშო!.. კი, ლამაზად ჟღერდა, მით უფრო მაშინ, როცა იცოდი კვირის ბოლოს ათმანეთიანს ჩაიჯიბავდი…-კვლავ უღონოდ ჩაიხითხითა და და აღსარების იშტაზე მოვიდა,-ჰმ, მაინც რამხელა გაიძვერა ყოფილა იასონა ნოქარი, ასე ვიტყოდი დიდი ექსპერიმენტატორიც; რა მოხერხებულად შეგარქვა სახელი-ჯალათი, მეც მოხერხებულად გამიხადა თანამზრახველად; ის ფურცელი მშიშარა-მშიშოთი მე მოგაწებე ზურგზე. პატარა ბიჭებსაც მე ვასწავლიდი შენთვის მშიშო-მშიშარა დაეძახნათ, ჰო, იასონას მითითებით შეგიჩინე სულის მღრნელი…-რატომღაც სახე გაებადრა, ყოფილი თანაკლასელი ნიშნისმოგებით შეათვალიერა.

-შეენ?!-გაოგნებულს თავადაც გაეღიმა.

-ჰო, იასონმა და მე… იასონას ჩანაფიქრს მე შევასხი ფრთები, რისთვისაც იგი ათმანეთიანებით მასაჩუქრებდა, სულ ათჯერ დამასაჩუქრა ტკიცინა ათმანეთიანებით, ასი მანეთი კი მაშინ, წამოყვინჩილებული ბიჭისთვის დიდძალი თანხა იყო, ერთ-ერთი ათმანეთიანით შენც გაგიმასპინძლი…

”დახლზე ასი მანეთი იდო..’’, გაახსენდა უნებლიეთ.

-გასაკვირია რატომ გაისარჯა ასე… მახსოვს, ბოლო ათმანეთიანი, რომ მომცა მისეული ავანტიურის შედეგით კმაყოფილმა ჩაიქირქილა,-ეგდოს ახლა და ივაჟკაცოს, სამართალმა პური ჭამოს… ეგ სახელი მოჩვენებასავით გააწამებს, მარადიულ ჯალათივით აედევნება, არც მოკლავს და არც დაარჩენს, სიცოცხლეს მოუწამლავს, დააჩაჩანაკებს, ღდინს გააცლისო… მაინც რა ასიამოვნე ასეთი? ბოლოს, ათმანეთიანები, რომ გამომელია, თითქოს გონს მოვეგე და ვუთხარი, გაგა გაბედული ბიჭია და მშიშარა რაზედ შეარქვი მეთქი… იმიტომ, რომ გამბედავების ხუშტურით, ცხოვრების ჩვეული რიტმი ირღვევაო, ჩაიხითხითა, მერე კი, გამაფრთხილა, მე კი არა, შენ შეარქვი, არ გაგიგონ, თორემ ციხეში გიკრავენ თავსო და დაიქადნა, იასონი არავის აპატიებს გაპამპულებასო, აბა რა, ესღა მაკლია ჩემი დახლიდან სამართალმა პური ჭამოსო… მაინც რა ასიამოვნე ეგეთი?! ჰო, ჰო, მართლაც დიდი ფსიქოლოგი და სადისტი ყოფილა იასონა ნოქარი… ამ სახლმა-ჯალათმა, ეტყობა, მართლაც ღდინი გაგაცალა,-ყოფილ თანაკლასელს გამომწვევად შეაჩერდა,-მერე მეც გულღრძო და ფსიქოლოგიური ექსპერიმენტების მოყვარულ ტიპად ჩავმოყალიბდი… ბოლოს კი, რაღაც ინტელექტუალად გავბაზრდი… მივხვდი თუ არა, რა გილოტინა გაგიმზადა იასონმა, მოსვენება დავკარგე…-მან უცებ მოწყვეტით მილულა თვალები და გაირინდა.

გაგა კი სანაპიროზე გამორიყული უცხომიწელივით გონს მოსვლას და ორიენტირებას ცდილობდა.

-სამართალმა პური ჭამოს…-შვებით ჩაილაპარაკა მოძალებული განცდების მეშვეობით საკუთარ თავში ჩაყურსულმა გაგამ, თითქოს, როგორც იქნა, შემორჩენილი მეხსიერების ცხრაკლიტულში შეაღწია.

არაქათწართმეული ზირკო ჩვეულებისამებრ ახითხითდა.

-ციხეში გაგიხსენებდი და გული მერეოდა… არადა, ასეთ საქმეს ოხერი გამომძიებელიც ვერ აგკიდებს. ჩვენი კანონით ასეთი რამისათვის არ სჯიან, რადგან კგბ-ს თუ უნდა ისეთ ლეგენდას გაგიჩალიჩებს, რომ… ჰო, ჰო, ბირჟაზე ნამალევად გითვალთვალებდი, თითქოს იასონას ექსპერიმენტს მე ვაგრძელებდი. ჰმ, მახსოვს ხანდახან იასონას ვილას დაყენებული ბრექით თავმომწონედ ჩაუვლიდი… თითქოს მის ბიჭებს უმტკიცებდი, რომ მშიშარა სულაც არ იყავი… მე კი, ვიცოდი შენს თავს არ ეკუთვნოდი, ნამალევად დამთხვეულივით იქცეოდი… თუ გინდა სახელი აღიდგინო, ეს ქალაქი უნდა მიატოვო, მაგრამ იქნებ უკვე მოგწონს კიდეც ეს მშიშოობა, სატყუარასავით იყენებ… ისე, სანამ გინდა შერქმეული ჯალათივით დაგყვებოდეს… აუ, რა ინტელექტუალურად გავბაზრდი…

-უკვე, აღარ დამყვება, ჩემს ნამდვილ სახელს მივეჩვიე…

-და მშიშოზე აღარ ეპასუხები ბიჭებს?..

-ესეც საინტერესო ექსპერიმენტია, კარგი აწ მეც გაგას დაგიძახებ, ოღონდ დიდი ხნით ვერ დაგიდგები ძმაო, ალბათ მალე სამუდამოდ მივიძინებ… თუმც, არ მინდა შურისძიების საშუალება მოგისპო… იასონა კარგა ხანია იმ ქვეყანას მიბარდა, მე შეგრჩი, მიდი…-სულში ჩახვეული ექსტაზით წარმოთქვა მან.

გაგას გაეცინა, წამით ეგონა ჩვეულ სიზმართან ქონდა საქმე.

-იასონა ნოქარი და ფსიქოლოგიური ექსპერიმენტი, დაუჯერებელ ამბავს ჰგავს… ჰმ, ჭაბუკობაში ალბათ სამედიცინო კაერიერაზე ოცნებობდა…-ჩაილაპარაკა უნებლიე სიფრთხილით.

-იასონას გამოღრღნის საოცარი უნარი გააჩნდა. შესაფერისად აუღო ალღო და მუქთა ფულიც ბლომად იშოვა. ის გაქუცული მაღაზია უნივერმაღად აქცია, უნივერმაღი კი…-ზირკოს რაღაც ისეთი გაახსენდა და ხველანარევი ხითხითი აუტყდა,-მერე სიდედრის სახელზე ერთი სამი რესტორანი გახსნა, ამდენივე სათამაშო სახლიც… არა ეს ყველაფერი ვითომდაც სახელმწიფოსი იყო, სათამაშო სახლებს კი ოფიციალურად გართობის ცენტრი ერქვა, გავლენიანი ხალხი დაიმოყვრა და შვილებიც მეფურ საძოვრებზე მიუშვა. ოთხივეს მოდური ფაკულტეტბი დაამთავრებინა, ოთხივეს სამოთხის კართან დაჯავშნული თანამდებობები უშოვა და ლომების საქაფავში დაადებინა წილი… თავისი, ცხვირმოუხეცელი გრილო აკაცა, დიდი ბატონის ქალიშვილი შერთო და კლანის მამად აქცია. იმ კლანმა ბევრი პატიოსანი გენი დააკასტრირა, მშიშოების არმია მოამრავლა და ნაღდი კაცებიც დააბეჩავა…-მონოლოგივით ჩაათავა ზირკომ და თითქოს სიტყვა მოუჭრა,-ვიცი, მეც მაგათ ღირსებას ვიცავდი…

-ცუდად დაგიცავს, არის ხალხი, ვისაც ვაჟკაცური სული შერჩა…-ნიშნისმოგებით მიუგო გაგამ.

-აუ, რა ინტელექტუალურად გავბაზრდი… იმედია, რაიმე ორიგინალურს მიბოძებ, ანუ ენაზე მშიშოს ამომკვეთ და მერე გამასაღებ…

-ეეჰ, შენ უკვე შურისსაძიებლადაც აღარ ვარგიხარ…-ალალად შეიბრალა იგი.

-გაგა, ეს, შენ ხარ გაგ?!-წამოდგომა სცადა თათავამ, მაგრამ ძალა არ ეყო და ისევ დივანზე მიესვენა, თვალებში შიში ჩასდგომოდა.

"გააგ..." ბაგაურს სევდიანად ეღიმებოდა. არავითარ დაძაბულობას არ გრძნობდა, მით უფრო შიშს, ახლა ამ ქვეყნიერების შეუცნობელ იდუმალებაზე ფიქრობდა და თითქოსდა შავ ფარდასავით ჩამოფარებულ წყვდიადში შეჭვრეტა სურდა.

”გააგ, გააგა…”, გულისძგერა სითბოდ იღვრებოდა და უკვირდა, გულუბრყვილოდ უკვირდა, ეს ცხოვრება რომ შემთხვევითობას და ერთეულთა ახირებას იყო მინდობილი.


-:-

მონასელიძე დარეტიანებულივით დაბორიალობდა. ნერწყვით ევსებოდა პირი, სუნთქვა უჭირდა. ვეღარც შორიდან ახერხებდა ირას დანახვას.

თავისივე ნებით სახლში გამომწყვდეული, ლუიზას გარდა აღარავის იკარებდა. სილაგანაწნავი ლოყა ეწვოდა. თავგანწირვით ცდილობდა მეხსიერების სიღრმიდან მივიწყებულის ამოზიდვას…

გახუ კი ვეღარ აუდიოდა მოძალებული ნერწყვის ყლაპვას და ერთ დღეს, ყველასდა მოულოდნელად, ირასეულ პალატაში შლეგივით შევარდნილს ხავილით აღმოხდა სული.

ელენეღა ჩახვდა მისი სიკვდილის მიზეზს, მაგრამ მეხსიერების ლაბირინთში ჩაქოლა ყოველი… იმ ქალის ”თავისუფლება” აშინებდა, ვინაც ჯუანშერს ეცილებოდა. მფარველი ანგელოზივით უთვალთვალებდა ჯაბადარის გზასავალს და არც კი გამოჰპარვია, ერთ ღრუბლიან დღეს ”კუნძულისკენ” რომ მიაქროლებდა ვერცხლისფერ ”ჟიგულს” სახეგანაწამები ირა.

ღრუბელთა ნაცრისფერი ნაფლეთები დაკემსილივით აჩნდა ცას. ჯუანშერი ყანას მარგლიდა. ფეხშიშველს, თოხს მოყოლილი ხაოიანი მიწა ესალმუნებოდა. ორღობეში ”ჟიგული” შემოიჭრა, მოაწყდა ჭიშკარს. გახევებული ჯუანშერი მონუსხულივით შესცქეროდა ფარფატით მომავალ ქალს, მზისფერ თვალებსღა ხედავდა, საოცრად შორეული, ელვარებამოდევნებული გამოხედვით მოსარკულს.

-მიყვარხარ, გესმის, მიყვარხარ…-ირა მკერდზე მიეყრდნო, ლამის ჩაიკეცა.

შეაშველა ხელი, ასე ეგონა, სამარხიდან ფეხამოდგმული სივრცეში შეცურებულ ირას მიჰყვებოდა. ქალი ხმას არ იღებდა, შემცივნებულივით ეკვროდა. შეიყვანა სახლში, საწოლზე დააწვინა. ჩამოჯდა იქვე, დააცქერდა სახეგაცრეცილსა და ჩამომდნარს… იასამნისფერ კაბაში დედოფალასავით შეცურებულს. მკერდში სითბოდ ჩაეღვარა მწველი ტკივილი. მაგრამ ღალატის გახსენებამ ისევ დაუსუსხა სული, მოაშთო სითბო. დუმდა, არც ქალი ამბობდა რასმეს, თვალებით ელოლიავებოდა.

”ნეტარ არიან მორწმუნენი…”, გაიფიქრა უნებლიეთ, მიხვდა, უნდა გასცლოდა ქალს, სული მოეთქვა, გარკვეულიყო რა ეწადა მისგან ან თავისივე თავისგან რაღას ითხოვდა. მოულოდნელად საიდანღაც ქარმა წამოუქროლა, ფანჯარას მტვერი შემოახვეტა. შეშფოთებული იერით წამოიმართა და ჩაილაპარაკა.

-შენ მოისვენე, მე მალე დავბრუნდები…

-მტოვებ?-სევდიანად ჩაეკითხა ქალი.

-ეგ რამ გაფიქრებინა, მხოლოდ გველის ტბასთან ჩავირბენ, მზის ჩასვლისას აუცილებლად იქ უნდა ვიყო, ზოგ რამეს გადავამოწმებ და…-ნაჩქარევად გაეპასუხა, სახლიდან გავიდა. უმზეო ცას ახედა, გუმანით მიხვდა ”მზის ჩასვლამდე” კარგა დრო იყო. მაინც სწრაფად გადაიბანა ფეხები, რეზინის წაღები ჩაიცვა და გველის ტბისკენ გაუტია. ”დაუგვიანდათ… ვერც სხვაგვარად მომაწვდინეს ხმა. დაუგვიანდათ…” ამ სადარდებელს ამოეფარა, მერე დაისია ათასი წვრილმანი ფიქრი. დროს იგებდა…

იჭვისგან სულაფორიაქებულ ელენეს მინდორ-მინდორ ერბინა. ცნობისმოყვარეობას ბრმად მინდობილი მალულად ადევნებოდა. ”ალბათ იმას მისდევს, იმას…” გაფაციცებით ცდილობდა იმ ქალის დანახვას.

ის ქალი კი ფანჯარასთან იდგა; დაოსებული, სასომიხდილი, ვაებით ამოღწეული ქვეცნობიერში ჩალექილი მეხსიერების დილეგიდან. ახლა ისე უყვარდა ეს კაცი, როგორც არასოდეს, ახლა ისე ეწადა მისი ალერსი, როგორც არასოდეს… ის კი გარბოდა, ვიღაც სხვა ქალი მიაცილებდა. ”მიყვარხარ, გესმიის, გესმიის, ჯუანშერ!” სურდა ეყვირა და არ ძალუძდა. ”უნდა დავაჯერო, უნდა დავაჯერო ჩემს სიყვარულში…” უმტკიცებდა საკუთარ თავს. ”უნდა დავაჯერო…” იკრებდა ძალას, მერე გაშორდა ფანჯარას, გავიდა სახლიდან.

ჯუანშერი უკვე მთაზე არბოდა. აივლიდა ასიოდე მეტრს და დაეშვებოდა გველის ტბისკენ.

”იქ, მთის გადაღმა…”, ირა გამოცოცხლდა. ”ჟიგულის” საჭეს მიუჯდა, მიენდო ხელებს, იხსენებდა ხეტიალისას მოვლილ, ველის სიღრმეში შემალულ, ლაქაშებითა და ლელიანით შემოსაზღვრულ ტბისკენ მიმავალ სავალს. ჩაუხვია ”ჟიგულმა”, გაიჭრა გზაშარაზე, გაუსწრო ”ცისფერ ექსპრესებს”, შეუყვა ნაგავსაყარის აღმართს, მერე მთაგრეხილზე გამავალ ყამირგზას დაამჩნია საბურავების კვალი, მოლია ისიც და ძეძვნარით მოსილ ფერდობზე ალალაბედზე დაეშვა. ”უნდა დავაჯერო, უნდა დავაჯერო…” ირამ შორიდანვე შეამჩნია გველის ტბაში შეცურებული ჯუანშერი.

-ჯუანშეერ!-შესწივლა და თავგანწირვით გააქროლა ავტომანქანა. ჯუანშერი აღარსად ჩანდა., ირამ ძლივსღა დაიმორჩილა საჭე, ”ჟიგული” ლაქაშებსა და ლელიანში შესრიალდა. ქალი გაოგნებული მისჩერებოდა მღვრიე სითეთრეს. მერე იმძლავრა იჭვმა,-ჯუანშერ…-ამოიკვნესა,-ჯუანშერ… მიყვარხარ, გესმიის, მიყვარხარ…-მიატოვა მანქანა, თავისდა შეუმჩნევლად შეაბიჯა წყალში. ანდამატივით იზიდავდა მღვრიე სითეთრე. იქითკენ მიცურავდა, ჯუანშერისკენ… ახლა, როგორც არასდროს, ისე ძლიერ უყვარდა ეს კაცი, ახლა, როგორც არასდროს, ისე ძლიერ ეწადა მისი ალერსი, და საცა იყო შეიწოვდა უხილავი, სულთქმაში ჯუანშერის სიყვარულად ამოტვიფრული. ბედისწერას მინდობილი ტბის სიღრმისკენ მიექანებოდა. იასამნისფერი კაბა დუმფარასავით ამოეფინა მღვრიე სითეთრეს და განქარდა.

ყრუდ შეჰკივლა მთას გადმომდგარმა ელენემ. თვალებში კოცონი უგიზგიზებდა. ეჩვენა კვლავ იწვოდა კაეშანი, ცეცხლის ალს ყვავილწნულივით ჩახვეოდა იასამნისფერი კაბა. მერე წყალში შეცურებული ჯუანშერი გაუკრთა თვალწინ. ”ამ ტბასთან ხომ ხშირად დახეტიალობს, მიიმალება ლაქაშებში, ჩაიკარგება… ალბათ რაიმეს ეძებს, სხვებიც ეძებდნენ და უცნაურად გადაიკარგნენ…” მიიჩქაროდა ქალი და იმ ჩვეულებრივსა და მივიწყებულში იმედს ეძიებდა. თვალებში ისევ კოცონი უგიზგიზებდა… ალს ჩაწნული იასამნისფერი კაბა ძალისძალად მოპოვებულ სიმშვიდეს სტაცებდა… რაღაცას უმალავდნენ. ”ჯუანშერ…”, მოსთქვამდა უჩუმრად.

სენაკში განრთხმული ჯუანშერი ღაღადისს უსმენდა. ათასი წვრილმანი ფიქრიდან თავის საფიქრალს ძერწავდა. მერე შეაშფოთა იმის შეგრძნებამ, მომლოდინე ქალი შველასა და სიყვარულს, რომ ითხოვდა. წამოიმართა, ნოტიო სითბოსგან ტანზე შემშრალი სამოსი შეისწორა, ადევნა მღვრიე სითეთრის ნაკადს, ციცქნა უბეში ჩაღრმავებულს უჩვეულო ელვარება გაუკრთა თვალწინ, დაუფიქრებლად მიეტანა, ვეღარ მოიხელთა და ჭრილს მიაშურა. კისერზე წყალმცენარესავით შემოეხვია რაღაც ლბილი და საამო.

-ჯუანშერ!-შემოეფეთა ტბიდან ამოსულს ელენე. ვაჟი მკერდზე ჩამოფენილ იასამნისფერ კაბას დასცქეროდა,-ის, ის სადღაა?-შიშნარევი იჭვით იკითხა ქალმა.

-ვინ ის?!-აღმოხდა ვაჟს.

-ირა! ეგ კაბა ვისიცაა, ვინაც შენსკენ შემოცურდა!-გამომწვევად შესძახა ქალმა,-განა ვერ ვხვდები, მიმალულ ადგილას განვმარტოვდით…-იასამნისფერმა კაბამ ძალისძალად მოპოვებული სიმშვიდე ერთიანად მიიტაცა. რაღაცას უმალავდნენ, მისი ღალატი ეფიქრათ. ”მე მაინც ვილოცებ შენთვის, მე მაინც ვილოცებ შენთვის…” ელენე გულამოსკვნით ქვითინებდა; ”გადავიკარგები აქედან, გავაჩენ შენს შვილს და იმას შევალევ დარჩენილ სიცოცხლეს…”, თავზარდაცემული თავის სიმარტოვისკენ გარბოდა. მიაცილებდა ჯუანშერის გაოცებული მზერა.

მერ კაცმა ისევ იასამნისფერ კაბას დახედა. შემოიხსნა ყელიდან, გაშალა და იმ კაბაში თოჯინასავით შეცურებული ირა გაუკრთა თვალწინ. საწიერის ბინდბუნდში ვერცხლისფერი ”ჟიგული” აირეკლა. გაიქცა მისკენ, შემოგარენს ქამანდივით მოავლო მზერა, დაუფიქრებლად შემოხვია ირასეული სამოსი წელზე, გადაეშვა წყალში, ქალის გადასარჩენად აფორიაქებული…

მიმოჩხრიკა ფსკერი, ვერას მიაგნო. მიეგდო სანაპიროზე. ”ირას ხელწრაა…”, ფიქრობდა გულუბრყვილოდ. გაეღიმა კიდეც და კაეშანის ავისმომასწავებელმა ჭიხვინმა შესძრა. წამოვარდა დაფეთებული, შეაძრწუნა სიმარტოვემ. შევარდა ”ჟიგულში”, აამუშავა, მოსწყვიტა ადგილს და გახელებული სიჩქარით შემოატარა შემოგარენი. ”ირას ხელწერაა…” დაახვია საჭე, წყალში შეაქროლა მანქანა. საჭეს ჩაფრენილი ერთხანს ერთგულად მიჰყვებოდა ფსკერისკენ. მერე სისხლშემოწოლილმა ანგარიშმიუცემლად გაიბრძოლა, გააღწია შეღებულ კარში. უხილავ დინებას მინდობილი მიილტვოდა. მერე გონმიბნედილივით მიესვენა ციცქნა უბის სანაპიროსთან.

უჩვეულო ელვარება ჩაეღვარა სულში, მიელამუნა და მოაცოცხლა… ეჩვენა, იმ ელვარებაში ირას სუნთქვა კრთოდა. წყლისფერ ქვას ამსგავსა, ადამიანის თვალის სადარს, ვნებით აღვსილსა და მთრთოლვარეს. სასოებით შეეხო, ეამბორა და ირას სულთქმისგან გაბრუებულმა მკერდში ჩაიკრა. ”კუბოდ გამოგეჭრები, მკერდში ჩაგისვენებ, შენი სულის სარკოფაგს, შენვე დაამშვენებ…” ღაღადისის ღრმულისკენ მილასლასებდა.

”მეხთატეხისას განუკვეთეს მკერდი რჩეულთ ამა ქვეყნისა… ჩათესეს სიცოცხლის მარცვლები… მარცვლებმა შეიწოვეს ორთა სიცოცხლე, შეისისხლხორცეს და ჩაიბუდეს. განზავდნენ ძვირფას თვლებად… ჩააასვენეს მოოჭვილ ქანდაკთა ძუძუთა შუა… რათა უცნობ მომავალს დედამიწისას, ნაბარტყ ქვამარცვალთა შემწეობით საკუთარ არსში გამოეზარდა მომავლის გენი…”, მასში ქვეცნობიერად უცხო სიცოცხლე გაკრთა, მიწვა ღაღადისის ღრმულთან.

”მომავლის გენი ათასწლეულების შემდეგ ისევ მოევლინება სამყაროს. იგი ჩვენს მიწაზე გამოაღწევს, შესაძლოა ზღვისპირეთში და თუ მას ოაზისმა არ უმასპინძლა…”, სადღაც სულ ახლოს ბუბუნებდა მეუდაბნოე.

საუკუნეების ლოდინით აღვსილი ელოლიავებოდა წყლისფერ ქვას. ”აჰა, დამწიფდა უკვე სიკვდილი და სურნელება შემომაფრქვია…”, ებურებოდა გონი.

ღაღადისი თითქოსდა ცისმიერი ღრმულიდან იღვრებოდა… წამიერად ”ოაზისელთა” საგალობლის ხმა მოიყოლია…

ჯუანშერი გულში ნამღერი სიმღერის ამოთქმას ლამობდა… დრო თითქოს უმოწყალოდ გამოცარიელდა წამებისაგან, წუთებისაგან, საათებისგან და მოლოდინთან ერთად ჩაკვდა ღრმულში. ჯუანშერიც მდუმარებას შეერწყა და იმ მდუმარებით ითქვამდა სულს.

-წამოდექ!..-გაეხმიანა მოულოდნელად მეუდაბნოე,-წამოდექ!!..-ამგვარი მოლოდინით გაქვავებული ვისღა უნდიხარ…-წამოდექ!!!

თქვენ ხომ სხვა სამყაროში გადაინაცვლეთ, წარსულს, აწმყოს და მომავალს შეენივთეთ…”, რაღაც ამდაგვარი უნდოდა ეკითხა, მაგრამ მეუდაბნოემ არ დააცალა.

-ალბათ, ბევრი გსმენია მეუდაბნოეზე, და ისიც ჩვეულებისამებრ, სოფლის სატკივარზე გულშეჭირვებული კაცი გახლდათ, მიტომაც გაჰყვა ასე შორს გულისძახილს, ეწადა, სოფლისდა სასიკეთოდ ეხარებინა სიკეთის ნერგი, იქნებ შორიდან უკეთ შეემჩნიათ მივიწყებული მცნებები, შორიდან…-ჯუანშერს კვლავ რაღაც უნდოდა ეთქვა, მაგრამ ისევ შეაგულიანეს, წამოაყენეს, დაიმგზავრეს,-იქნებ უკეთ დაენახათ და შეეგრძნოთ, რას წარმოადგენდა ადამიანის სიცოცხლე… მხნეობას შემატებდათ სახელოვან მეუდაბნოეთა ღვაწლის გახსენება. …იქნებ შესაფერისი დროც არ იყო ამგვარი თავგანწირვისთვის, იქნებ დაეჭვდეს კიდეც ვინმე, ამ ნაბიჯ-ნაბიჯ მოვლილ მიწაზე განმარტოებას ვინ მოახერხებსო, მაგრამ მოწადინებულისათვის სამეუდაბნოე ადგილს რა გამოლევს და ისიც მხნედ შეუდგა გზას…

”შეამჩნიეს მისი ნაღვაწი?" სურდა ეკითხა ჯუანშერს, ოღონდ ხმა ვერ გაიღო, გულისძგერა შეიგრძნო, სასიცოცხლო ჟრჟოლვამ მოიცვა, მერე თითქოსდა წაუბიძგეს და სამყაროს მიმართ სიყვარულით აღვსილი სინათლის ბილიკს გაუყენეს...

====

შენიშვნა;

წიგნის ფორმატი 60x84 1/16

შეადგენს 194 ფურცელს.

აქედან ვებ-გვერდებზე გამოქვეყნებული ტექსტი მოიცავს წიგნის 89გვ-სა და 168 გვერდს შორის მოცემელ ნაწილებს.

=======

***

ჯანრი გოგეშვილის რომანები:

***

ჯანრი გოგეშვილი ”გამთენებელი ღამისა” რამდენიმე ნაწილი რომანიდან. / Janri Gogeshvili, "The Herald of Dawn", Some parts from the novel.

(”გამთნებელი ღამისა” (ორი რომანი _ ”გამთენებელი ღამისა”, ...”რომელსა შენ მდევნი”... გამომცემლობა ”მერანი”, 1991 წ. _ "The Herald of Dawn," "The One You Pursue.")

  • ***

  • .”რომელსა შენ მდევნი”... (რომანი), გამომცემლობა "მერანი” 1991 _'The One You Pursue', novel. P. H. 'Merani'

  • ...”რომელსა შენ მდევნი”... (რომანი), გამომცემლობა ”მერანი”, 1991 _ 'The One You Pursue', novel. P. H. 'Merani'

  • ***



    • ”სიყვარულის კრემატორიუმი” (რომანი), კარი პირველი _ ნებით შეწირული / 'The Crematory of Love', A novel. P. H. 'The Cubs will Grow up.'1992 ...
    • *

    • ”სიყვარულის კრემატორიუმი” (რომანი), კარი მეორე _ აუტოდაფე / ’ The Crematory of Love', A novel. P. H. 'The cubs will Grow up.' 1992...
    • *

    • ”სიყვარულის კრემატორიუმი” (რომანი) კარი მესამე _ ლტოლვილი სიზმარეთიდან / ’The Crematory of Love', A novel. P. H. 'The cubs will Grow up. 1992 ...
    • *

    • ”სიყვარულის კრემატორიუმი” (რომანი), კარი მეოთხე _ გაღწევა / The Crematory of Love', A novel. P. H. 'The Cubs will Grow up. 1992 ...
    • ***
    • <!--[if gte mso 9]> Normal 0 false false false RU X-NONE X-NONE MicrosoftInternetExplorer4

      ***

      \/

      ========
      საძიებელი
      The index
      /

      გადაფურცლეთ წიგნები და ჟურნალები... ჯანრი გოგეშვილი, _ Look through books and magazines... Janri gogeshvili

      ========
      JANRI A GOGESHVILI (author) on AuthorsDen
      =======

      ჩემი ბლოგები:
      мои блоги:
      My blogs:
      .\

      ლიტერატურულ-შემეცნებითი სივრცე... / Literary-cognitive space...

      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR
      GOGEJANR

      GOGEJANR
      GOGEJANR

      GOGEJANR

      GOGEJANR

      GOGEJANR.

      GOGEJANR

      GOGEJANR

      GOGEJANR

      GOGEJANR Gogejanr’s Blog

      JVJ Home Page



      =======

      =======

      free counters

      =======

      /\
      \/